Foto 'De jongste oma van Nederland' valt niet onder nieuwsexceptie

13-11-2023 Print this page
IEPT20070709, Rb Amsterdam, Fotopersbureau v Ouders online

Foto valt niet onder nieuwsexceptie, artikel 15 Aw niet van toepassing: de foto is duidelijk een illustratie/verluchtiging van het bericht, dat de jongste oma van Nederland 29 jaar is. 

AUTEURSRECHT - PERSEXCEPTIES

 

Eiser drijft een fotopersbureau dat onder meer voor lokale Rotterdamse, maar ook landelijke dagbladen foto's maakt. Een fotograaf, in dienst van [eiser] , heeft in 2002 een fotoportret gemaakt. Daarop zijn drie vrouwen te zien; de oma van 29 jaar, de moeder van 15 jaar en de pasgeboren baby.

De foto is op 18 september 2002 afgedrukt in Provinciaals Zeeuwse Courant (PZC) met als ondertiteling: "Jongste oma van Nederland is 29 jaar". Verder was er een korte verklarende tekst bij over de leeftijden van de dames op de foto. De PZC heeft bij de foto een foutieve bron vermeld; wel de naam van de maker, maar GPD (Gemeenschappelijke Pers Dienst) in plaats van [eiser] als fotopersbureau.


Eiser stelt dat gedaagden inbreuk op zijn auteursrecht hebben gemaakt, door zonder zijn toestemming de foto van een van zijn medewerkers op hun site te plaatsen. Dat gedaagden de foto hebben overgenomen van de website van de PZC en de daarop vermelde foutieve naamsvermelding hebben overgenomen, komt daarbij voor hun rekening. [eiser] stelt dat van een juiste voor iedereen kenbare naamsvermelding geen sprake is geweest.


Gedaagden betwisten niet het auteursrecht van [eiser] op de foto. Zij stellen echter gebruik te hebben gemaakt van het citaatrecht; het journalistieke gebruik om nieuwsberichten te kunnen gebruiken met vrijstelling van het auteursrecht zonder vooraf toestemming te hoeven vragen ex artikel 15 Aw. De foto was het nieuws. Dit nieuws is ontleend aan de PZC en het oorspronkelijke nieuwsbericht bestond enkel uit een foto met een kort onderschrift. De foto is verkleind op de site geplaatst, met de bijbehorende tekst en de foutieve bronvermelding van de PZC, die via een zogeheten "mouse-over" zichtbaar werd.

 

Uitgangspunt van artikel 15 Aw is dat beeldmateriaal in beginsel niet onder de werking van de nieuwsexceptie valt. Hoewel denkbaar is dat er beeldmateriaal bestaat dat wel onder de vrijstelling van deze bepaling is te brengen, geldt dat niet voor de foto, onderwerp van onderhavig geschil. Deze is duidelijk een illustratie / verluchtiging van het bericht, dat de jongste oma van Nederland 29 jaar is. Het nieuwsbericht zelf, dat uiteraard wel onder de werking van artikel 15 Aw valt, is goed denkbaar (hoewel minder aantrekkelijk) zonder de bewuste foto.

 

De door [eiser] gevraagde vergoeding van € 250,00 is redelijk. Ten aanzien van de verhoging overweegt de kantonrechter dat de foto lang geleden (4 jaar) slechts kort (1 week) op de site heeft gestaan en voldoende aannemelijk is geworden dat gedaagden te goeder trouw dachten dat het gebruik van de foto onder de werking van art 15 Aw viel en dus vrijelijk was toegestaan. De gevraagde verhoging wordt daarom afgewezen.

 

IEPT20070709, Rb Amsterdam, Fotopersbureau v Ouders online


ECLI:NL:RBAMS:2007:7725