€ 20.000 voor in strijd met algemene voorwaarde uitgeven van boeken met vertaalde teksten van appellante
16-12-2019 Print this pageGeïntimeerde heeft algemene voorwaarden appellante aanvaard door niet te protesteren tegen toepasselijkheid ervan. Boetebeding niet onredelijk bezwarend: boeteclausule een van zeer weinige praktisch effectieve mogelijkheden om te bewerkstelligen dat rechten auteur door uitgever/boekensamensteller gerespecteerd worden, op moment van sluiten overeenkomst was uitbrengen beide boeken commercieel voldoende aantrekkelijk, boeteclausule gesteld op eenvoudig vermijdbare gedragingen. Sprake van twee overtredingen boetebeding algemene voorwaarden in plaats van tien voor uitgeven Franse en Engelse vertaling van vijf teksten van appellante in boek De ateliers van Piet Mondriaan zonder afnemen licentie, € 20.000: niet over separate bijdragen onderhandeld, maar over vergoeding voor vijf stukken samen en vergoeding afgesproken voor gezamenlijke stukken. Geen overtreding AV voor uitgeven Engelse vertaling van Leven en Werk zonder voorafgaande goedkeuring appellante: gaat om exploitatierechten en niet om persoonlijkheidsrechten, licentievergoeding overeengekomen en betaald.
Hoger beroep tegen een vonnis van 31 januari 2018 van de rechtbank Amsterdam. Appellante is kunsthistorica en gespecialiseerd in (het werk van) Piet Mondriaan. Geïntimeerde handelt vanuit een eenmanszaak, VK Projects, en geeft door hem samengestelde kunstboeken uit. In 2011 heeft contact tussen partijen plaatsgevonden over een door appellante te leveren bijdrage aan een door geïntimeerde uit te geven boek over Piet Mondriaan. Uiteindelijk heeft appellante bijdrages geschreven voor twee boeken. Appellante heeft geïntimeerde aansprakelijk gesteld voor diverse schendingen van haar auteursrecht en aanspraak gemaakt op boetes op grond van haar leveringsvoorwaarden. De rechtbank heeft geïntimeerde onder meer veroordeeld om € 8.000 aan (gematigde) boetes te betalen. Het vonnis wordt bekrachtigd, maar de opgelegde boete wordt verhoogd.
Het hof oordeelt dat geïntimeerde de algemene voorwaarden van appellante heeft aanvaard. Het boetebeding uit de algemene voorwaarden wordt niet onredelijk bezwarend geacht. Het hof overweegt dat een boeteclausule een van de zeer weinige praktisch effectieve mogelijkheden is om te bewerkstelligen dat de rechten van een auteur door de uitgever of boekensamensteller gerespecteerd worden. Daarnaast wordt overwogen dat op het moment van sluiten van de overeenkomst het uitbrengen van beide boeken commercieel voldoende aantrekkelijk was. Ten slotte wordt overwogen dat de boeteclausule is gesteld op eenvoudig vermijdbare gedragingen.
Het gaat in casu om vijf teksten voor het boek De ateliers van Piet Mondriaan. Er is toestemming gegeven voor publicatie van de teksten in de Nederlandse editie van het boek. Het boek is echter ook in het Frans en Engels uitgegeven. Volgens appellante is daarom sprake van tien overtredingen. Het hof oordeelt echter dat sprake is van twee overtredingen van het boetebeding in plaats van tien overtredingen. Er is niet over separate bijdragen onderhandeld, maar over een vergoeding voor vijf stukken samen en een vergoeding afgesproken voor de gezamenlijke stukken. Er is daarom sprake van een boete van € 20.000. Er wordt geen overtreding geconstateerd voor het uitgeven van een Engelse vertaling van Leven en Werk zonder voorafgaande goedkeuring van appellante. De algemene voorwaarden zien op exploitatierechten en niet op persoonlijkheidsrechten en er is een licentievergoeding overeengekomen en betaald. De boete wordt niet gematigd. De gevorderde immateriële schade voor slechte vertalingen wordt afgewezen.
IEPT20191029, Hof Amsterdam, De ateliers van Piet Mondriaan
