Geen mededeling aan (nieuw) publiek bij hyperlinken naar elders vrij toegankelijke werken

Plaatsing hyperlink is mededeling aan publiek: beschikbaarstelling aan onbepaald en vrij groot aantal ontvangers. Geen mededeling aan een nieuw publiek wanneer hyperlinks rechtstreeks toegang geven tot oorspronkelijke website; gebruikers te beschouwen als onderdeel van het publiek van de oorspronkelijke mededeling. Ligt niet anders indien indruk wordt gewekt dat de werken getoond worden op de verwijzende website. Mededeling aan een nieuw publiek, wanneer hyperlink gebruikers in staat stelt om toegangsbeperkende maatregelen  op oorspronkelijke website te omzeilen. Geen ruimere uitleg “mededeling aan publiek” door lidstaten toegestaan.

AUTEURSRECHT

Het verzoek om een prejudiciële beslissing is ingediend in het kader van een geding tussen een aantal Zweedse journalisten en Retriever Sverige, een onderneming die via haar website hyperlinks aanbiedt naar artikelen die gepubliceerd zijn op andere websites en waarop genoemde journalisten auteursrecht hebben. Het Hof van Justitie EU moest zich buigen over de vraag of er sprake is van een handeling bestaande in een mededeling aan het publiek, wanneer op een website aanklikbare links worden geplaatst naar beschermde werken die op een andere website beschikbaar zijn, met dien verstande dat de betrokken werken op die andere website vrij toegankelijk zijn.

Het Hof oordeelt dat het plaatsen op een website van hyperlinks naar beschermde werken in beginsel een mededeling aan het publiek is: deze werken worden namelijk beschikbaar gesteld aan alle potentiële gebruikers van deze website en dus aan een onbepaald en vrij groot aantal ontvangers. Er is in casu echter geen sprake van een mededeling aan een (nieuw) publiek: de gebruikers van de website, waarop de betrokken werken werden medegedeeld via een hyperlink, hadden namelijk rechtstreeks toegang tot deze werken op de oorspronkelijke website, zonder enige interventie van de websitebeheerder. Deze gebruikers moeten dan ook worden beschouwd als mogelijke ontvangers van de oorspronkelijke mededeling en dus als onderdeel van het publiek dat door de auteursrechthebbenden in aanmerking werd genomen toen zij toestemming verleenden voor de oorspronkelijke mededeling. Er is derhalve geen toestemming van de auteursrechthebbende vereist voor een dergelijke mededeling aan het publiek.

Hieraan wordt niet afgedaan door de omstandigheid dat bij de gebruikers die op de link klikken de indruk wordt gewekt dat het werk wordt getoond op de website met de hyperlinks, terwijl het werk in werkelijkheid afkomstig is van een andere website. Er is dan nog steeds geen sprake van een nieuw publiek. Indien een hyperlink echter gebruikers in staat stelt om beperkingsmaatregelen te omzeilen die op de website waar het beschermde werk zich bevindt zijn getroffen om toegang van het publiek te beperken, en dus een interventie vormt, dienen deze gebruikers wel te worden beschouwd als een nieuw publiek en is toestemming van de rechthebbenden vereist voor een dergelijke mededeling. Het Hof verklaart ten slotte dat lidstaten niet het recht hebben om auteursrechthebbenden een ruimere bescherming te bieden door een uitbreiding van de handelingen die onder het begrip ‘mededeling aan het publiek’ vallen. Dit zou immers leiden tot verschillen op het gebied van wetgeving en dus tot rechtsonzekerheid, terwijl de richtlijn juist beoogt deze problemen te verhelpen.

IEPT20140213, HvJEU, Svensson v Retriever

(curia-versie)