DATABANKENRECHT
Databankenrecht op postcodebestand in het midden gelaten
• In het midden kan blijven of – zoals PostNL stelt maar de Staat betwist – PostNL een databankenrecht toekomt in de zin van artikel 1 lid 1 en onder a Databankenwet
Geen inbreuk databankenrecht; postcodegegevens Staat afkomstig van gemeenten
• De Staat heeft aangevoerd dat de postcodegegevens zoals die in de Landelijke Voorziening (vgl. r.o. 2.9.) voorkomen, afkomstig zijn uit de administraties van de gemeenten, die bedoelde gegevens hebben verkregen van PostNL op de wijze als uiteengezet in artikel 5 van het Nader Convenant (vgl. r.o. 2.6.).
• [...] niet is komen vast te staan dat de Staat de postcodegegevens in de Landelijke Voorziening heeft ontleend aan het postcodebestand van PostNL of de postcodetabel van Cendris.
• Dat PostNL voor of na het aan de betrokken gemeente verstrekken van de toegewezen postcodegegevens, die gegevens tezamen met de door de gemeente aangeleverde adresgegevens ook opneemt in haar eigen databank, maakt dit niet anders.
KADERCONVENANT
Toerekenbare tekortkoming Staat in nakoming Kaderconvenant door verstrekken voor commercieel gebruik
• Het verstrekken van gegevens onder gebruikmaking van deze verklaring komt in strijd met de uit artikel 13.3 van het Kaderconvenant voortvloeiende contractuele verplichting voor de Staat zich van gegevensverstrekking voor commerciële doeleinden te onthouden. Aldus is de Staat toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van zijn verplichtingen.
ONGEOORLOOFDE CONCURRENTIE
Norm art 3:4 Aw gelijk aan maatschappelijke zorgvuldigheidsnorm voor overheid
• Uitgangspunt is dan ook dat nadelige gevolgen van handelen van de Staat als hier aan de orde eerst dan als niet evenredig in de zin van artikel 3:4 lid 2 Awb kunnen worden aangemerkt, indien de Staat in redelijkheid niet heeft kunnen menen dat evenredigheid tussen die nadelige gevolgen en het met dat handelen nagestreefde doel bestaat. De rechtbank stelt deze maatstaf op één lijn met de vraag of de Staat in strijd heeft gehandeld met de zorgvuldigheid die hem in het maatschappelijke verkeer betaamt.
Wijziging Mededingingswet - hergebruik
• De rechtbank zal zowel de Aanwijzingen als de wijzigingswet in haar beoordeling betrekken, nu de wijzigingswet in ieder geval de actuele in de Nederlandse samenleving levende opvattingen over overheidsoptreden aanreikt, terwijl die regeling spoort met de Europese normen uit de richtlijn Hergebruik
Wettelijke taak tot verstrekken postcodes als BAG-gegevens
• Anders dan PostNL c.s. betoogt, biedt de Wet BAG in artikel 32, dat onder meer het Kadaster verplicht op een daartoe strekkend verzoek van ‘eenieder’ de in de BAG opgenomen gegevens, waaronder de in artikel 21 lid 2 onder a Wet BAG als niet-authentiek gegeven genoemde postcode, te verstrekken, een wettelijke basis voor het verrichten van marktactiviteiten van de Staat. Het gaat hier om een verplichting die is neergelegd in een wet in formele zin.
Verstrekken postcodegegevens onderdeel publieke taak: marginale kosten
• Het eerste lid van artikel 25i bepaalt – evenals Aanwijzing 16 – dat de Staat voor het verrichten van economische activiteiten aan de afnemers van een product of dienst ten minste de integrale kosten van dat product of die dienst in rekening brengt. Het tweede lid onder b voorziet evenwel in een uitzondering indien de economische activiteiten inhouden het verstrekken van gegevens die de overheid heeft verkregen in het kader van de uitoefening van zijn publiekrechtelijke bevoegdheden of het verstrekken van gegevensbestanden die uit de genoemde gegevens zijn samengesteld. Naar het oordeel van de rechtbank doet deze uitzondering opgeld.
Niet-inbreukmakende postcodegegevens zijn overheidsinformatie
• Dat de in de Landelijke Voorziening opgenomen gegevens, waaronder de postcodegegevens, eigen gegevens van de Staat betreffen (en er dus sprake is van overheidsinformatie) is immers een consequentie van de vaststelling dat inbreuk door de Staat niet is komen vast te staan.
IEPT20111221, Rb Den Haag, PostNL v de Staat
