Het tonenschema van Händel

04-05-2011 Print this page

B9 9615 Rechtbank Breda, 4 mei 2011, LJN: BQ3393, Eiser tegen DJ Tiësto c.s.

 
Auteursrecht. Eisende DJ Michiel de Jong beschuldigt gedaagde DJ Tiësto van plagiaat. De rechtbank concludeert dar het betreffende onderdeel van eisers danceplaat Swiwal, bestaande uit 8 maten, geen werk is in de zin van artikel 1 Aw en wijst de inbreukvordering af.  “Het tonenschema van de 8 maten uit “Swiwal” is reeds vóór eind 2003 meermalen gebruikt in openbaar gemaakte muziekstukken waarbij de makers door “Sarabande” van Händel zijn geïnspireerd.”


De reconventionele onrechtmatige daadsvordering van Tiësto wordt eveneens afgewezen. “(...) is niet aannemelijk dat [DJ Tiësto] negatieve gevolgen van de door de rechtbank vastgestelde feitelijke handelingen van eiser heeft ondervonden.”


Matiging proceskosten: “mogelijk getriggerd door de wederpartij, wordt op vele punten uitvoerig ingegaan, zonder dat die punten de zojuist vermelde vraag betreffen en derhalve in dit geding voor de rechtbank niet relevant zijn.”


   3.10. Het tonenschema van de 8 maten uit “Swiwal” is reeds vóór eind 2003 meermalen gebruikt in openbaar gemaakte muziekstukken waarbij de makers door “Sarabande” van Händel zijn geïnspireerd. (…) [eiser] heeft het tonenschema in de 8 maten naar het oordeel van de rechtbank niet zodanig bewerkt dat aan de eis is voldaan dat dat stuk als gevolg van die bewerking een eigen oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt. De drumbeat van basedrum en snare die [eiser] heeft gebruikt heeft [gedaagde 3] reeds vóór hem gebruikt zodat oorspronkelijk karakter ontbreekt. Bovendien is deze drumbeat aan te merken als een stijlkenmerk van Dance-muziek. Deze beat maakt dat het betreffende nummer het 4/4 tempo en ritme dat in de Dance-muziek wordt gebruikt krijgt. Deze beat komt dan ook veelvuldig in dance-nummers voor. De synthesizer strings die [eiser] in “Swiwal” op de achtergrond in dezelfde toonsoort als de dominante synthesizerpartij heeft gebruikt, komen ook al in het muziekstuk van [gedaagde 3] voor. Dit gebruik van strings kan dan evenmin een oorspronkelijk karakter aan de 8 maten in “Swiwal” geven. Het op voormelde wijze toevoegen van synthesizer strings op de achtergrond komt bovendien in veel Dancenummers voor. Dit gebruik kan dan naar het oordeel van de rechtbank eveneens worden aangemerkt als een stijlkenmerk. Wat betreft de dominante synthesizerpartij geldt tot slot dat [gedaagde 3] de tonen in de melodielijn aldus heeft bewerkt dat tonen in de 8 maten staccato worden herhaald. [eiser] heeft de tonen in de melodielijn bewerkt met een “Swing Waltz” modus c.q. arpeggiator (een elektronicatechniek in een synthesizer) waardoor eveneens noten in de 8 maten staccato worden herhaald. Het onderscheid met de bewerking van [gedaagde 3] is gering terwijl het resultaat behalve door de invoer in de synthesizer van het niet beschermde tonenschema wordt bepaald door de techniek van de synthesizer. Op deze wijze kan het desbetreffende deel van 8 maten geen oorspronkelijk karakter verkrijgen.”


Met DJ Michiel de Jong is de rechtbank van mening dat de door DJ Tiesto opgevoerde kosten niet redelijk en evenredig zijn. Daarbij gaat de rechtbank gedetailleerd in op de specificatie van de facturen.


   3.12. (…) De specificatie van de kosten van mr. Koedooder sluit op ruim €70.000,00. [eiser] heeft bezwaar gemaakt tegen de hoogte van deze kosten. De rechtbank stelt voorop dat deze zaak volgens mr. Koedooder in de kern niet erg ingewikkeld is. Het gaat om de vraag of sprake is van auteursrecht en zo ja, of sprake is van ontlening. De rechtbank stelt vast dat mr. Koedooder in haar conclusies, mogelijk getriggerd door de wederpartij, op vele punten uitvoerig ingaat, zonder dat die punten de zojuist vermelde vraag betreffen en derhalve in dit geding voor de rechtbank niet relevant zijn. Het opstellen van stukken en de daaraan voorafgaande studie en onderzoek hebben om die reden tot hoge kosten geleid.

 

De rechtbank stelt voorts vast dat de specificatie enorm veel correspondentie en telefoongesprekken vermeldt waarvan de rechtbank zonder nadere toelichting, die ontbreekt, het verband met (uitsluitend) dit geding niet kan vaststellen.

 

   3.13. Gelet op het vorenstaande is de rechtbank van oordeel dat de door mr. Koedooder opgevoerde kosten uitstijgen boven hetgeen als redelijk en evenredig kan worden aangemerkt. De rechtbank zoekt bij de beoordeling naar de hoogte van redelijke en evenredige kosten aansluiting bij de indicatietarieven in I.E.-zaken. Zoals namens [eiser] ook is aangevoerd kennen die tarieven een maximumbedrag van Euro 25.000,00. De rechtbank is van oordeel dat de kosten van [DJ Tiësto c.s.] in dit geding tot een bedrag van Euro 25.000,00 als redelijk en evenredig zijn aan te merken. [eiser] zal tot betaling van dit bedrag worden veroordeeld.
In reconventie stelt DJ Tiesto dat DJ Michiel de Jong willens en wetens doelbewust opzettelijk zijn reputatie, eer en goede naam heeft willen beschadigen door voortdurend ongefundeerde beschuldigingen van plagiaat te uiten in de media. De rechtbank wijst ook de reconventionele vordering af.


   3.20. De rechtbank stelt vast dat [eiser] in zijn uitingen geen heeft geuit of grove bewoordingen heeft gebruikt. De toonzetting van de uitingen is mild. [eiser] ventileert zijn standpunt over de naar zijn mening bestaande grote gelijkenis tussen “Swiwal” en “EOL” en over de naar zijn mening aanwezige ontlening van “EOL” aan “Swiwal” door [DJ Tiësto]. In het vervolgens in november 2008 door of namens [DJ Tiësto] uitgebrachte persbericht is vermeld dat [DJ Tiësto] en de medecomponisten (rechtbank: het bericht spreekt over “wij”) zich bij het componeren van “EOL” hebben laten inspireren door “Sarabande”. Voorts is vermeld dat [eiser] en zijn muziekstukken bij [DJ Tiësto] niet bekend zijn. Aldus heeft [DJ Tiësto] zich in de media verweerd en gemotiveerd weersproken dat van plagiaat sprake is. [DJ Tiësto] heeft vervolgens niet concreet toegelicht op welke wijze hij daadwerkelijk negatieve gevolgen van de uitingen van [eiser] heeft ondervonden. Vaststaat dat [DJ Tiësto] ook na medio 2008 grote bekendheid als dj heeft, vele optredens heeft en met meerdere artiesten samenwerkte. Zonder nadere gemotiveerde toelichting, die ontbreekt, is niet aannemelijk dat [DJ Tiësto] negatieve gevolgen van de door de rechtbank vastgestelde feitelijke handelingen van [eiser] heeft ondervonden. Gelet op de beoordeling in conventie is het door [eiser] geuite standpunt juridisch ongegrond. Daar staat echter tegenover dat de toonzetting in de berichten mild is, [DJ Tiësto] gemotiveerd zijn visie openbaar heeft kunnen maken en schade aan zijn zijde niet aannemelijk is geworden. Deze weging van feiten en omstandigheden leidt de rechtbank tot het oordeel dat geen sprake is van onrechtmatig handelen door [eiser].”


Lees het vonnis hier.