Overleg vormgeving zweep- en spankinginstrumenten onvoldoende voor opdrachtgeversauteursrecht

06-09-2021 Print this page
IEPT20210818, Rb Rotterdam, O-Products

O-Products maakt inbreuk op auteursrecht [naam eiser] op spankinginstrumenten: de combinatie van elementen van het handvat [naam eiser] getuigt van oorspronkelijkheid en het persoonlijk stempel van de maker. [naam eiser] is de maker van het handvat. Sprake van verveelvoudiging door O-Products. Beroep O-Products op opdrachtgeversauteursrecht slaagt niet: het voeren van overleg, aangeven van gewenste aanpassingen en/of accordering daarvan is niet voldoende voor opdrachtgeverauteursrecht. Beroep O-Products gemeenschappelijk auteursrecht slaagt niet: het basismodel bestond al en kleine aanpassingen zijn onvoldoende om O-Products als mede-maker te bestempelen.


AUTEURSRECHT

 

Na een (korte) samenwerking waarbij 13 verschillende modellen van eiser zijn geleverd, zijn orders gecancelled en heeft O-Products door een derde partij zwepen en spankinginstrumenten laten produceren. Deze worden onder de naam Kiotos Pro Whip op de markt gebracht. Eiser stelt met succes dat het handvat van de zwepen een beschermd werk is. Het voeren van overleg, aangeven van gewenste aanpassingen en/of accordering daarvan is niet voldoende voor opdrachtgeversauteursrecht. Het basismodel bestond al en kleine aanpassingen zijn onvoldoende om O-Products als mede-maker te bestempelen. Auteursrechtinbreuk.

 

Eiser verkoopt zwepen en spankinginstrumenten die in de BDSM-wereld worden gebruikt. O-Products is een groothandel in erotische artikelen. Na een (korte) samenwerking waarbij 13 verschillende modellen van eiser zijn geleverd, heeft O-Products alle orders gecancelled. Enig moment daarna heeft O-Products door een derde partij zwepen en spankinginstrumenten laten produceren en onder de naam Kiotos Pro Whip op de markt gebracht. Eiser stelt dat het handvat van de zwepen een beschermd werk is, gezien de relatieve lengte van het handvat en de doppen  door te kiezen voor roestvrijstalen doppen die over beide uiteinden van het handvat zijn geschoven en door die te voorzien van een opstaande ring aan de binnenzijde van de handgreep. Met succes. 

 

Het beroep van O-Products op het bestaande vormgevingserfgoed slaagt niet: het product is van kunststof, handvat is dikker en opstaande ringen ontbreken. O-Products doet een beroep op het opdrachtgevers en gemeenschappelijk auteursrecht slagen niet. Het voeren van overleg, aangeven van gewenste aanpassingen en/of accordering daarvan is niet voldoende. Het basismodel bestond echter al en kleine aanpassingen zijn aangebracht, dat is onvoldoende om O-Products als mede-maker te bestempelen. 

Er wordt een stakingsbevel gegeven met opgaveplicht, recall, vernietiging op straffe van een dwangsom en schadevergoeding, op te maken bij staat.


4.6 (...) Eiser heeft ter zitting opgemerkt dat de Easytoys een heel dun handvat heeft, van ±18 millimeter dat van kunststof is gemaakt. De handvatten van Eiser zijn daarentegen dikker en grover. Dat deze zwaar en dik zijn heeft de rechtbank ter zitting kunnen vaststellen. Voorts wordt hierover opgemerkt dat slechts een van de doppen over het handvat heen steekt en dat de andere dop in het verlengde van het handvat is bevestigd. Daarnaast heeft zij erop gewezen dat de opstaande ringen ontbreken. O-Products heeft dit alles niet betwist.

 

4.7. Daarnaast heeft O-Products als productie 5 een overzicht in het geding gebracht van zwepen die volgens haar sinds jaar en dag bestaan. Uit dat overzicht blijkt dat elementen zoals een zwart leren of rubberen handvat en metalen uiteinden, in die zwepen zijn toegepast en dat het gebruik van roestvrijstaal, de kleur zwart en opstaande randjes op zichzelf niet oorspronkelijk zijn. Echter, nog daargelaten de vraag of deze allemaal voor het ontwerp van het handvat van [naam eiser] reeds bestonden, komt in die zwepen de combinatie van elementen die het handvat van [naam eiser] kenmerkt niet terug, dat wil zeggen de combinatie van:
- de roestvrijstalen doppen over de uiteinden van het zwarte handvat;
- de twee ringen;
- de maatverhoudingen;
- en het grove zware karakter (dat ter zitting ook is gebleken).
Naar het oordeel van de rechtbank getuigt deze combinatie, gezien tegen de achtergrond van het vormgevingserfgoed (producties 4 en 5 van O-Products), van oorspronkelijkheid en het persoonlijk stempel van de maker.


De Kiotos Pro Whip

4.14. O-Products voert aan dat pas na toezending van de foto’s, namelijk in mei 2019, het idee is ontstaan om een opdracht te geven aan [naam eiser] voor het ontwerp van een productlijn voor O-Products, wat heeft geresulteerd in de Kiotos Pro Whip serie. Blijkens haar subsidiaire en meer subsidiaire verweer meent zij dat er ten aanzien van de Kiotos Pro Whip serie sprake is van opdrachtgeversauteursrecht in de zin van artikel 6 Aw dan wel gezamenlijk auteursrecht in de zin van artikel 26 Aw. (...)

Opdrachtgeversauteursrecht (artikel 6 Aw)


4.16. Voor het slagen van het beroep van op artikel 6 Aw is dus vereist dat sprake is van een ontwerp van O-Products. O-Products voert weliswaar aan dat zij aan [naam eiser] heeft aangegeven welk ontwerp zij wilde, maar zij concretiseert niet wat dat dan was. Zij komt niet verder dan dat zij de volgende wijzigingen op het basismodel heeft ingebracht: haar merk is erop gezet, het ringetje is eraf gehaald, het leer is veranderd en de lengte van de zweep is aangepast. [naam eiser] heeft er ter zitting op gewezen dat zij al een variant van het basismodel zonder ringetje had, wat hierboven ook is vastgesteld aan de hand van de in maart 2019 aan O-Products toegestuurde foto’s. De lengte van de zweep is niet relevant voor de beoordeling van de vraag wie maker is van het handvat. De verdere door O-Products als van haar afkomstig geschetste inbreng is naar het oordeel van de rechtbank volstrekt onvoldoende om van een ontwerp te kunnen spreken; die inbreng behelst slechts enkele kleine aanpassingen op het basismodel. O-Products wijst op de gevoerde correspondentie en het feit dat partijen met elkaar hebben overlegd. Daaruit blijkt niet van een ontwerp en ook niet van leiding en toezicht van de zijde van O-Products. Het voeren van overleg, aangeven van gewenste aanpassingen en/of accordering daarvan is niet voldoende.


Dit betekent dat niet aan de voorwaarden van artikel 6 Aw is voldaan.

IEPT20210818, Rb Rotterdam, O-Products


ECLI:NL:RBROT:2021:8684