Vervalste reviews op website leveren geen vernietigbare overeenkomst op vanwege ontbreken causale verband
18-10-2018 Print this page
Overeenkomst ontbonden op grond van tekortkoming in nakoming, overeenkomst niet vernietigbaar op grond van bedrog of dwaling vanwege positieve nepreviews op vergelijkingssite voor zakelijke trainingen: plaatsen nep reviews plaatsen is te kwalificeren als een kunstgreep in de zin van artikel 3:44 lid 3 BW (vernietigbare rechtshandelingen), maar beroep op bedrog faalt: geen causaal verband tussen nepreviews en het boeken van de opleiding. Had op weg eiser gelegen om bedrog aan te tonen bijvoorbeeld door te stellen hoeveel reviews hij heeft gelezen. Beroep op dwaling vanwege de valse reviews faalt eveneens: vastgesteld dat er geen causaal bestaat tussen de vervalste reviews en het sluiten van de overeenkomst. Gedaagde tekortgeschoten in nakoming van haar verplichtingen uit overeenkomst: syllabus sprak van een afgeronde opleiding, terwijl een belangrijk onderdeel ontbrak.
Gedaagde is een onderneming die zich bezighoudt met het verzorgen van opleidingen en trainingen. Op een vergelijkingssite voor zakelijke trainingen heeft gedaagde bij de eigen Verandermanagement-opleiding onder een valse naam een achttal positieve reviews geplaatst. Eiser schrijft zich in voor deze opleiding. De opleiding blijkt een teleurstelling voor eiser en zijn medecursisten. Eiser vordert de overeenkomst te vernietigen op grond van bedrog of dwaling vanwege de positieve nep reviews die hij heeft gelezen of om de overeenkomst te ontbinden.
De kantonrechter oordeelt dat er geen sprake is van bedrog of dwaling op basis van de valse reviews op de vergelijkingssite. Gedaagde heeft niet betwist dat zij onder een valse naam positieve reviews heeft geplaatst. De kantonrechter kwalificeert dit handelen als een kunstgreep in de zin van artikel 3:44 lid 3 BW (vernietigbare handelingen). Gedaagde heeft voorts niet betwist dat de reviews bewust met verschillende e-mailadressen zijn geplaatst om ontdekking te voorkomen. Hieruit maakt de kantonrechter op dat de reviews zijn geplaatst om potentiële cursisten te bewegen om zich in te schrijven voor de opleiding. Echter ontbreekt het causale verband tussen de nep reviews en zijn keuze om zich in te schrijven voor de opleiding, zodat er geen sprake van bedrog is. Eiser heeft de opleiding bijvoorbeeld geboekt op de site van gedaagde en niet op de vergelijkingssite waar de reviews stonden. Het had op de weg van eiser gelegen om zijn standpunt nader te onderbouwen door bijvoorbeeld te stellen hoeveel reviews hij heeft gelezen, of de vervalste reviews de meest recente waren en/of hij zich niet zou hebben ingeschreven voor de opleiding wanneer hij de vervalste reviews niet zou hebben gelezen. Vanwege het gebrek aan causale verband faalt ook het beroep op bedrog, volgens de kantonrechter.
De kantonrechter ontbindt de overeenkomst op grond van een tekortkoming in de nakoming. Eiser heeft gesteld dat de opleiding op veertien punten niet voldeed aan de overeenkomst. Gedaagde heef in elk geval niet weersproken dat er in de syllabus was opgenomen dat er sprake is van een afgeronde opleiding, terwijl een belangrijk onderdeel daarvan in het geheel niet aan de orde is gekomen.
IEPT20181003, Rb Midden-Nederland, Vervalste reviews
