B9 11122. Mr. J.H.J. Boekel, WTS World Tax Service: Kort commentaar bij het eerdere bericht 'Nederland binnenkort geen IE-belastingparadijs meer?' (zie: B9 11118).
Het Europese parlement wil onder meer een einde maken aan belastingfraude en belastingontduiking. Dit kan direct gevolgen hebben voor (internationale) fiscale structuren waarin postbusfirma’s worden gebruikt. Zo noemt men vennootschappen die slechts op papier bestaan en geen inhoud hebben, die slechts een postbus in een land met gunstig fiscaal klimaat hebben. Dat in Nederland veel van dergelijke vennootschappen zijn gevestigd en dat Nederland daardoor een IE-paradijs zou zijn, lijkt een misvatting.
Sinds 2001 bestaat er in Nederland specifieke regelgeving over reële aanwezigheid van vennootschappen in Nederland om gebruik te kunnen maken van het fiscale verdragen netwerk, waarmee lokale bronbelasting op bijvoorbeeld royalty’s sterk kan worden verminderd. Dit geld onder meer voor de “royalty doorstromers”, Nederlandse vennootschappen die royalty’s ontvangen en doorbetalen. Nederland kent geen bronheffing op royalty’s en belast in principe slechts een (kleine) marge tussen die royalty betalingen met vennootschapsbelasting. In combinatie met de deelnemingsvrijstelling (geen heffing over ontvangen dividenden van kwalificerende dochtervennootschappen en daarmee behaalde vermogenswinsten) geeft dit Nederland een gunstig fiscaal klimaat.
Door de minimale aanwezigheidsvereisten die Nederland stelt, zijn deze vennootschappen niet als (pure) postbusfirma’s aan te merken. Voorbeelden van deze vereisten zijn onder meer dat de helft van de bestuursleden in Nederland gevestigd is, de bestuursleden voldoende relevante kennis moeten hebben, de administratie in Nederland wordt gevoerd en de (belangrijke) bestuursbesluiten in Nederland worden genomen. Veel gerenommeerde trustbedrijven verzorgen dergelijke reële aanwezigheid van de vennootschappen in Nederland met kundige bestuursleden (vaak ook uit de praktijk waarin de vennootschap opereert). Het zeer de vraag of het bestaan van deze vennootschappen en dienstverlening is te bestrijden, want waar leg je de grens wat reële aanwezigheid is en wat niet, zonder dat bijvoorbeeld de fundamentele vrijheden in het geding komen?
Een vennootschap die kwalificeert als royalty doorstromer moet overigens jaarlijks in de aangifte aangeven of deze aan de aanwezigheidsvereisten voldoet. Is dit niet het geval, kan deze vennootschap bijvoorbeeld in principe niet gebruik maken van het verdragennetwerk en kunnen buitenlandse Belastingdiensten spontaan door Nederland worden geïnformeerd dat geen sprake is van een reële aanwezigheid in Nederland.
De situatie waar winsten aan een (IE) vennootschap worden toegerekend zonder dat sprake is van reële activiteiten in die vennootschap, wordt al bestreden met behulp van de verrekenprijs regels (transfer pricing) die in 2001 in Nederland zijn gecodificeerd. Winst volgt functies, risico’s en (immateriële) activa. De locatie van de beslissers hierover binnen de (multinationale) onderneming speelt bij deze winstallocatie een belangrijke rol. Zo heeft een lege postbusvennootschap weinig functies en risico’s waaraan winst is toe te rekenen.
Mede gezien het schrijven van het Ministerie naar aanleiding van de uitzending van Zembla in 2009 over Nederland als belastingparadijs, waaruit blijkt dat Nederland dit niet is, verwacht ik dat de door het Europese Parlement aangekondigde regelingen ter bestrijding van belastingfraude en belastingontduiking weinig invloed zal hebben op de Nederlandse IE praktijk, er van uitgaande dat deze voldoet aan de huidige regelgeving over reële aanwezigheid in Nederland.
Tot slot roep ik graag nog de innovatiebox in herinnering. Bij voldoende reële aanwezigheid in Nederland, waarbij de beslissers over de ontwikkeling van kwalificerend IE in Nederland zijn gevestigd, kan deze box worden toegepast. Het effectieve vennootschapsbelastingtarief voor deze box is 5%. Nog een faciliteit die bijdraagt aan het gunstige Nederlandse fiscale vestigingsklimaat.
Mr. J.H.J. Boekel is als senior tax manager werkzaam bij WTS World Tax Service, lid van WTS Alliance, een netwerk van belastingadviseurs in meer dan 100 landen.
