In overleg met de branche en met medeneming van een recente uitspraak van de Rechtbank Den Haag (Stichting de Thuiskopie tegen SES Computers BV) is in het nieuwe tarievenbesluit een verduidelijking opgenomen van de definitie van een refurbished voorwerp, omdat er bij refurbishment vaak sprake is van meer partijen die een deel van de fabricage uitvoeren. Vergoedingsplichtig is degene die het apparaat importeert of gebruiksklaar maakt voor de consument.
Verduidelijking definitie refurbished voorwerp
Vanwege de kortere gebruiksduur is ook het aantal thuiskopieën dat op een refurbished apparaat wordt opgeslagen, lager. Derhalve geldt voor refurbished voorwerpen die door een onderneming worden aangeboden aan consumenten, sinds 2021 een tarief dat met 40% verlaagd is ten opzichte van het tarief in de tabel. Dit percentage blijft in 2023–2024 ongewijzigd.
Definitie gebruiksklaar maken
Het proces van refurbishment wordt door de SONT gezien als een vorm van fabricage in de zin van art. 16c Aw. In sommige gevallen worden verschillende stappen in het refurbishment proces voor rekening van verschillende partijen uitgevoerd. Dan kan de vraag opkomen wie in de keten heffingsplichtig is. Partijen binnen SONT willen de verschillende spelers in de markt voor refurbished apparaten een handreiking bieden waarmee zij onderling kunnen bepalen wie van hen geldt als de fabrikant en daarmee als betalingsplichtige.
Daarvoor willen de partijen in SONT aanhaken bij de partij die het voorwerp gebruiksklaar maakt voor de consument. Van gebruiksklaar is sprake als het voorwerp wordt aangeboden op een gelijkwaardige manier als het op de markt voor reguliere voorwerpen (d.w.z. niet-refurbished) wordt aangeboden. Er zijn geen essentiële handelingen meer nodig om het geschikt te maken voor normaal consumentengebruik. Onder normaal consumentengebruik wordt verstaan dat het voorwerp geschikt is om er auteursrechtelijk beschermd materiaal op vast te kunnen leggen, weer te geven, af te spelen of te vertonen.
Ter illustratie: Voor een smartphone betekent dit in elk geval dat het geheugen is gewist en dat een besturingssysteem (OS) is geïnstalleerd. Voor een laptop of PC is het geheugen gewist en wordt een besturingssysteem op de in de markt gebruikelijke wijze meegeleverd of ter beschikking gesteld ten behoeve van de eindgebruiker. Een gemiddelde consument kan de voorwerpen kopen en nog diezelfde dag gaan gebruiken.
Op 26 oktober 2022 oordeelde de rechtbank Den Haag in de zaak van Stichting de Thuiskopie tegen SES Computers BV (IEPT20221026) dat het louter repareren of controleren van een apparaat dat vervolgens wordt verhandeld, niet kan worden gekwalificeerd als fabricage in de zin van de Auteurswet. Bij het feitelijk opleggen van de thuiskopievergoeding zal rekening moeten worden gehouden met deze uitspraak. Handelingen die in het kader van refurbishment worden verricht zijn vergoedingsplichtig indien deze handelingen gelijk kunnen worden gesteld aan fabricage. Relevant is op te merken dat ook volgens deze door de rechtbank gepreciseerde maatstaf de meeste als refurbished aangeboden voorwerpen vergoedingsplichtig zijn, omdat er vaak sprake is van meer dan reparatie of controle, of omdat ze geïmporteerd zijn uit het buitenland of afkomstig zijn van professionele gebruikers. Daarbij heeft de rechter in het vonnis bevestigd dat de verkoper van vergoedingsplichtige voorwerpen op grond van artikel 16ga Auteurswet verplicht is om te bewijzen dat de thuiskopievergoeding is betaald, althans wie de importeur of fabrikant van de vergoedingsplichtige voorwerpen in Nederland is geweest. Kan zij dat niet, dan zal zij de thuiskopievergoeding zelf moeten betalen.
Staatscourant 2022-30241
