Hof van Justitie: uitsluiten e-books van verlaagd btw-tarief rechtsgeldig

HvJEU 7 maart 2017: C-390/15  Uit het perscommuniqué van het Hof van Justitie: "Volgens de btw-richtlijn kunnen de lidstaten een verlaagd btw-tarief toepassen op gedrukte publicaties, zoals boeken, kranten en tijdschriften. Digitale publicaties moeten daarentegen aan het normale btw-tarief worden onderworpen, met uitzondering van digitale boeken die op een fysieke drager worden geleverd (op cd-rom bijvoorbeeld).  

Het Poolse grondwettelijk hof, waarbij de Poolse ombudsman een procedure heeft ingeleid, betwijfelt of dat verschil in belasting rechtsgeldig is. Het vraagt het Hof van Justitie of dat verschil verenigbaar is met het beginsel van gelijke behandeling, en of het Europees Parlement in voldoende mate is betrokken bij de wetgevingsprocedure.

 In zijn arrest van heden stelt het Hof om te beginnen vast dat de btw-richtlijn een verschillende behandeling invoert voor twee situaties die nochtans vergelijkbaar zijn uit het oogpunt van het doel dat de Uniewetgever nastreefde door toepassing van een verlaagd btw-tarief voor bepaalde soorten boeken mogelijk te maken – namelijk het lezen bevorderen –, aangezien zij ertoe leidt dat geen verlaagd btw-tarief kan worden toegepast op de levering van digitale boeken langs elektronische weg, terwijl dat wél kan voor de levering van digitale boeken op „alle fysieke dragers”. 
 

 Vervolgens onderzoekt het Hof of dat verschil gerechtvaardigd is. Volgens het Hof is dat het geval wanneer het verschil verband houdt met een wettelijk toelaatbaar doel dat wordt nagestreefd door de maatregel die ertoe leidt dat dat verschil wordt ingevoerd, en wanneer het evenredig is met dat doel. In het geval van een belastingmaatregel moet de Uniewetgever, wanneer hij die maatregel vaststelt, politieke, economische en sociale keuzes maken en uiteenlopende belangen afwegen of ingewikkelde beoordelingen verrichten. In dat kader komt hem dan ook een ruime beoordelingsbevoegdheid toe, zodat de rechter bij zijn toetsing of is voldaan aan die voorwaarden hooguit mag nagaan of de Uniewetgever een kennelijke fout heeft gemaakt. In die context zet het Hof uiteen dat de uitsluiting van een verlaagd btw-tarief voor de levering van digitale boeken langs elektronische weg het gevolg is van de bijzondere btw-regeling die geldt voor de elektronische handel. Aangezien de elektronische diensten als geheel voortdurend evolueren, werd het namelijk noodzakelijk geacht ze te onderwerpen aan duidelijke, eenvoudige en uniforme regels zodat het daarop toepasselijke btw-tarief met zekerheid kan worden bepaald, en de btw zodoende makkelijker kan worden beheerd door de belastingplichtigen en de nationale belastingautoriteiten. Door elektronische diensten uit te sluiten van de toepassing van een verlaagd btw-tarief, zorgt de Uniewetgever ervoor dat de belastingplichtigen en de nationale belastingautoriteiten niet voor elke soort van elektronische diensten hoeven na te gaan of die onder een van de categorieën van diensten valt die volgens de btw-richtlijn voor een dergelijk tarief in aanmerking komen. Bijgevolg moet een dergelijke maatregel worden geacht geschikt te zijn ter verwezenlijking van het doel dat met de bijzondere btw-regeling voor de elektronische handel wordt nagestreefd. De zienswijze dat de lidstaten een verlaagd btw-tarief kunnen toepassen op de levering van digitale boeken langs elektronische weg – zoals dat mogelijk is voor de levering van dergelijke boeken op een fysieke drager – zou overigens de algehele samenhang ondermijnen van de door de Uniewetgever gewenste maatregel, die erin bestaat de mogelijkheid tot toepassing van een verlaagd btw-tarief uit te sluiten voor alle elektronische diensten." 

Zie het volledige perscommuniqué

HvJEU 7 maart 2017 C-390/15