Persvrijheidsmonitor 2013

02-05-2014 Print this page
B912932

Professor Gerard Schuijt, Otto Volgenant Boekx Advocaten Media & IP, Persvrijheidsmonitor 2013.

"Nederland scoort jaar in jaar uit goed in internationale persvrijheids-ranglijsten. Toch was 2013 geen jubeljaar voor de persvrijheid in Nederland. Met de mond belijdt de Nederlandse overheid het belang van persvrijheid. In reactie op een rapport aan de Europese Commissie sprong de staatssecretaris van OC&W in de bres voor de journalistiek. Hij wees de suggestie van een nieuwe toezichthouder die boetes aan journalisten kan opleggen af. Ook het ontnemen van de journalistieke status als sanctiemogelijkheid stelde hij  – terecht – terzijde. ‘De journalistiek is een vrij beroep en dat moet vooral zo blijven’ aldus staatssecretaris Dekker. Maar de praktijk was in 2013 niet altijd zo rooskleurig. De rechter tikte afgelopen jaar de media een paar keer stevig op de vingers. Een adequate wettelijke regeling voor bronbescherming laat al jaren op zich wachten. Journalistiek gebruik van drones werd door nieuwe regelgeving onmogelijk gemaakt. Klokkenluiders worden hard aangepakt. En de overheid maakt zich er niet druk over dat het op grote schaal afluisteren van burgers ook journalisten treft.

De afgelopen jaren is Nederland maar liefst drie keer op de vingers getikt door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in zaken waarin journalistieke bronbescherming in het geding was. De gijzeling van de journalist Voskuil in 2000 deugde niet, evenmin als de inbeslagneming van fotomateriaal bij Autoweek in 2002 en het afluisteren van Telegraafjournalisten in 2006. De rechtsbescherming voor journalisten en hun bronnen vereist dat de overheid niet op eigen houtje achter de bronnen van een journalist aan mag gaan. Daar is tenminste toestemming van een rechter voor nodig.

2013 was vooral het jaar waarin bekend werd dat de overheid onder het mom van terrorismebestrijding op zeer grote schaal informatie verzamelt over burgers. Klokkenluider Edward Snowden onthulde de afluisterpraktijken van de Amerikaanse geheime dienst NSA. Ook de Nederlandse AIVD en MIVD blijken veel data te verzamelen en dit internationaal te delen. Dit treft natuurlijk ook journalisten. De NVJ is één van de eisers in een procedure tegen minister Plasterk, waarin wordt geëist dat de Nederlandse Staat stopt met het gebruiken van gegevens die niet in overeenstemming met de Nederlandse wet zijn verkregen."

Lees het artikel hier.