Burgerjournalist mag schaakstuk voor Russische inlichtingendienst worden genoemd

02-05-2025 Print this page
IEPT20250320, Rb Amsterdam, eiser v De Groene Amsterdammer

Weekblad De Groene Amsterdammer publiceerde een artikel waarin wordt gesteld dat eiser in opdracht van de Russische inlichtingendienst desinformatie verspreidde. [eiser] publiceerde eerder kritische content over het MH17-onderzoek en plaatste die op zijn website en YouTube. De rechter oordeelt dat DGA mag vertrouwen op het Bellingcat-rapport en eerder onderzoek. Omdat eiser burgerjournalist en daarmee een ‘public figure’ is, moet hij meer kritiek dulden. De uitlatingen zijn zorgvuldig onderbouwd en vallen onder de vrijheid van meningsuiting. De vorderingen van [eiser] worden afgewezen.
 

PUBLICATIE

 

[eiser] schrijft artikelen onder andere op zijn eigen website [website] over de officiële onderzoeken naar het neerstorten van MH17, heeft daarbij meermaals de houdbaarheid van de resultaten van die onderzoeken in twijfel getrokken. Zij heeft onder andere documentaires en digitale content over de officiële onderzoeken naar het neerstorten van MH17 geproduceerd en op haar Youtube-kanaal geplaatst.


De Groene Amsterdammer heeft een artikel gepubliceerd getiteld: “Nederlandse MH17-activist blijkt schaakstuk voor Russische inlichtingendienst”. Met de volgende zinsneden: “Een Nederlandse burgerjournalist die jarenlang desinformatie verspreidde over de MH17-ramp, werkte nauw samen met een Russische inlichtingendienst.” en: “Nu blijkt dat deze Nederlander, die zijn tijd verdeelt tussen Nederland en de Filipijnen, het afgelopen jaar handelde in opdracht van de Russische militaire inlichtingendienst GROe.” In het Artikel wordt op meerdere plekken verwezen naar een rapport van het internationale collectief van onderzoeksjournalisten Bellingcat met de titel “The GRU’s MH17 Disinformation Operations Part 1: The [X] Project”.

 

De rechter oordeelt dat DGA terecht mag vertrouwen op het Bellingcat-rapport, dat stelt dat het bedrijf van [eiser] samenwerkte met de Russische militaire inlichtingendienst GROe in een desinformatiecampagne. DGA heeft aanvullend geput uit een eigen artikel uit 2019 waarvoor uitgebreid onderzoek is gedaan. [eiser] heeft eerder geen bezwaar gemaakt tegen dat artikel noch tegen het Bellingcat-rapport zelf.


Belangrijk in het oordeel is dat het artikel bijdraagt aan het publieke debat over Russische inmenging en MH17, een onderwerp van algemeen belang. [eiser] wordt beschouwd als een ‘public figure’ omdat hij zich herhaaldelijk publiekelijk over MH17 heeft uitgelaten en zichzelf profileert als ‘burgerjournalist’. Daardoor moet hij meer publieke kritiek dulden dan een gewone burger.


De rechter vindt dat DGA zorgvuldig te werk is gegaan en dat de beschuldigingen niet lichtvaardig zijn. Ook andere media besteedden op vergelijkbare wijze aandacht aan de conclusies van Bellingcat. De uitlatingen zijn voldoende onderbouwd en vallen onder de bescherming van de vrijheid van meningsuiting.


Vorderingen tot rectificatie en schadevergoeding worden afgewezen.

 

ECLI:NL:RBAMS:2025:1678