Vragen aan HvJEU over VG Wort collectief beheer die deels inkomsten gebruikt om subsidies te verstrekken aan wetenschappelijk stimuleringsfonds
09-12-2024 Print this page
VG Wort, die auteursrechten namens auteurs en uitgevers beheert, gebruikt een deel van haar inkomsten om subsidies te verstrekken via het Stimuleringsfonds Wetenschap. De eiser, een auteur van wetenschappelijke werken, stelt dat dit zijn aandeel in de inkomsten onterecht vermindert en verzet zich tegen deze praktijk. Het fonds verstrekt subsidies aan auteurs en uitgevers met een exploitatieovereenkomst bij VG Wort.
Het doel is te bepalen of en onder welke voorwaarden de bevordering van cultureel belangrijke werken en prestaties uit de inkomsten van een collectieve beheersorganisatie verenigbaar is met het Unierecht.
Feiten: De verweerder is VG Wort, een collectieve beheersorganisatie en rechtspersoon waarin auteurs en uitgevers samenwerken voor de gezamenlijke exploitatie van auteursrechten. In Duitsland is VG Wort de enige organisatie die deze rechten contractueel namens auteurs en uitgevers uitoefent.
De eiser, een auteur van wetenschappelijke werken, heeft ook rechten van een andere auteur overgedragen gekregen. Beiden sloten exploitatieovereenkomsten met VG Wort waarin zij hun wettelijke vergoedingsaanspraken (zoals bibliotheek- en opslagmedia-vergoedingen) aan de organisatie overdroegen.
De eiser verzet zich tegen het beleid van VG Wort om een deel van de inkomsten uit deze vergoedingen te gebruiken voor de financiering van uitgevers en het door VG Wort beheerde Stimuleringsfonds Wetenschap. Dit fonds verstrekt subsidies voor publicatiekosten, onderzoek, en andere wetenschappelijke activiteiten. Deze subsidies kunnen worden aangevraagd door auteurs en uitgevers die een exploitatieovereenkomst met VG Wort hebben. Volgens de eiser vermindert dit de inkomsten die hem en de cedent toekomen.
| Duitse Originele Tekst | Nederlandse Vertaling |
|---|---|
| EuGH-Vorlage zur Frage der Förderung kulturell bedeutender Werke und Leistungen durch eine Verwertungsgesellschaft | EU-voorlegging over de bevordering van cultureel belangrijke werken door een collectieve beheersorganisatie |
| Beschluss vom 21. November 2024 - I ZR 135/24 - Herausgeberanteil | Beslissing van 21 november 2024 – I ZR 135/24 – Uitgeversaandeel |
| Der unter anderem für das Urheberrecht zuständige I. Zivilsenat des Bundesgerichtshofs hat dem Gerichtshof der Europäischen Union Fragen zur Vorabentscheidung vorgelegt, mit denen geklärt werden soll, ob und unter welchen Voraussetzungen die Förderung kulturell bedeutender Werke und Leistungen aus den Einnahmen einer Verwertungsgesellschaft mit dem Unionsrecht vereinbar ist. | De Eerste Civiele Kamer van het Duitse Bundesgerichtshof, bevoegd voor auteursrecht, heeft prejudiciële vragen voorgelegd aan het Hof van Justitie van de Europese Unie. Deze vragen betreffen de verenigbaarheid van de bevordering van cultureel belangrijke werken en prestaties door een collectieve beheersorganisatie met het Unierecht, en onder welke voorwaarden dit is toegestaan. |
| Sachverhalt: | Feiten: |
| Die Beklagte ist die Verwertungsgesellschaft Wort. Sie ist ein rechtsfähiger Verein kraft staatlicher Verleihung, in dem sich Wortautoren und deren Verleger zur gemeinsamen Verwertung von Urheberrechten zusammengeschlossen haben. Sie nimmt als einzige Verwertungsgesellschaft in Deutschland die ihr vertraglich anvertrauten urheberrechtlichen Befugnisse von Wortautoren und deren Verlegern wahr. | De verweerder is de collectieve beheersorganisatie VG Wort, een rechtspersoonlijkheid bezittende vereniging waarin woordauteurs en uitgevers zich hebben verenigd voor de gezamenlijke exploitatie van auteursrechten. VG Wort is in Duitsland de enige organisatie die deze rechten contractueel namens auteurs en uitgevers uitoefent. |
| Der Kläger ist Autor wissenschaftlicher Werke. Er hat sich zudem die Rechte eines Autors von Sachbüchern (im Folgenden: Zedent) abtreten lassen. Der Kläger hat mit der Beklagten im Jahr 1984 einen Wahrnehmungsvertrag geschlossen, der Zedent im Jahr 1993. Darin haben sie der Beklagten die gesetzlichen Vergütungsansprüche aus der Bibliothekstantieme und der Geräte- und Speichermedienvergütung zur Wahrnehmung übertragen. | De eiser, een auteur van wetenschappelijke werken, heeft tevens de rechten van een auteur van non-fictiewerken (hierna: cedent) overgedragen gekregen. Beide hebben met VG Wort een exploitatieovereenkomst gesloten, waarin zij hun wettelijke vergoedingsaanspraken (o.a. bibliotheekvergoeding en vergoeding voor apparaten en opslagmedia) aan VG Wort hebben overgedragen. |
| Der Kläger wendet sich aus eigenem und abgetretenem Recht dagegen, dass die Beklagte Herausgeber und den Förderungsfonds Wissenschaft, dessen einzige Gesellschafterin die Beklagte ist, entsprechend den Bestimmungen ihres Verteilungsplans und ihrer Satzung an den Einnahmen aus den gesetzlichen Vergütungsansprüchen der Urheber beteiligt und dadurch den Anteil des Klägers und des Zedenten an diesen Einnahmen schmälert. | De eiser verzet zich, namens zichzelf en de cedent, tegen de praktijk van VG Wort om uitgevers en het Stimuleringsfonds Wetenschap (waarvan VG Wort de enige aandeelhouder is) te laten delen in de inkomsten uit de wettelijke vergoedingen, zoals vastgelegd in de verdelingsregeling en statuten van VG Wort. |
| Der Förderungsfonds Wissenschaft vergibt Druckkostenzuschüssen für das Erscheinen wissenschaftlicher Werke und Fachwerke, Zuschüsse für Forschungen, aus denen wissenschaftliche Werke oder Fachwerke hervorgehen sollen, sowie Zuschüsse für sonstige Maßnahmen zur Förderung des wissenschaftlichen Schrifttums und des Fachschrifttums. Die Zuschüsse können von Urhebern und Verlagen beantragt werden, die mit der Beklagten einen Wahrnehmungsvertrag abgeschlossen haben. | Het Stimuleringsfonds verstrekt subsidies, zoals drukkostenbijdragen, onderzoekssubsidies, en andere maatregelen ter bevordering van wetenschappelijke en vakliteratuur. Deze subsidies kunnen worden aangevraagd door auteurs en uitgevers die een exploitatieovereenkomst met VG Wort hebben. |
| Bisheriger Prozessverlauf: | Procesverloop: |
| Das Landgericht hat der Klage durch Teilurteil hinsichtlich der Feststellungsanträge in vollem Umfang stattgegeben und die begehrte Auskunft teilweise zugesprochen. | De rechtbank van eerste aanleg heeft in een tussenvonnis de vorderingen van de eiser volledig toegewezen en gedeeltelijk de gevraagde informatieverplichting opgelegd. |
| Im Berufungsverfahren hat das Oberlandesgericht die Klage nur hinsichtlich der an den Kläger abgetretenen Ansprüche als begründet angesehen und sie im Übrigen abgewiesen. Mit der vom Berufungsgericht zugelassenen Revision möchte die Beklagte die vollständige Abweisung der Klage erreichen. Mit seiner Anschlussrevision verfolgt der Kläger seine Klageansprüche weiter. | In hoger beroep oordeelde het hof dat de vordering slechts gegrond was voor de aan de eiser overgedragen rechten en wees de overige vorderingen af. Zowel de verweerder als de eiser hebben cassatie ingesteld. De verweerder streeft volledige afwijzing van de vorderingen na, terwijl de eiser zijn oorspronkelijke vorderingen blijft handhaven. |
| Entscheidung des Bundesgerichtshofs: | Beslissing van het Bundesgerichtshof: |
| Der Bundesgerichtshof hat das Verfahren ausgesetzt und dem Gerichtshof der Europäischen Union zwei Fragen zur Auslegung der Richtlinie 2001/29/EG zur Harmonisierung bestimmter Aspekte des Urheberrechts und der verwandten Schutzrechte in der Informationsgesellschaft, der Richtlinie 2006/115/EG zum Vermietrecht und Verleihrecht sowie zu bestimmten dem Urheberrecht verwandten Schutzrechten im Bereich des geistigen Eigentums und der Richtlinie 2014/26/EU über die kollektive Wahrnehmung von Urheber- und verwandten Schutzrechten und die Vergabe von Mehrgebietslizenzen für Rechte an Musikwerken für die Online-Nutzung im Binnenmarkt vorgelegt. | De procedure is geschorst en aan het Hof van Justitie van de Europese Unie zijn prejudiciële vragen voorgelegd. Het Hof moet verduidelijken hoe bepaalde EU-richtlijnen moeten worden geïnterpreteerd, waaronder: Richtlijn 2001/29/EG over auteursrechten in de informatiemaatschappij, Richtlijn 2006/115/EG over verhuur- en uitleenrecht, en Richtlijn 2014/26/EU over collectieve rechtenbeheer. |
| ... | ... |
Mitteilung der Pressestelle des BGHs, Nr. 223/2024 im I ZR 135/24
