B9 9811. Rechtbank Amsterdam, 14 juni 2011, KG ZA 11-668 MW/LO, HEMA B.V. tegen Albert Heijn B.V. (met dank aan Gerben Hartman & Kurt Stöpetie, Brinkhof)
Auteursrecht. Slaafse nabootsing. Etuitjes. Eiser Hema stelt dat Albert Heijn met de verhandeling van een zilverkleurige learherlook pennenetui inbreuk maakt op de rechten van Hema m.b.t. een door Hema zelf geproduceerde zilverkleurige leatherlook pennenetui.
De vorderingen van Hema worden afgewezen. De voorzieningenrechter oordeelt dat vorm van het etui Hema ‘als reeds bestaand’ moet worden aangemerkt en dat de vormgeving ook anderszins onvoldoende oorspronkelijk is en niet voorauteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt. Ook de keuze van de [zilverkleurige] stof voor een pennenetui is, gelet op de heersende bling bling trend, niet als oorspronkelijk aan te merken.” Ook van slaafse nabootsing is geen sprake, nu Hema onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat haar etui "zich aanmerkelijk onderscheidt van andere etuis en daarom een eigen gezicht op de etui-markt heeft.”
4.4. De voorzieningenrechter overweegt als volgt. Voor zover de door Hema genoemde kenmerken voortvloeien uit functionele eisen of ontleend zijn aan eerdere pennenetuis is geen sprake van een persoonlijk stempel van de maker. Gelet op het overzicht van balkvormige etuis dat Albert Heijn als productie 1 in het geding heeft gebracht, moet de vorm van het Hema-etui als reeds bestaand worden aangemerkt. (...) Dit alles maakt dat de voornaamste kenmerken van het etui, te weten de vorm, de rits, de vouw aan de zijkanten en het lipje geen oorspronkelijk karakter hebben en niet het persoonlijk stempel van de maker dragen. Dit geldt naar het oordeel van de voorzieningenrechter ook voor het dubbele stiksel aan weerszijden van de rits, aangezien deze stiksels een technische functie hebben(...).
4.5. De uitvoering van het Hema-etui in de zilveren leatherlook met de rits en het lichtgrijze lipje draagt evenmin een persoonlijk stempel van de maker. Door Albert Heijn is onweersproken aangevoerd dat de leatherlookstof in de handel algemeen en vrij verkrijgbaar is, terwijl het gebruik van een ritssluiting en een lipje in een bijpassende kleur gemeengoed is. De keuze van deze stof voor een pennenetui is, gelet op de heersende bling bling trend, niet als oorspronkelijk aan te merken. Uit het voorgaande volgt dat het Hema-etui niet kan worden aangemerkt als een werk in de zin van de Auteurswet (Aw.), zodat er geen auteursrecht op rust.
4.6. Subsidiair heeft Hema gesteld dat het Albert Heijn-etui een klassiek voorbeeld is van slaafse nabootsing, waarmee zij onrechtmatig handelt jegens Hema. (...)
4.7. De voorzieningenrechter is van oordeel dat Hema onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat haar etui zich aanmerkelijk onderscheidt van andere etuis en daarom een eigen gezicht op de etui-markt heeft. Mede gelet op hetgeen hiervoor in 4.4 en 4.5 is overwogen en gelet op het ontbreken van een merkteken of de naam Hema op het etui, kan er voorshands niet vanuit worden gegaan dat het publiek het Hema etui direct zal herkennen als een product van Hema. Het Hema-etui komt derhalve evenmin bescherming toe op grond van ongeoorloofde mededinging, zodat de vorderingen zullen worden afgewezen.
Lees het vonnis hier.
