Optreden tegen verkoop inbreukmakende lamp gerechtvaardigd ondanks feit dat slechts één exemplaar verkocht is
31-05-2017 Print this page
Inbreuk op auteursrecht Pipistrello lamp: verweer dat Pipistrello niet in Nederland beschermd kan zijn omdat deze in Italië niet voor bescherming in aanmerking komt, faalt op grond van non-discriminatiebeginsel, niet in geschil dat de lamp een naar Nederlands recht beschermd werk is en dat door 4Udesigned verkochte Pipi lamp inbreuk maakt. Martinelle Luce heeft ondanks onvoorwaardelijke onthoudingsverklaring belang bij vordering: vordering is meeromvattend dan verklaring. Optreden Martinelle Luce gerechtvaardigd ondanks feit dat slechts één inbreukmakende lamp is verkocht: uit aanprijzing volgt dat 4Udesigned zich er van bewust was dat de lamp een verveelvoudiging was. Inbreukverbod afgewezen: gebrek aan belang na onthoudingsverklaring. Schadevergoeding wegens afbreuk reputatie afgewezen: Martinelle Luce kan geen schadevergoeding én winstafdracht vorderen grondslag ontvallen nu lamp niet is verkocht aan consumenten. Winstafdracht wel toegewezen: op basis van één verkochte lamp vastgesteld op € 95.
Martinelli Luce is producent van lichtarmaturen en verlichtingssystemen, waaronder een tafellamp genaamd de “Pipistrello”. 4Udesigned exploiteert een winkel in Wormerveer, alsmede een webwinkel gespecialiseerd in de verkoop van designverlichting en -meubilair. 4Udesigned heeft 20 “Batman” lampen ingekocht en vervolgens via een e-mailnieuwsbrief onder de naam “Pipi” aan haar afnemers aangeboden, waarbij werd vermeld: “Naar een bekend ontwerp, maar net even anders”, met daaronder een foto van de Pipistrello lamp.
Op 11 februari 2016 heeft Martinelli Luce 4Udesigned in kort geding gedagvaard, stellend dat 4Udesigned met de Pipi lamp inbreuk maakt op het auteursrecht van Martinelli Luce op de Pipistrello lamp en onder meer een verbod op inbreuk gevorderd. 4Udesigned heeft daarop een onthoudingsverklaring getekend en een schikkingsvoorstel gedaan. De onthoudingsverklaring houdt onder mee dat 4Udesigned iedere exploitatie van de Pipi lamp of lampen met een overeenstemmende totaalindruk zal staken en gestaakt houden op straffe van een dwangsom. Hierop heeft Martinelli Luce het kort geding ingetrokken teneinde tot een schikking te komen. Partijen zijn er echter niet uitgekomen, waarna Martinelli Luce 4Udesigned opnieuw heeft gedagvaard.
De rechtbank overweegt dat het meest verstrekkende verweer van 4Udesigned is dat de Pipistrello lamp op grond van het in artikel 2 lid 7 van de Berner Conventie neergelegde reciprociteitsbeginsel niet auteursrechtelijk beschermd kan zijn in Nederland omdat de Pipistrello lamp in Italië niet het geval is. In dit kader betoogt zij voorts dat de auteursrechtelijke bescherming van de Pipistrello lamp op grond van artikel 7 lid 8 van de Berner Conventie niet langer kan duren dan de beschermingsduur in het land van oorsprong. Nu er in Italië geen bescherming bestaat voor de Pipistrello lamp, vloeit daar volgens 4Udesigned uit voort dat er in Nederland geen duur dient te worden toegekend aan enige auteursrechtelijke bescherming voor de Pipistrello lamp. Dit verweer faalt volgens de rechtbank omdat reeds in het Phil Collins arrest van het HvJ is beslist dat het niet is toegestaan auteurs en uitvoerende kunstenaars uit een andere lidstaat en hun rechtverkrijgenden uit te sluiten van het door die wettelijke regeling aan de eigen onderdanen toegekende recht. Er mag volgens de rechtbank dus geen onderscheid gemaakt worden tussen (de reikwijdte van) het Italiaanse of Nederlandse auteursrecht. Hierdoor kan Martinelli Luce volgens de rechtbank een beroep doen op bescherming van haar auteursrecht op de Pipistrello lamp zoals dat zou gelden voor een Nederlandse auteursrechthebbende. Dat de lamp naar Nederlands recht een auteursrechtelijke beschermd werk is, en dat de door 4Udesigned verkochte Pipilamp daar een verveelvoudiging van is, is tussen partijen niet in geschil.
Als subsidiair verweer voert 4Udesigned aan dat Martinelli Luce misbruik maakt van recht, omdat zij in een vonnis niet méér toegewezen kan krijgen dan zij toegezegd heeft gekregen in de onvoorwaardelijke onthoudingsverklaring die 4Udesigned getekend heeft. 4Udesigned voert aan dat Martinelli Luce dus geen belang meer heeft bij haar vordering. Volgens de rechtbank heeft Martinelli Luce echter belang bij beoordeling van haar vordering, omdat de vordering meer omvat dan in de onthoudingsverklaring is opgenomen.
Ook het betoog van 4Udesigned dat er sprake is van een bagatel aangezien 4Udesigned slechts 20 lampen ter waarde van € 200 heeft ingekocht en slechts één van die lampen heeft verkocht, te weten aan de distributeur van Martinelli Luce. De auteursrechtinbreuk is volgens 4Udesigned zo beperkt in omvang en duur dat er sprake is van een wanverhouding tussen de inbreuk en de vordering. Ook dit verweer wordt door de rechtbank niet gevolg nu uit het feit dat 4Udesigned in haar aanprijzing van de Pipi lamp heeft vermeld: “naar een bekend ontwerp” en daarbij een foto van de Pipistrello lamp heeft opgenomen. Hieruit blijkt volgens de rechtbank dat 4Udesigned zich er van bewust was dat de Pipi lamp een verveelvoudiging was van de Pipistrello lamp en dat zij dus niet te goeder trouw heeft gehandeld. Mede in aanmerking genomen dat sprake is van beroepsmatig handelen van 4Udesigned, rechtvaardigt dit naar het oordeel van de rechtbank optreden door Martinelli Luce. Dat 4Udesigned niet meer dan één Pipi lamp heeft verkocht, doet daar naar het oordeel van de rechtbank niet aan af.
De rechtbank stelt op grond van het bovenstaande vast dat 4Udesigned met de exploitatie van de Pipi lamp inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van 4Udesigned. Dit betekent volgens de rechtbank dat Martinelli Luce in beginsel een verbod kan vorderen van verdere exploitatie van de Pipi lamp, evenals de nevenvorderingen die de Auteurswet haar biedt. In het onderhavige geval is echter van belang dat 4Udesigned al een onthoudingsverklaring heeft getekend. Gelet op de toezeggingen van 4Udesigned heeft Martinelli Luce volgens de rechtbank geen belang meer bij een inbreukverbod. Ook de gevorderde accountantsverklaring wordt afgewezen. De rechtbank gaat uit van de juistheid van de reeds door 4Udesigned verstrekte opgave ten aanzien van de inkoop en verkoop van de lampen. Voor zover Martinelli Luce stelt dat zij belang heeft bij een door een registeraccountant opgestelde verklaring omtrent de juistheid van de reeds door 4Udesigned gedane opgave oordeelt de rechtbank dat een registeraccountant kan de door Martinelli Luce gewenste zekerheid niet geven.
Het gevorderde bewijs van vernietiging van de niet-verkochte lampen wordt wel toegewezen, evenals de gevorderde rectificatie en dwangsom.
Met betrekking tot de gevorderde schadevergoeding en winstafdracht overweegt de rechtbank dat Martinelli Luce niet beide kan vorderen. Aan de schadevergoedingsvordering legt Martinelli Luce onder meer ten grondslag dat door de verkoop van de Pipi lamp afbreuk wordt gedaan aan de reputatie van Martinelli Luce omdat de Pipi lamp een kwalitatief mindere versie is van de Pipistrello lamp met verschillen die voor de consument niet waarneembaar zijn en waardoor de kans bestaat dat consumenten de Pipi lamp zullen beschouwen als een “tweederangs” product van Martinelli Luce. Omdat de lamp nooit aan een consument is verkocht, maar slechts aan de distributeur van Martinelle Luce, oordeelt de rechtbank dat de grondslag aan de schadevergoedingsvordering komt te ontvallen.
Tegen de gevorderde winstafdracht heeft 4Udesigned aangevoerd dat zij verlies heeft gemaakt op de lampen, daar de er 20 heeft ingekocht voor in totaal € 4.840 en maar 1 heeft verkocht voor € 295. De rechtbank oordeelt echter dat de gederfde winst dient te worden vastgesteld op basis van de verkochte inbreukmakende producten. Om proceseconomische redenen acht de rechtbank het niet opportuun om 4Udesigned op te dragen nadere informatie te verschaffen over de kostprijs van de verkoop van de ene lamp. De rechtbank laat het risico van het niet op voorhand verstrekken van die informatie bij 4Udesigned, en begroot de door haar genoten winst op € 95. 4Udesigned dient dit bedrag aan Martinelli Luce af te dragen.
De rechtbank oordeelt tot slot dat beide partijen hun eigen proceskosten dienen te dragen, nu beide over en weer in het (ongelijk) zijn gesteld.
IEPT20170517, Rb Noord-Holland, Martinelli Luce v 4Udesigned
