Studeersnel treft voldoende passende technische maatregelen op haar platform, tentamentrainingen pleegt auteursrechtinbreuk

Erasmus heeft auteursrecht op haar onderwijsmaterialen: enkele aanwezigheid van didactisch doel is onvoldoende om aan te nemen dat de onderwijsmaterialen geen auteursrechtelijk beschermde werken zijn en zowel werknemers met als zonder dienstverband dragen evnetuele intellectuele eigendomsrechten over aan Erasmus. Geen actieve rol of weloverwogen interventie door Studeersnel leidt tot geen mededeling aan publiek: Studeersnel heeft geen kennis over inhoud documenten en Studeersnel moedigt gebruikers niet aan om inbreuken te plegen. Door Erasmus voorgestelde maatregelen vooraf niet bewezen effectief en evenredig: gevorderd filter na onderzoek deskundige niet effectief en leidt tot disproportioneel hoge kosten, tick box leidt tot vermindering in conversie op webpagina zonder bewezen effectiviteit en geautomatiseerd filter werkt alleen bij beoordeling per geval, wat voor Studeersnel onhaalbaar is. Maatregelen Studeersnel achteraf in lijn met wet en jurisprudentie: Notice and Takedown-procedure en Repeat Infringer Policy sluiten aan bij DSA. Geen onrechtmatig handelen door Studeersnel: geen concrete wetenschap dat auteursrechtelijk beschermde werken worden geüpload, bekeken en gedownload van haar website of app. Tentamentrainingen maakt wél inbreuk op auteursrechten Erasmus: het overnemen van tentamens in de bundels van Tentamentrainingen is verveelvoudiging. 

AUTEURSRECHT

Studeersnel is een internetplatform waar studenten studiemateriaal kunnen uitwisselen (uploaden en downloaden), vragen kunnen stellen en met elkaar kunnen communiceren. Het platform is beschikbaar via een website en een applicatie. In Nederland opereert zij onder de naam Studeersnel en internationaal wordt de naam ‘Studocu’ gebruikt. In de gebruikersvoorwaarden is bepaald dat gebruikers geen documenten uploaden die IE-inbreuk maken.

Voordat het document geplaatst wordt, vindt een automatische controle plaats. Onder meer wordt gecontroleerd op duplicaten en eerder gemelde content (ook wel stay down principe genoemd). Er is tevens een NTD-procedure en een Repeat Infringer Policy bij 5 strikes. Docenten maken de studiebundels zelf met de aanwijzing dat parafraseren en volgorde veranderen bij vragen belangrijk is omwille van plagiaat.

Erasmus heeft voldoende gesteld om te kunnen vaststellen dat de Onderwijsmaterialen auteursrechtelijk beschermde werken zijn. Bij de teksten van al de Onderwijsmaterialen is via de keuze, de schikking en combinatie van de woorden een eigen intellectuele schepping ontstaan.

Studeersnel betwist dat Erasmus auteursrechthebbende is op de Onderwijsmaterialen omdat werknemers van Erasmus mogelijk andere afspraken hebben gemaakt met Erasmus en veel Onderwijsmateriaal wordt gemaakt door medewerkers zonder dienstverband. Voor zover onderwijsmaterialen worden gemaakt door deze medewerkers, werken zij met een overeenkomst van opdracht, waarmee de inkoopvoorwaarden van toepassing zijn en dat IE-rechten die de dienstverlener levert, eigendom zijn van Erasmus.

Erasmus stelde dat Studeersnel een actieve rol speelt in auteursrechtinbreuken door onder andere het indexeren en wijzigen van geüploade documenten en het sturen van gerichte e-mails. De rechtbank oordeelde echter dat deze handelingen automatisch plaatsvinden zonder dat Studeersnel kennis heeft van de inhoud van de documenten, waardoor het platform geen actieve rol speelt. Ook andere beschuldigingen, zoals het aanmoedigen van inbreuken, werden afgewezen omdat Studeersnel inmiddels maatregelen heeft genomen om inbreukmakend materiaal te voorkomen en geen concrete kennis van inbreuken heeft verkregen.

Er zijn nu passende technische maatregelen vooraf:
-de melding bij het uploaden van documenten en de waarschuwing in de gebruikersvoorwaarden
- de stay down procedure (zie 3.6),
- het automatisch blokkadesysteem, tegenhouden van collegeslides vanwege bestandstype (ppt/pptx), boeken (> 100 pagina's), en het noemen van de naam van de uitgever of copyright of het copyrightlogo.

En maatregelen achteraf:
- NTD-procedure
- Repeat infringer policy

De bewijslast of een gevorderde maatregel/bevel effectief en evenredig is, rust op degene die een zodanige vordering doet, hier Erasmus. Studeersnel heeft aangevoerd dat haar eigen detectiesystemen wel effectief zijn en sinds juli 2022 heeft voorkomen dat 34% van aan Erasmus gerelateerde documenten kon worden geüpload.

het toevoegen van een extra vinkje (tick box) waarmee gebruikers expliciet wordt gevraagd of zij zelf auteursrechthebbende zijn van het materiaal dat zij uploaden of dat zij toestemming hebben om het materiaal te uploaden. Erasmus heeft dit idee geopperd, maar onduidelijk is of dit effectief zal zijn.

Betreft Tentamentrainingen
Erasmus heeft meerdere tentamenbundels van Tentamentrainingen aangeschaft. Zij heeft meerdere voorbeelden overgelegd waarbij is te zien dat oude tentamenvragen en antwoorden van Erasmus nagenoeg één op één zijn overgenomen.

Het overnemen van deze tentamens in de bundels is aan te merken als een vorm van verveelvoudigen (artikel 13 Aw). De overgelegde tentamens zijn niet allemaal letterlijk één op één overgenomen in de bundel, maar dat is in dit geval nog steeds een inbreuk. Er is niet alleen sprake van een inbreuk bij een reproductie, ook in het geval van een bewerking kan er sprake zijn van inbreuk.

De vorderingen van Erasmus worden afgewezen ten aanzien van Studeersnel en veroordeling in haar proceskosten €32.286,40. Tentamentrainingen wordt bevolgen staking van aanbod van delen of beperkt bewerkte beschermde digitale onderwijsmaterialen van Erasmus. En zij wordt veroordeeld in proceskosten van €1.995,60 van Erasmus.

IEPT20240724, Rb Amsterdam, Erasmus Universiteit v Studeersnel & Tentamentrainingen
ECLI:NL:RBAMS:2024:4425