RECLAMERECHT - IPR
Engels recht van toepassing
In het onderhavige geval moet het Verenigd Koninkrijk worden beschouwd als de plaats waar de onrechtmatige daad heeft plaatsgevonden, aangezien de mailings om hun werking te kunnen hebben in het Verenigd Koninkrijk moeten worden bezorgd en geopend.
Anders dan Best Sales stelt is artikel 3:305c BW niet slechts van toepassing indien een beroep wordt gedaan op Nederlands recht. Ter bescherming van de collectieve belangen van consumenten kunnen buitenlandse organisaties ook in rechte opkomen indien een bepaalde handeling strijdig is met andere consumentenbeschermende regels. Omdat het gaat om grensoverschrijdende handelingen dient te worden beoordeeld welke consumenten¬beschermende regels van welke lidstaat van toepassing zijn. Naar Nederlands internationaal privaatrecht wordt een vordering uit onrechtmatige daad, behoudens rechtskeuze, in beginsel beheerst door het recht van het land waar de onrechtmatige daad heeft plaatsgevonden (HR 19 november 1993, NJ 1994, 622), welke regel ook is neergelegd in art. 3 lid 1 Wet conflictenrecht onrechtmatige daad (WCOD). In het onderhavige geval moet het Verenigd Koninkrijk worden beschouwd als de plaats waar de onrechtmatige daad heeft plaatsgevonden, aangezien de mailings om hun werking te kunnen hebben in het Verenigd Koninkrijk moeten worden bezorgd en geopend. Op deze zaak is derhalve Engels recht van toepassing.
Misleidende mailings
De mededelingen gedaan door Best Sales zijn bedoeld om een valse voorstelling van zaken te geven met de bedoeling de consument over te halen om een bestelling te plaatsen voor de producten die in de catalogus staan die samen met de mailing verspreid wordt
Het is duidelijk dat de inhoud en opmaak van de onderhavige mailings is ontworpen met de bedoeling om de consument ervan te overtuigen dat hij absoluut het in de mailing vermelde bedrag op de cheque zal winnen. Die bedoeling blijkt uit het benadrukken van bepaalde informatie, waaronder de hiervoor geciteerde bewoordingen, meer speciaal door het gebruik van kleuren, hoofdletters en vet gedrukte woorden, terwijl de informatie dat er mogelijk een prijs is gewonnen en een bestelling niet noodzakelijk is, bijna is verborgen door het gebruik van kleine lettertypes, zonder kleuren, monotoon gezet en daardoor slechts met moeite is te lezen. Door deze laatste essentiële informatie onvoldoende duidelijk in de mailings te vermelden beoogt Best Sales een omstandigheid te verhelen die, indien zij bekend was geweest, een aanzienlijk aantal consumenten van het plaatsen van een bestelling zou hebben doen afzien. De mededelingen gedaan door Best Sales zijn bedoeld om een valse voorstelling van zaken te geven met de bedoeling de consument over te halen om een bestelling te plaatsen voor de producten die in de catalogus staan die samen met de mailing verspreid wordt.
Voor onrechtmatigheid ingevolge de CMAR 1988 is niet vereist dat de onderhavige mailings daadwerkelijk de consument misleiden. Het is voldoende dat het waarschijnlijk is dat de mailing de consument misleidt.
De normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument zal de onderhavige mailings mogelijk lezen met een zekere mate van scepsis, maar anderzijds geneigd zijn te geloven wat Best Sales keer op keer nadrukkelijk mededeelt, namelijk dat reeds een prijs is gewonnen, hetgeen onjuist is en als misleidend moet worden aangemerkt. Het andere element, namelijk dat aannemelijk is dat een vorm van reclame het economisch gedrag van de consument aan wie de reclame gericht is zal beïnvloeden, betekent in de onderhavige context niet meer dan dat aannemelijk moet zijn dat de mailing de ontvangers beweegt een product te kopen. Zonder enige twijfel was dat de bedoeling van de door Best Sales verzonden mailings en aannemelijk is dat de geadresseerde door het, ten onrechte, voorhouden van een gewonnen prijs wordt overgehaald een bestelling te plaatsen, hetgeen hij niet zou hebben gedaan zonder de valse voorstelling van zaken. De rechtbank komt dan ook tot de conclusie dat Best Sales in strijd heeft gehandeld met artikel 2 van de CMAR 1988 en dat Best Sales door het verzenden van misleidende mailings de belangen heeft geschaad of de belangen zou kunnen beschadigen van Engelse consumenten.
PROCESRECHT
Bevoegdheid Office of Fair Trading
Office of Fair Trading heeft als erkende buitenlandse rechtspersoon conform artikel 3:305c BW zelfde bevoegdheid tot instellen vorderingen als Nederlandse consumentenorganisatie
OFT is als openbaar lichaam met zetel buiten Nederland geplaatst op de lijst, bedoeld in artikel 4 lid 3 van richtlijn nr. 98/27/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 19 mei 1998 betreffende het doen staken van inbreuken in het raam van de bescherming van consumentenbelangen (PbEG L 166), zodat zij op grond van artikel 3:305c lid 1 BW bevoegd is tot het instellen van een rechtsvordering als in dit artikel is omschreven. Voorts heeft OFT, conform het bepaalde in artikel 3:305a lid 2 BW, aangetoond dat zij in voldoende mate heeft getracht het gevorderde door het voeren van overleg met Best Sales te bereiken en is de rechtbank van oordeel dat de bij de vorderingen betrokken belangen van Engelse consumenten zich voor bundeling lenen. Het verweer van Best Sales dat OFT op grond van artikel 2 van Richtlijn 98/27/EG niet bevoegd is om buiten het Verenigd Koninkrijk andere vorderingen dan de verbodsacties als in genoemd artikel gedefinieerd in te stellen, wordt verworpen. Omdat de Nederlandse wetgever Richtlijn 98/27/EG ruim heeft geïnterpreteerd door in artikel 3:305c lid 2 te bepalen dat de leden 2 tot en met 5 van artikel 3:305a BW van overeenkomstige toepassing zijn, kunnen buitenlandse organisaties op dezelfde wijze als Nederlandse consumentenorganisaties ook andere vorderingen dan verbodsacties instellen. Het gaat dan om bijvoorbeeld nakoming, ontbinding en vernietiging, uiteraard alleen indien de vordering strekt tot bescherming van de gelijksoortige belangen van andere personen. Het vorderen van een dwangsom is eveneens toegestaan aangezien te verbeuren dwangsommen ten goede zullen komen aan de schatkist van het Verenigd Koninkrijk.
IEPT20080709, Rb Breda, Office of Fair Trading v Best Sales
