Publicatie Volkskrant “De onderkoning van Congo en zijn Nederlandse vazal” niet onrechtmatig
20-04-2018 Print this page
Publicaties in Volkskrant over eiser met als titels “Nederlandse adviseur betrokken bij omkopingszaak in Congo” en “De onderkoning van Congo en zijn Nederlandse vazal” niet onrechtmatig; belang Volkskrant kritisch kunnen uitlaten weegt zwaarder dan belang gedaagde op niet blootgesteld te worden aan lichtvaardige verdachtmakingen: in de artikelen en de koppen van de artikelen wordt niet gesuggereerd dat eiser direct betrokken is bij omkopingspraktijken in Congo, voor aantijgingen in artikel Volkskrant voldoende steun in feitenmateriaal, voor gebruikte waardeoordeel bieden feiten voldoende grond en eiser is voldoende gelegenheid tot wederhoor geboden.
Op 6 februari 2018 zijn in De Volkskrant – zowel in de papieren uitgave als online – twee artikelen verschenen van de hand van de journalist. De artikelen hebben de koppen “Nederlandse adviseur betrokken bij omkopingszaak in Congo” en “De onderkoning van Congo en zijn Nederlandse vazal” en over eiser staat onder andere het volgende vermeld:
“Een voormalige Nederlandse belastingambtenaar speelt een cruciale rol bij een bedrijf dat door de Amerikaanse justitie verdacht wordt van betrokkenheid bij grootschalige omkoping in Congo.” en “Zijn onderneming (de onderneming van [omstreden zakenman] , vzr.) is miljarden waard en de directeur zetelt in … [vestigingsplaats onderneming eiser].”
Volgens eiser zijn de publicaties onrechtmatig jegens hem en vordert Volkskrant te bevelen de online publicaties uit haar archieven te verwijderen. Naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter valt de belangenafweging (tussen het belang van eiser dat hij niet door de publicaties wordt blootgesteld aan lichtvaardige verdachtmakingen en het belang van de Volkskrant om in het openbaar kritisch, informerend, opiniërend uit te kunnen laten) in het voordeel van de Volkskrant uit.
Eiser vindt dat uit de artikelen en de koppen blijkt dat hij direct betrokken is bij omkoping in Congo, maar dat stoelt volgens de voorzieningenrechter op een verkeerde lezing. In de koppen wordt de naam van eiser niet genoemd, terwijl voor wie verder leest snel duidelijk wordt dat eiser indirect betrokken is. In het artikel wordt geïnsinueerd dat eiser behulpzaam is bij het schenden van mensenrechten, dat hij een zogenaamde enabler is. De rol die deze enablers spelen bij de uitbuiting van landen als Congo, een ernstige misstand op die de samenleving raakt. De insinuatie dat eiser een enabler is vindt voldoende steun in het ten tijde van de publicatie beschikbare feitenmateriaal. Eiser is bijvoorbeeld jarenlang bestuurder geweest van de Fleurette Group, waaronder Fleurette Properties en Fleurette Holding, die beide op de sanctielijst (op grond van een Amerikaanse wet uit 2012, waarmee sancties kunnen worden opgelegd aan personen en bedrijven die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen) zijn geplaatst. Voor het door gedaagden gelegde verband tussen eiser en de omkopingspraktijken waarvan [omstreden zakenman] en entiteiten binnen de Fleurette Group worden verdacht, bestond ten tijde van de publicatie van de artikelen voldoende steun in het beschikbare feitenmateriaal.
Door de journalist is voldoende gelegenheid tot wederhoor geboden. De journalist heeft eiser 11 dagen voordat de artikelen gepubliceerd zouden worden gebeld, maar eiser heeft hem verwezen naar de woordvoerder van Fleurette Group en daarna de verbinding verbroken. De woordvoerder heeft vervolgens in een e-mail laten weten geen commentaar te hebben. Vervolgens heeft de journalist eiser nog twee keer proberen te bellen, maar eiser heeft niet meer opgenomen.
IEPT20180417, Rb Amsterdam, De Volkskrant
