B9 10322.
Rechtbank ’s Gravenhage, 24 oktober 2011, KG 11-862, Lego Juris AS c.s. tegen Banbao Europe B.V. (met dank aan Anne Marie Verschuur, NautaDutilh).
Slaafse nabootsing. Auteursrecht. Modellenrecht. Uitgebreid (30 pagina’s) en interessant nieuw hoofdstuk in de Lego-jurisprudentie. Voor wie de IE-rechten van Lego nog weinig kansen had gegeven: de voorzieningenrechter Den Haag wijst de vorderingen van Lego m.b.t. slaafse nabootsing, auteursrechten en modelrechten van en op op de steen, figuren en verpakkingen van Lego toe (afbeeldingen in het vonnis). Dat er nog meer 'afbakeningsjurisprudentie' over de bouwsteentjes zal volgen lijkt een gegeven.
De toegewezen slaafse nabootsing betreft de bouwstenen van Lego en Duplo. Onder verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad van 20 november 2009 (Lego/Mega Brands), concludeert de voorzieningenrechter: “Hoewel het bestaan van een standaardisatiebehoefte bij afnemers van constructiespeelgoed met zich brengt dat het nabootsen van een product op zichzelf niet tot onrechtmatigheid leidt, betekent dit nog niet dat het Banbao zonder meer vrij staat de bouwstenen van Lego op verwarringwekkende wijze na te bootsen.” De kleur- en materiaalverschillen en de afwijkende maatvoering van stenen en noppen zijn onvoldoende om door het weinig oplettend kopend publiek te worden opgemerkt. Aangezien op de stenen ook geen merknaam is aangebracht heeft Banbao niet voldaan aan de op haar rustende verplichting om alles te doen wat redelijkerwijs mogelijk en nodig is om te voorkomen dat nodeloze verwarring ontstaat. Ook met betrekking tot overige elementen (deuren, trappen bomen, bijlen, vlammen, bloemen et cetera), wordt slaafse nabootsing aangenomen. Binnen de technische eisen (indien al aanwezig) had Banboa voldoende ruimte voor afwijking.
Het ingeroepen auteursrecht betreft o.a. de minifiguur van Lego. Auteursrecht wordt aangenomen op de minifiguur zelf, maar ook op de daarop aangebracht kleding en gezichtsuitdrukkingen De vormgevingskeuzen zijn niet technisch bepaald. “ook de gele hoofdjes met minimalistisch getekende gezichtjes zijn het resultaat van subjectieve keuzes.” Dat de identiek vormgegeven minifiguur van Banbao aan die van Lego is ontleend is niet weersproken en inbreuk wordt aangenomen. Ook inbreuk op ‘de Duplo figuur’ wordt aangenomen.
Naar voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter is daarnaast van de auteursrechtelijk beschermde trekken van de Lego-verpakkingen zoveel door Banboao overgenomen bij haar verpakkingen, dat de totaalindruk het zelfde is. Gezien de mate van overeenstemming is ontlening aannemelijk en wordt inbreuk ook hier aangenomen.
De geldigheid van een Beneluxmodel van Lego m.b.t. een bepaalde (niet standaard) bouwsteen is niet bestreden en inbreuk op het modelrecht wordt aangenomen.
Alleen van ‘productlijn en stelselmatige nabootsing is geen sprake. Het staat Banbao vrij om de binnen de speelgoedbranche gebruikelijke thema’s en producten te voeren (politie, brandweer, ridders/middeleeuwen, dieren etc.).
Het verweer van Banboa dat zij erop mocht vertrouwen dat Lego geen actie tegen haar zou ondernemen wordt verworpen. 1019h proceskosten (niet gemotiveerd bestreden): €65.642,14.
Lees het vonnis hier.
