Ter vrije beschikking van de regisseur

B9 10446. Gerechtshof Amsterdam, 22 november 2011, zaaknummer 200.078.640/01 KG, Vevam tegen NL Film & TV B.V. c.s. (met dank aan Dirk Visser, Klos Morel Vos & Schaap).

Auteursrecht. Collectief beheer filmauteursrechten. Het hof wijst de grieven van VEVAM af en bekrachtigt het vonnis waarvan beroep (vzr Rb Amsterdam, 11 juni 2010).

CBO VEVAM heeft de verplichte taak de collectieve inning en verdeling van de in artikel 26a lid 1 Auteurswet (Aw) bedoelde en vergelijkbare rechten te verzorgen. Dat wordt door NL Film & TV ook volmondig erkend, zodat het geschil van partijen daar geen betrekking op heeft. Daarnaast zijn er echter andere onderdelen van het auteursrecht en aanverwante rechten, waarvoor geen soortgelijke verplichtende wettelijke regeling geldt en die de leden/regisseurs door middel van de aansluitovereenkomst aan VEVAM hebben overgedragen. Volgens NL Film & TV levert die overdracht problemen op voor haar bedrijfsvoering, omdat haar afnemers, de omroepen, een zo ruim mogelijke exploitatiemogelijkheid van die rechten eisen. Indien NL Film & TV die rechten niet namens de regisseurs aan de omroepen kan overdragen zullen haar, en daarmee ook de regisseurs, geen opdrachten meer gegund worden.

Het hof oordeelt dat die onderdelen van het auteursrecht en daarmee verwante rechten waarvoor geen verplichtende wettelijke regeling geldt, ter vrije beschikking van de regisseur staan. Het staat hem vrij deze rechten aan een ander, zoals VEVAM of NL Film & TV, over te dragen. Het staat NL-Film daarnaast als filmproducent vrij om “slechts met die regisseurs te contracteren, die bereid en in staat zijn meer bedoelde rechten aan haar over te dragen.”(…) “Slechts indien NL Film & TV een zodanige druk op een regisseur zou uitoefenen dat deze daardoor belemmerd wordt in zijn vrijheid om te contracteren, zou zij onrechtmatig jegens deze regisseur handelen.”

Er is ook “geen rechtsregel die verhindert dat een regisseur zijn auteursrechten aan een ander overdraagt, ook niet wanneer die overdracht in de algemene voorwaarden van zijn wederpartij is opgenomen.” NL Film & TV heeft bovendien toegezegd haar algemene voorwaarden in deovereenkomst met de regisseur op te nemen.

Tenslotte verhindert  “de verplichting van de producent op grond van artikel 45d Aw om aan de auteur een billijke vergoeding te betalen, niet dat deze zijn verplichting nog immer kan afkopen met een eenmalige afkoopsom. Indien en voor zover de producent tegenover de regisseur niet zou specificeren welk deel van de afkoopsom bedoeld is voor de afkoop van auteursrechten, valt zonder nadere toelichting, welke ontbreekt, niet in te zien waarom de producent daardoor onrechtmatig jegens Vevam zou handelen”

Lees het arrest hier.