EWTN maakt met gebruik portretfoto inbreuk op auteursrechten fotograaf: beroep van EWTN op de uitzondering van art. 19 lid 3 Aw (openbaarmaken portret in nieuwsblad of tijdschrift) gaat niet op. Ook beroep van EWTN op art. 15a Aw (citaatrecht) faalt. Schadevergoeding van € 1.120,- toegewezen: hof sluit aan bij reguliere tarief van fotograaf van 8 maal € 70,- per jaar. Geen extra schadevergoeding toegewezen voor het ontbreken van naamsvermelding van fotograaf.
AUTEURSRECHT - CITEREN - PORTRETRECHT
In deze zaak gaat het om de vraag of de foto die Van Assendelft in opdracht van het Nederlands Dagblad van Mgr. Mutsaerts heeft gemaakt door (de rechtsvoorganger van) EWTN LL zonder toestemming van fotograaf gebruikt had mogen worden. Het hof beantwoordt die vraag, anders dan de rechtbank, ontkennend. Het beroep van EWTN LL op artikel 19 lid 3 AW gaat niet op. Een digitale nieuwssite valt onder het begrip nieuwsblad in lid 3 van artikel 19 Aw.
Artikel 19 lid 3 bevat een beperking op het openbaarmakings- en verveelvoudigingsrecht van een auteur. Een dergelijke beperking valt onder het geharmoniseerde recht van de Europese Unie en is geregeld in artikel 5 van de Auteursrechtrichtlijn. Artikel 19 lid 3 dateert van ver voor de auteursrechtenrichtlijn en de digitalisering van de verspreiding van nieuws en maakt daarom ook geen onderscheid tussen analoge of digitale nieuwsberichten. De Auteursrechtrichtlijn doet dat wel. Omdat het hier gaat om een nadere invulling gaat van het begrip “nieuwsblad” moet het ook richtlijnconform worden uitgelegd.
In dit geval gaat het om de uitzondering genoemd onder 5 lid 3 sub o. Die luidt als volgt: “het gebruik in andere, minder belangrijke gevallen, wanneer reeds beperkingen of restricties bestaan in het nationale recht mits het alleen analoog gebruik betreft en het vrije verkeer van goederen en diensten in de Gemeenschap niet wordt belemmerd, onverminderd de in dit artikel vervatte beperkingen en restricties”. De ruime door EWTN LL bepleite uitleg van artikel 19 lid 3 Aw om daaronder ook digitale nieuwsfora te scharen, schaadt op onredelijke wijze de auteursrechtelijke belangen van [de directeur] om zelf te bepalen of en hoe zijn werk (de portretfoto) wordt openbaar gemaakt en verveelvoudigd.
Op grond van het voorgaande wijst het hof het beroep van EWTN LL op de uitzondering van artikel 19 lid 3 Aw af. Ook het beroep van EWTN LL op het citaatrecht faalt. Het HvJEU heeft in de zaak Painer uitgemaakt dat degene die citeert in beginsel verplicht is de naam van de maker van het werk bij het citaat te vermelden. Strekking van deze verplichting is de maker controle te laten houden over het gebruik van zijn werk en de rechtmatigheid van het citaat.
In de gegeven omstandigheden acht het hof een vergoeding van acht maal het jaarlijkse tarief van € 70,-, zoals Assendelft Fotografie subsidiair vraagt, wel redelijk. Daarbij betrekt het hof dat EWTN LL om een groter bereik te krijgen de podcasts met portretfoto aan YouTube, Apple en Spotify ter beschikking heeft gesteld.
Het hof is van oordeel dat EWTN LL met het gebruik van de portretfoto op haar website als illustratie bij de podcasts van Mgr. Mutsaerts inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van fotograaf en begroot de geleden schade op € 1.120,-.
IEPT20241001, Hof Arnhem-Leeuwarden, Van Assendelft Fotografie v EWTN
