De IE- nieuwjaarsdagtraditie: Kunst, omdat het mag. Dankzij artikel 37 Auteurswet valt er ook dit jaar op 1 januari weer een enorme hoeveelheid werken in het publieke domein. Een enorme bibliotheek, een enorm museum, een paar meter bouwtekeningen, uren aan speeches en een enorm archief van andere werken, worden in een keer volledig rechtenvrij.
De 70-jaarsgrens is in het vierde oorlogsjaar aangekomen. Werk van kunstenaars en andere makers van auteursrechtelijk beschermde werken die in 1943 zijn overleden, is in Nederland en andere '70-jaren landen' sinds vandaag niet langer auteursrechtelijk beschermd.
Wrang is dat het auteursrecht vele excepties kent, maar dat geen daarvan verband houdt met moord. Het jaar nadert waarop het werk van de moordenaar Adolf Hitler in het publieke domein zal vallen en overwogen wordt om het auteursrecht op Mein Kampf (inmiddels overgegaan naar de Duitse staat) niet te laten vervallen, zodat het op die grond verboden kan blijven. Over het vervallen van auteursrecht van diegenen voor wiens voortijdige dood hij verantwoordelijk was, is echter geen discussie. Het auteursrecht mag zich dan uitputten in vage begrippen, met een gruwelijke en ontijdige dood wordt geen rekening gehouden.
Onderstaand een korte opsomming van enkele nieuwe grootheden in het publieke domein, aangevoerd door diegenen, in de woorden van Jan Campert, met een ‘hart dat het niet laten kon’: 
Jan Campert (Spijkenisse, 15 augustus 1902 – Neuengamme, 12 januari 1943). Schrijver, journalist, dichter en verzetsstrijder. Campert, de vader van de schrijver Remco Campert, schreef het veelvuldig aangehaalde gedicht Het Lied Der Achttien Dooden over de executie van vijftien verzetslieden van de Geuzengroep en drie communistische Februaristakers:
“Een cel is maar twee meter lang / en nauw twee meter breed, / wel kleiner nog is het stuk grond, / dat ik nu nog niet weet, / maar waar ik naamloos rusten zal, / mijn makkers bovendien, / wij waren achttien in getal, / geen zal den avond zien.
(…) Ik wist de taak die ik begon, / een taak van moeiten zwaar, / maar't hart dat het niet laten kon / schuwt nimmer het gevaar; / het weet hoe eenmaal in dit land / de vrijheid werd geeerd, / voordat een vloekbre schennershand / het anders heeft begeerd.
Campert stierf in 1943 in het Duitse concentratiekamp Neuengamme.
A.M de Jong (Nieuw-Vossemeer, 29 maart 1888 – Blaricum, 18 oktober 1943). Schrijver van o.a. de populaire romancyclus over Merijntje Gijzen, strip Bulletje en Bonestaak en de roman Frank van Wezels roemruchte jaren. De Jong werd in oktober 1943 in zijn eigen huis door twee SS'ers doodgeschoten.
Reina Prinsen Geerligs (Semarang, 7 oktober 1922 – Sachsenhausen, 24 november 1943). Nederlands schrijfster en verzetsstrijdster bij de links-radicale verzetsgroep CS-6 (genoemd naar Corellistraat 6 te Amsterdam). Reina Prinsen Geerligs is in het concentratiekamp Sachsenhausen in Oranienburg gefusilleerd. Na de oorlog hebben haar ouders de Reina Prinsen Geerligsprijs ingesteld, een literatuurprijs voor Nederlandse schrijvers tussen de 20 en de 25 jaar oud.
Han Hollander (Deventer, 5 oktober 1886 - Sobibór, 9 juli 1943). De eerste Nederlandse sportverslaggever. Oprichter van Deventer voetbalclub Go Ahead (hij bedacht de naam), adjunct-chef van de sportredactie van De Telegraaf en beroemd voetbal-verslaggever voor de AVRO tussen 1928 tot 1940. Op 9 juli 1943 werd Hollander vermoord in het vernietigingskamp Sobibór.
Leopold (Leo) Smit (Amsterdam, 14 mei 1900 - Sobibór, 30 april 1943). Nederlands componist en pianist. “In 1927 verhuisde hij naar Parijs, waar de muziek van Maurice Ravel en Igor Stravinski grote indruk op hem maakte. Tien jaar later keerde hij terug naar Amsterdam, waar hij op 12 februari 1943 zijn laatste werk voltooide, de sonate voor fluit en piano. Op 27 april 1943 werd hij op transport gesteld naar Sobibór, waar hij op 30 april is omgebracht.”
Beatrix Potter (Londen, 28 juli 1866 – Sawrey, 22 december 1943). Engels schrijfster en illustratrice, wereldberoemd door haar kinderboekenreeks over Peter Rabbit (Pieter Konijn) en zijn familie. “Beatrix Potter, the writer of one of the most beloved children’s book of all time, The Tale of Peter Rabbit (1902), was a woman of immense talent, indefatigable spirit, and generous heart.” “'Kinderen,' zei moeder Konijn op een ochtend, 'jullie mogen buiten spelen. Maar denk er wel aan dat je niet in de moestuin van meneer Verhoef komt.
Simone Weil ( Parijs, 3 februari 1909 - Ashford, 24 augustus 1943). Frans filosofe. “In this 1943 essay, written during the last year of her life, which she spent working with Gen. de Gaulle in the struggle for French liberation, Weil makes the case for the existence of a transcendent and universal moral law, and describes the social responsibilities that accompany it.”
Nikola Tesla (Smiljan, 10 juli 1856 – New York, 7 januari 1943), Servisch-Amerikaanse uitvinder, elektrotechnicus en natuurkundige. “De een noemt hem één van de grootste genieën aller tijden, de ander bestempelt hem liever als knettergek. Het kan bijna niet anders of Nikola Tesla moet het beide zijn geweest. Want hoe kun je iemand niet geniaal noemen als hij de moderne elektrische motor en de basis van onze huidige stroomvoorziening uitdacht? Als hij de eerste bouwtekening van de FM-radio op papier zette. De eerste waterkrachtcentrale bouwde, een van de eerste röntgenfoto’s maakte, naar het schijnt acht talen sprak, boeken kon onthouden en vrijwel al zijn uitvindingen eerst volledig in zijn hoofd uitdacht.”
Sergej Vasiljevitsj Rachmaninov (Novgorod, 1 april 1873 – Beverly Hills, 28 maart 1943). Russisch componist, ‘voortzetter van de Russische romantiek’. Een van zijn beroemdste en meest romantische werken is zijn Tweede Pianooconcert. In de woorden van Marilyn Monroe in The 7 years Itch: “lt isn't fair. Every time l hear it, l go to pieces.”
Theo Thijssen (Amsterdam, 16 juni 1879 - 23 december 1943). Nederlands schrijver, onderwijzer en socialistisch politicus. Thijssen is vooral bekend als schrijver van de Kees de Jongen, de roman met de klassieke eerste zin: “Vele mensen schijnen Kees Bakels niet eens te hebben gekend en dat is eigenlijk niet goed te begrijpen. “Een beroemde ‘gimmick’ door het hele boek heen is de zogeheten ‘zwembadpas’, een speciale manier van lopen, waarmee Kees snel va school naar het geliefde zwembad kan snellen. In 2001 organiseerde het Theo Thijssen Museum de Dag van de Zwembadpas”
Pieter Zeeman (Zonnemaire, 25 mei 1865 – Amsterdam, 9 oktober 1943). Nederlands natuurkundige en Nobelprijswinnaar. “Hij ontdekte dat onder invloed van een magnetisch veld de spectraallijnen van een atoom zich splitsen (zoals licht door een prisma gebroken wordt). Het belang van de ontdekking van wat later het Zeeman-effect is gaan heten was al snel duidelijk. (…) Het Zeeman-effect werd daarmee de ultieme methode om de structuur van een atoom te bepalen. (…) Al in 1902 ontving hij, samen met zijn leermeester Lorentz, de Nobelprijs voor natuurkunde voor zijn ontdekking van het Zeemaneffect. Hij was toen 37 jaar oud.”
Maurice Denis (Granville, 25 november 1870 – Parijs, 13 november 1943). Frans kunstschilder. “In het werk van Denis vallen op dat moment krachtige vormen op, het beeld van de werkelijkheid wordt verregaand gesimplificeerd, delen worden weggelaten of vervangen door kleuren. Denis zou zich ook steeds meer aangetrokken voelen tot de golvende lijnen van de Franse Art Nouveau.”
Eric Oswald Mowbray Knight (10 april 1897 – 15 januari 1943). Engels/Amerikaans schrijver “who is mainly notable for creating the fictional collie Lassie.” 
Camille Claudel (8 December 1864 – 19 October 1943). “Ooit een gevierd kunstenaar, tevens bekend als minnares van haar leermeester Auguste Rodin, maar van de aardbodem verdwenen nadat ze anno 1913 op verzoek van haar familie als geesteszieke achter slot en grendel werd gezet.” Haar leven werd in 2013 verfilmd.
John Harvey Kellogg (26 februari 1852 –14 december 1943). Amerikaans arts en uitvinder van de cornflakes. “Dr. John Harvey Kellogg, surgeon, health authority, developer of the Battle Creek Sanitarium and founder of the food business which later became the W. K. Kellogg Company, died here last night at the age of 91, nine years short of the century goal which he had set for himself.”
"Fats" Waller (21 mei 1904 - December 15 december 1943). Legendarische jazz componist en pianist. Waller componeerde onder andere de nummers Ain't Misbehavin' de Jitterbug Waltz en Honeysuckle Rose. “A giant of a man in every way, Waller was the outstanding exponent of the Harlem 'stride' style of jazz piano.”
Sophie Taeuber-Arp (Davos, 19 januari 1889 - Zürich, 13 januari 1943). Zwitsers schilder en beeldhouwer (dadaïsme en het constructivisme). “Her austerely geometric art arose from her belief in the innate expressive power of colour, line and form, and was informed by unusual wit and freedom. She rejected her contemporaries’ progressive schematization of objective form.” Taeuber-Arp staat afgebeeld op het biljet van 50 Zwitserse frank.
Kostís Palamás (Patras, 13 januari 1859 - Athene, 27 februari, 1943). Grieks dichter. “He has been informally called the "national" poet of Greece and was closely associated with the struggle to rid Modern Greece of the "purist" language and with political liberalism. He dominated literary life for 30 or more years and greatly influenced the entire political-intellectual climate of his time.” De tekst van de Olympische Hymne is gebaseerd op Palamás gedicht "Oude onsterfelijke geest". De componist van de hymne, Spiros Samaras, overleed al in 1917.
Oskar Schlemmer (Stuttgart, 4 september 1888 - Baden-Baden, 13 april 1943). Duits kunstenaar. Een van zijn bekendste werken is het Triadisches Ballett. 
