Inbreuk op portretrecht Edgar Davids in computerspel League of Legends

14-08-2017 Print this page
IEPT20170809, Rb Amsterdam, Riot Games

In League of Legends gebruikte ‘skin’ Striker Lucian maakt inbreuk op portretrecht Edgar Davids: donkere huidskleur, sportief postuur, agressieve speelstijl, zwarte dreadlocks en een sportbril, gecombineerd met een voetbaluniform maken Striker Lucian tot een portret van Edgar Davids en de verzilverbare populariteit die Edgar Davids geniet vormt een redelijk belang zich tegen de commerciële exploitatie van zijn portret te verzetten.

 

PORTRETRECHT

 

Riot Games maakt onderdeel uit van de Riot Games Groep, dat het computerspel “League of Legends” (hierna: LoL) ontwikkelt en exploiteert. Spelers besturen ieder een virtueel karakter (champion) en het doel van het spel is (in de standaard variant) om als team van spelers de basis van het team van de tegenstanders te veroveren. Spelers kunnen een roulerend, beperkt aantal champions gratis spelen of – tegen betaling – een champion aanschaffen. Het uiterlijk van een champion kan door speler worden aangepast door middel van door Riot Games Groep verkochte “skins”. Voor de champion genaamd Lucian kunnen spelers de “Striker” skin aanschaffen (hierna: Striker Lucian). Volgens oud-voetballer Edgar Davids wordt met Stiker Lucian inbreuk gemaakt op zijn portretrecht.

 

De rechtbank is het met Davids eens. Overwogen wordt dat een openbaarmaking van een niet in opdracht vervaardigd portret ongeoorloofd is op grond van artikel 21 Auteurswet (Aw) voor zover een redelijk belang van de geportretteerde zich tegen openbaarmaking verzet. Het is volgens de rechtbank de combinatie van de elementen - een donkere huidskleur, sportief postuur, agressieve speelstijl, zwarte dreadlocks en een sportbril, gecombineerd met een voetbaluniform - die de skin Striker Lucian tot een portret van Edgar Davids maakt. Het publiek zal volgens de rechtbank in met name de gedetailleerde illustraties van Striker Lucian een afbeelding van Davids herkennen. Dat blijkt naar het oordeel van de rechtbank alleen al uit de reacties op twitter, waar verschillende personen schrijven Davids te herkennen in Striker Lucian. Dat wordt volgens de rechtbank versterkt doordat Edgar Davids vanuit Riot Games zelf in een twitterbericht expliciet wordt genoemd als inspiratie voor Striker Lucian. De rechtbank maakt hieruit op dat ook Riot Games heeft kennelijk de bedoeling gehad te suggereren dat Striker Lucian een afbeelding was van Edgar Davids. Daarnaast merkt de rechtbank op dat de skin rond en naar aanleiding van het wereldkampioenschap voetbal in 2014 werd geïntroduceerd.

 

De argumenten van Riot Games leggen hiertegen naar het oordeel van de rechtbank te weinig gewicht in de schaal. De rechtbank is het met Riot Games eens dat LoL geen voetbalspel is, het uniform fictief is en de skin de gelaatstrekken van Lucian vertoont en er subtiele verschillen bestaan tussen de dreadlocks van Davids en Striker Lucian. Maar een afbeelding is volgens de rechtbank per definitie niet gelijk aan de persoon die afgebeeld is, omdat het een afbeelding is en niet de persoon zelf. Het gaat er volgens de rechtbank om of de persoon te herkennen is in het portret. De bovengenoemde omstandigheden nemen naar het oordeel van de rechtbank niet weg dat bij het publiek het beeld van Edgar Davids wordt opgeroepen. Conclusie is dan ook dat sprake is van een portret in de zin van artikel 21 Aw.

 

De in artikel 21 Aw neergelegde norm betekent volgens de rechtbank dat geportretteerden niet in alle gevallen behoeven toe te laten dat hun in de uitoefening van hun beroep verworven populariteit commercieel wordt geëxploiteerd door openbaarmaking van hun portretten, zonder dat zij daarvoor een vergoeding ontvangen. Het meedelen in de voordelen van deze exploitatie is een redelijk belang in de zin van artikel 21 Aw. De rechtbank oordeelt dat Edgar Davids in zijn verzilverbare populariteit als voormalig professioneel voetballer zodoende een redelijk belang heeft om op te komen tegen het zonder vergoeding openbaar maken van zijn portret. Riot Games profiteert van het portret van Davids door de skin Striker Lucian tegen betaling aan spelers van LoL ter beschikking te stellen. Hiermee is sprake van commerciële exploitatie. Riot Games betwist dat er een vergoedingspraktijk bestaat voor het opnemen van portretten van voetballers in fantasy spellen zoals LoL, maar dit is volgens de rechtbank niet relevant nu Riot Games er bewust voor heeft gekozen om verwijzingen naar de voetbalsport op te nemen in haar fantasy spel. Als zij daarvoor het portret van Edgar Davids wenst te gebruiken, ligt het volgens de rechtbank voor de hand dat daarvoor een vergoeding wordt betaald.

 

De tussenconclusie van de rechtbank luidt dat Striker Lucian een portret is van Edgar Davids en dat Riot Games onrechtmatig handelt door Striker Lucian openbaar te maken in Nederland. De door Davids gevorderde verklaring voor recht is in zoverre toewijsbaar en het gebod om deze inbreuk in Nederland te staken is ook toewijsbaar. Riot Games is volgends de rechtbank in beginsel ook een schadevergoeding verschuldigd. De rechtbank beveelt Riot Games om stukken in het geding te brengen over de omzet en winst die door Riot Games groep gerealiseerd is in Nederland met de exploitatie van Striker Lucian binnen LoL, en houdt iedere verdere beslissing aan.

 

IEPT20170809, Rb Amsterdam, Riot Games

 

ECLI:NL:RBAMS:2017:5415