Schaalmodellen

30-08-2011 Print this page



B9 10071. Vzr. Rechtbank Arnhem, 26 augustus 2011, KG ZA 11-381, Heijboer tegen Fanahave Ltd (met dank aan Don van Kampen, Vorstman Advocaten).

Auteursrecht. Architectuur. Miniaturen. Inbreuk auteursrecht voetbalstadion NAC door verhandeling schaalmodel. Eisers hebben een exclusieve licentie van de architecten van het stadion Rat Verlegh in Breda, het stadion van voetbalclub NAC. De licentie ziet onder meer op het vervaardigen van schaalmodellen (‘in de meest uitgebreide vorm van het woord’) en eisers maken op grond van de licentie bezwaar tegen de verhandeling door gedaagde van schaalmodellen van het stadion.

De vorderingen worden toegewezen. De voorzieiningenrechter oordeelt dat het stadion, ondanks bepaalde functionele verplichte elementen als de grasmat,  een auteursrechtelijk beschermd werk is en dat de schaalmodellen van gedaagde als een gedeeltelijke bewerking of nabootsing in gewijzigde vorm ex artikel 13 Aw moeten worden beschouwd. “De eis dat het miniatuurmodel tot in het architectonische detail met het werkelijke gebouw en het ontwerp daarvan overeenstemt, kan niet worden gesteld om tot inbreuk te concluderen.”

4.12. Wanneer het stadion en het miniatuurmodel met elkaar worden vergeleken, leidt deze vergelijking naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter tot de coclusie dat het miniatuurmodel van Fanahave in het geheel genomen sterk overeenstemt met hnet stadion. Al de hiervoor genoemde auteursrechtelijk beschermde trekken van het stadion zijn terug ta vinden in het miniatuurmodel van Fanahave. (…)  Dat het miniatuurmodel veel meet ‘gedrongen’ overkomt en dat de verhoudingen niet kloppen met de werkelijkheid, is voor de totaalindruk als zodanig niet relevant. Evenmin kan worden gezegd dat door de verkleining de auteursrechtelijk beschermde trekken van het stadion verloren zijn gegaan. Deze trekken zijn ook na de verkleining in het miniatuurmodel goed waarneembaar. In zoverre gaat een vergelijking met de  zaak waarnaar Fanahave heeft verwezen (Vz Arnhem, 16 maart 2006, NJF 2006, 335) niet op. De totaalindrukken die het stadion en het miniatuurmodel maken, verschillen in dit geval te weinig om te oordelen dat het miniatuurmodel als een zelfstandig werk kan worden aangemerkt, zoals ook uit de hierna weergegeven afbeeldingen van het stadion en het miniatuurmodel kan worden afgeleid. De door Fanahave genoemde en ontegenzeglijk aanwezige verschillen acht de voorzieningenechter voor de totaalindruk van ondergeschikt belang. De eis dat het miniatuurmodel tot in het architectonische detail met het werkelijke gebouw en het ontwerp daarvan overeenstemt, kan niet worden gesteld om tot inbreuk te concluderen. Daarom komt ook geen doorslaggevende betekenis toe aan het rapport van ir. Van Bebber, omdat het miniatuurmodel daarin vergelijkenderwijs de maat wordt genomen alsof het een echt bouwwerk betrof.

4.13. Dat in het miniatuurmodel van Fanahave de wezenlijke kenmerken van het stadion zijn overgenomen ligt overigens ook voor de hand, omdat Fanahave juist een product op de markt heeft Willen brengen dat een min of meer natuurgetrouwe weergave vormt van het oorspronkelijke voetbalstadion. Immers, de voornaamste doelgroep van bet miniatuurmodel zijn de NAC-supporters. Voor de hand ligt dat zij geen miniatuurmodel willen van willekeurig voetbalstadion, maar van het Rat Verlegh-stadion (het NAC-stadion), dat dus ook als zodanig herkenbaar moet zijn.

4.14. Het een en ander leidt tot de conclusie dat het miniatuurmodel van Fanahave aangemerkt moet worden als een verveelvoudiging van het stadium, hetgeen een inbreuk oplevert op het (overgedragen) auteursrecht van Heijboer c.s., nu zij voor die verveelvoudiging geen toestemming hebben gegeven.

Lees het vonnis hier.