Auteursrechten softwarepakket op juiste wijze overgedragen waardoor beslagexceptie niet van toepassing is

Rainbow is auteursrechthebbende op de software TMS. De auteursrechten zijn op de juiste wijze overgedragen van Nachon Automatisering aan Nachon B.V, waardoor de beslagexceptie van artikel 21 Fw jo 2 lid 3 Aw niet van toepassing is. Geen sprake van auteursrechtinbreuk indien verveelvoudiging geschiedt voor het verbeteren van fouten, ook indien raamovereenkomst met Auteursrechthouder is opgezegd. Aanpassingen in de broncode wel als auteursrechtinbreuk te beschouwen. Onder door artikel 45j Aw toegestane verveelvoudigingshandelingen valt toevoegen van functionaliteiten niet. Derden mogen ook bepaalde verveelvoudiginshandelingen in het kader van onderhoud verrichten: een groot deel van de softwaregebruikers moet niet in staat worden geacht om zelf dergelijke handelingen uit te voeren. Brief Transport-info aan TMS-klanten inhoudende dat de beslagexceptie geldt voor de auteursrechten TMS, onrechtmatig jegens Rainbow: Transport-info had zich moeten beseffen dat de auteursrechten rechtsgeldig waren overgedragen. Uitlating Rainbow inhoudende dat Transport-info niet gerechtigd is om onderhoud te plegen aan TMS-software, niet onrechtmatig: de enkele omstandigheid dat het gestelde achteraf gedeeltelijk onjuist is gebleken, onvoldoende voor onrechtmatigheid.

AUTEURSRECHT - IE-GOEDERENRECHT - ONRECHTMATIGE DAAD

Nachon ontwikkelde softwarepakketten waaronder TMS voor de transportsector. Nachon is failliet verklaard. Rainbow heeft activa Nachon gekocht, waaronder handelsnaam en domeinamen, mogelijke intellectuele rechten (broncodes TMS), licenties, goodwill en klantenbestand. Rainbow heeft lopende overeenkomsten met TMS-gebruikers overgenomen. Een deel van de TMS-gebruikers wil geen samenwerking met Rainbow. Voor deze laatste groep gebruikers biedt Transport-info dienstverlening aan op het gebied van service en support.

In deze procedure gaat het kort gezegd om de vraag of Rainbow auteursrechthebbende is op het  softwarpaket TMS en zo ja, of Transport-info gerechtigd om werkzaamheden te verrichten aan deze software zonder toestemming van Rainbow. Partijen gaan ervan uit dat er auteursrecht rust op de software. De rechtbank oordeelt verder dat de ontwikkeling van de software heeft plaatsgevonden in Nachon Automatisering B.V. en dat deze onderneming als maker van het werk TMS te beschouwen is. De beslagexceptie van artikel 21 onder 1 Fw jo artikel 2 lid 3 AW (tot 1 juli 2015) ‘buiten beslag blijft niet overgedragen auteursrecht’, is niet van toepassing omdat Nachon Automatisering de auteursrechten op de TMS-software heeft overgedragen door middel van een daartoe bestemde akte aan Nachon B.V. De rechtbank leidt uit de overgelegde akte en jaarstukken af dat het de bedoeling van partijen was om de hele onderneming van Nachon Automatisering aan Nachon B.V. over te dragen inclusief (rechten op) immateriële activa. Omdat de software op de juiste wijze is overgedragen aan Nachon B.V. kon bij het faillissement de curator over het auteursrecht op de software beschikken en overdragen aan Rainbow. Rainbow is dus als auteursrechthebbende op de software te beschouwen.

Is het onderhoud aan en de wijzigingen in de TMS software aan te merken als inbreuk op de auteursrechten van Rainbow? Binnen het wettelijk kader van artikel 45j AW en artikel 5 lid 1 Softwarerichtlijn is er geen sprake van inbreuk op auteursrechten wanneer de verveelvoudiging van software geschiedt in het kader van het verbeteren van fouten.
Het gebruik van de broncode is volgens de gebruikersvoorwaarden die Nachon aan de TMS gebruikers heeft overlegd, nimmer overdraagbaar. Aanpassingen in de broncode, anders dan voor het verbeteren van fouten, worden dan ook aangemerkt als inbreuk op het auteursrecht. Nachon heeft echter in het verleden er voor gekozen om afwijkende afspraken met klanten aan te gaan met betrekking tot het gebruik van de broncode. Rainbow heeft als nieuwe auteursrechthebbende deze afspraken te respecteren. Dit leidt er niet toe dat aan alle TMS-gebruikers is toegestaan om de broncode te gebruiken zonder toestemming van Rainbow.

Welk onderhoud, service en support in relatie tot de verveelvoudigingshandelingen van artikel 45j Aw is te verstaan, is in deze procedure niet exact vast te stellen. Aangenomen moet worden dat daaronder onderhoud is begrepen dat het de gebruiker mogelijk maakt om de functionaliteiten van TMS kunnen blijven te gebruiken. De rechtmatige verkrijger zal het in algemene zin niet zijn toegestaan om verveelvoudigingshandelingen te verrichten die er in bestaan functionaliteiten toe te voegen. Dat het door Nachon aan een handvol klanten is toegestaan om nieuwe functionaliteiten toe te voegen betekent niet dat het alle TMS-gebruikers is toegestaan om zonder toestemming van de auteursrechthebbende nieuwe functionaliteiten toe te voegen.

De aan de rechtmatige gebruiker toegestane verrichting van bepaalde verveeldvoudigingshandelingen in het kader van het onderhoud, mogen ook door een derde verricht worden.

De brief van Transport-info aan klanten van de TMS software is als onrechtmatige uitlating te beschouwen. In de brief wordt expliciet genoemd dat de auteursrechten buiten de faillissementsbeslag vallen en dat Rainbow geen enkele zeggenschap ten aanzien van de software heeft. Gedaagden hadden zich moeten beseffen dat er een serieuze kans bestond dat de auteursrechten rechtsgeldig waren overgedragen.

De e-mails van Rainbow aan TMS-gebruikers inhoudende dat Transport-info als derde niet gerechtigd is om onderhoud aan de software te plegen, zijn niet onrechtmatig. De enkele omstandigheid dat het standpunt van Rainbow achteraf gedeeltelijk onjuist is gebleken is onvoldoende om onrechtmatigheid van deze uitlating te onderbouwen.

IEPT20161228, Rb Midden-Nederland, Rainbow v Transport-info

(ECLI-versie)