B9 9982. Rechtbank ’s-Gravenhage, 27 juli 2011, HA ZA 09-1190, Dr. Ing. H.C.F. Porsche AG tegen Porsche specialist Van den Berg Apeldoorn B.V.
Merkenrecht. Handelsnaamrecht. Auteursrecht. Dealerjurisprudentie. Autofabrikant Porsche maakt bezwaar tegen het gestelde gebruik van haar merken, tekens en automodellen door Porsche specialist Van den Berg, een niet-geautoriseerde dealer met de domeinnaam porschespecialist.nl, maar ziet haar vorderingen afgewezen. De gestelde indruk van een commerciële band als in BMW/Deenik, acht de rechtbank niet aannemelijk, omdat gedaagde zich als ‘specialist’ afficheert “en derhalve juist niet als officiële dealer.” Gebruik aanduidingen zonder specialist, zoals b.v. Porsche Van den Berg, zou echter niet toegestaan zijn. Dat Van den Berg ‘deloyaal tegenover de gerechtvaardigde belangen van Porsche zou handelen’ is daarnaast niet gebleken.
Ook de auteursrechtelijke vordering wordt afgewezen. “Dat Van den Berg met de contour van het 911- model auteursrechtinbreuk zou plegen kan ten slotte ook niet worden ingezien, reeds omdat Porsche niet gemotiveerd heeft gesteld waaruit de auteursrechtelijk beschermde trekken van dat model zouden bestaan en waarom de door Van den Berg gebruikte afbeelding in zodanige mate bedoelde trekken van het 911-model vertoont dat de totaalindrukken die de beide werken maken te weinig verschillen.”
Commerciële band: 4.9. De rechtbank is van oordeel dat de kans dat een dergelijke indruk kan ontstaan, niet reëel aanwezig is. Daartoe geldt in de eerste plaats dat Van den Berg het merk ‘Porsche’ in al haar tekens consequent, op een uitzondering na die in r.o. 4.12. zal worden besproken, gebruikt met de toevoeging ‘specialist’. Deze toevoeging geeft aan dat Van den Berg specialist is of gespecialiseerd is in automobielen van het merk Porsche, welke specialisatie door Porsche overigens niet bestreden is, en zal bij het publiek niet zonder meer de indruk wekken dat zij tot het dealernetwerk van Porsche behoort. Integendeel, zij afficheert zich als ‘specialist’ en derhalve juist niet als officiële dealer. In de tweede plaats is de inhoud van de onder de domeinnaam geëxploiteerde website van Van den Berg niet zodanig dat gezegd moet worden dat Van den Berg niet loyaal handelt jegens Porsche. Het gebruik van het teken ‘porschespecialist’ blijft beperkt tot een kleine vermelding onder een logo van Van den Berg op de linkerbovenzijde van de site, welke ondergeschikt is aan de wijze waarop de naam “Van den Berg” weergegeven is, en een vermelding bij de contactgegevens op de rechterbovenzijde van de pagina. Het feit dat onder aan iedere pagina van de website in een onopvallende grijstint de contour van het 911- model wordt weergegeven, maakt dit niet anders. In de derde plaats heeft Van den Berg op haar website een disclaimer opgenomen waarin wordt aangegeven: “Porschespecialist Van den Berg is op generlei wijze verbonden aan Porsche AG automobielen of Pon. Porsche verwijst louter naar het type auto.” Iedere eventueel ontstane indruk van een dealerschap of een bijzondere band met de merkhouder, wordt hierdoor weggenomen.
Deloyaal handelen: 4.10. Porsche heeft nog gesteld dat Van den Berg ook occasions van andere merken zou verkopen, doch zulks is door Van den Berg gemotiveerd betwist (…) en door Porsche vervolgens niet nader onderbouwd, zodat die stelling wordt verworpen. Dat geldt ook voor het gestelde gebruik van beeldmerken door Van den Berg. Uit de door Porsche ter zake overgelegde producties blijkt daar ook niet van. Ten aanzien van de stelling dat Van den Berg ook automobielen van het merk Lamborgini en BMW zou repareren, heeft zij aangevoerd dat dit auto’s van klanten betreft en dat het hier gaat om incidenten. Van den Van den Berg heeft ten slotte ook de stelling betwist dat zij een webshop voor auto-onderdelen van niet alleen Porsche actief zou hebben (zij ontkent überhaupt een webshop te hebben), welke stelling door Porsche ook niet nader is onderbouwd. Dit een en ander is onvoldoende om te concluderen dat Van den Berg deloyaal tegenover de gerechtvaardigde belangen van Porsche zou handelen of dat het gebruik van het merk door Van den Berg niet in overeenstemming zou zijn met de eerlijke gebruiken. Ook overigens heeft Porsche geen bijzondere omstandigheden gesteld waaruit zou kunnen volgen dat bij het publiek de indruk kan ontstaan dat er tussen Van den Berg en Porsche een bijzondere band zou bestaan.
Handelsnaam/auteursrecht: 4.11. Kort en goed betekent dit een en ander dat het gebruik van de tekens door Van den Berg is geoorloofd en dat zij hierdoor geen ongerechtvaardigd voordeel trekt uit het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk. Van handelsnaaminbreuk is ook geen sprake nu het ontbreken van de in r.o.
4.9. bedoelde indruk tevens betekent dat er geen gevaar voor verwarring tussen de beide ondernemingen te duchten is in de zin van de artikelen 5 en 5a Hnw. Van onrechtmatig handelen is om dezelfde redenen evenmin sprake. Dat Van den Berg met de contour van het 911- model auteursrechtinbreuk zou plegen kan ten slotte ook niet worden ingezien, reeds omdat Porsche niet gemotiveerd heeft gesteld waaruit de auteursrechtelijk beschermde trekken van dat model zouden bestaan en waarom de door Van den Berg gebruikte afbeelding in zodanige mate bedoelde trekken van het 911-model vertoont dat de totaalindrukken die de beide werken maken te weinig verschillen voor het oordeel dat de door Van den Berg gebruikte afbeelding als een zelfstandig werk kan worden aangemerkt.
Aanduiding zonder ‘specialist’: 4.12. Porsche heeft voorts nog gesteld dat Van den Berg ook het teken ‘Porsche Van den Berg Apeldoorn’ gebruikt. In dit teken mist de toevoeging ‘specialist’. Juist als gevolg hiervan kan naar het oordeel van de rechtbank bij het publiek de indruk ontstaan dat Van den Berg tot het dealernetwerk van Porsche behoort of dat er tussen de twee ondernemingen een bijzondere band bestaat. De vermelding van een naam met daarvoor of -achter de naam van de merkhouder (bijv. VOLVO Buitenweg of Jan de Jong BMW) is immers een tamelijk gebruikelijke wijze waarop tot het dealernetwerk van een merkhouder behorende garagebedrijven plegen te worden aangeduid althans kan de indruk doen ontstaan van een bijzondere band met de merkhouder. Gebruik van dit teken door Van den Berg is dan ook niet toegestaan. Een verbod zal evenwel achterwege blijven nu Van den Berg uitdrukkelijk betwist heeft dat zij dit teken hanteert of heeft gehanteerd, terwijl Porsche daartegenover slechts print screens van de online Gouden Gids en de website www.porsche.vindnu.net heeft overgelegd (vgl. r.o. 2.7. en 2.8.), waarvan, gelet op het hiertegen Van den Berg hiertegen heeft aangevoerd – zij betwist daarvoor toestemming te hebben gegeven, niet zonder meer is komen vast te staan dat de daarin opgenomen vermeldingen met haar medewerking of instemming tot stand zijn gekomen. Porsche heeft weliswaar in het algemeen bewijs aangeboden van haar stellingen, maar de rechtbank gaat daaraan voorbij nu deze stelling in het licht van het voorgaande onvoldoende is onderbouwd.
Lees het vonnis hier.
