Hergebruik van inhoud van databank door een dedicated metazoekmachine

20-12-2013 Print this page
IEPT20131219, HvJEU, Innoweb v Wegener

Er is sprake van hergebruik van geheel of substantieel deel van inhoud van beschermde databank door een dedicated metazoekmachine, wanneer deze aan eindgebruiker een zelfde zoekformulier als formulier van databank biedt, de zoekopdrachten "realtime" vertaalt naar zoekmachine van databank en aan eindgebruiker gevonden resultaten toont in opmaak van eigen website, maar in volgorde die is gebaseerd op criteria die vergelijkbaar zijn met die welke door zoekmachine van databank worden gebruikt om resultaten weer te geven.

DATABANKENRECHT

Vervolg op IEPT20120327 (hof). Het verzoek om een prejudiciële beslissing betreft de uitlegging van artikel 7 van de Databankenrichtlijn. Dit verzoek is ingediend in het kader van een geding tussen Innoweb en Wegener over de exploitatie door Innoweb, via haar website gaspedaal.nl, van een „dedicated metazoekmachine” waarmee zoekopdrachten kunnen worden uitgevoerd op websites van derden, en met name op de website van Wegener (autotrack.nl), die online verzamelingen van advertenties voor de verkoop van auto’s bevatten. Een metazoekmachine maakt gebruik van de zoekmachines van andere websites door de zoekopdrachten van haar gebruikers door te voeren naar die andere zoekmachines, waardoor zij zich onderscheidt van algemene zoekmachines zoals Google. Het Hof (Vijfde kamer) verklaart voor recht:

Artikel 7, lid 1, van richtlijn 96/9/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 1996 betreffende de rechtsbescherming van databanken moet aldus worden uitgelegd dat in het geval van een onderneming die een dedicated metazoekmachine als die in het hoofdgeding online op internet plaatst, sprake is van hergebruik van het geheel of een substantieel deel van de inhoud van een door voormeld artikel 7 beschermde databank wanneer deze dedicated metazoekmachine:

–aan de eindgebruiker een zoekformulier ter beschikking stelt dat in wezen dezelfde functionaliteiten biedt als het formulier van de databank,
–de zoekopdrachten van de eindgebruikers „realtime” vertaalt naar de zoekmachine van de databank, zodat alle gegevens van deze databank worden doorzocht, en
–aan de eindgebruiker de gevonden resultaten toont in de opmaak van haar website, waarbij de doublures tot één item worden samengevoegd, maar in een volgorde die is gebaseerd op criteria die vergelijkbaar zijn met die welke door de zoekmachine van de betrokken databank worden gebruikt om de resultaten weer te geven.

Enkele overwegingen:

40 Het doel van deze activiteit is immers om aan iedere eindgebruiker een instrument te verschaffen waarmee alle gegevens in een beschermde databank kunnen worden doorzocht, en dus om toegang tot de volledige inhoud van die databank te verlenen langs een andere weg dan die waarin is voorzien door de fabrikant van die databank, waarbij gebruik wordt gemaakt van de zoekmachine van de databank en dezelfde voordelen bij het opzoeken worden geboden, zoals blijkt uit de punten 25 en 26 van het onderhavige arrest. De informatiezoekende eindgebruiker hoeft niet meer de startpagina of het zoekformulier van de website van de betrokken databank te openen om die databank te doorzoeken, aangezien hij de inhoud ervan „realtime” kan doorzoeken via de website van de dedicated metazoekmachine.

41 Door voormelde activiteit van de exploitant van een dedicated metazoekmachine als die in het hoofdgeding dreigt de fabrikant van de databank opbrengsten mis te lopen, in het bijzonder die uit reclame op zijn website, en dus inkomsten te worden ontnomen waarmee hij wordt geacht de kosten van zijn investering in de samenstelling en werking van de databank te kunnen dekken.

43 Daar het bovendien gaat om databanken die advertenties bevatten, zouden verkopers ertoe kunnen overgaan hun advertenties nog slechts op één databank te plaatsen, gelet op de mogelijkheid om met de dedicated metazoekmachine tegelijkertijd in meerdere databanken te zoeken en op het feit dat de metazoekmachine doublures signaleert, zodat de databanken minder groot en dus minder aantrekkelijk zouden worden.

49 De eindgebruiker hoeft enkel de website van de dedicated metazoekmachine te openen om tegelijkertijd toegang te krijgen tot de inhoud van alle databanken die zijn opgenomen in de door de metazoekmachine aangeboden dienst, waarbij de opzoeking via de metazoekmachine resulteert in dezelfde resultatenlijst die had kunnen worden verkregen door afzonderlijke zoekopdrachten uit te voeren in elk van die databanken, welke lijst evenwel wordt weergegeven in de opmaak van de website van de dedicated metazoekmachine. De eindgebruiker hoeft de website van de databank niet meer te openen, tenzij hij in de weergegeven resultaten een advertentie aantreft waarvan hij de details wil weten. In dat geval wordt hij echter rechtstreeks naar de advertentie zelf gestuurd, en, door het samenvoegen van de doublures, is het zelfs zeer wel mogelijk dat hij de advertentie raadpleegt in een andere databank.

IEPT20131219, HvJEU, Innoweb v Wegener