(Met dank aan: Ranee van der Straaten, BANNING en Monique Hennekens)
Merkenrecht. Uitspraak van het Bundespatentgericht van 28 juni 2017 inzake Deutsche SiSi-Werke Betriebs GmbH tegen Riha WeserGold Getränke GmbH & Co. KG betreffende het vormmerk op het Capri-Sun stazakje van SiSi. Dit vormmerk is door het Bundespatentgericht nietig verklaard op grond van de techniek-exceptie. Onder meer heeft het Bundespatentgericht geoordeeld dat de rechte zijkanten technisch zijn bepaald. Tegen deze uitspraak staat geen beroep meer open.
“[...]
cc) Deze zes kenmerken, die in belangrijke mate bepalend zijn voor de totale indruk van dit driedimensionaal verpakkingsmerk, zijn allemaal verbonden met een technisch effect (§ 3 lid 2 punt 2 MarkenG).
(1) Doordat het drankzakje rechtop staat, kan deze op verkooprekken worden geplaatst en hierdoor wordt het wegzetten van het drankzakje tijdens het gebruik vergemakkelijkt. Volgens de beschrijving in de eerste octrooiaanvraag nr. 2 234 933 zijn voor de verpakking van vloeistoffen “stevig staande zakjes” geschikt, die “net als flessen of blikjes rechtop weggezet kunnen worden” (pagina 2 lid 1). Doordat de verpakking rechtop wordt geplaatst, wordt bovendien voorkomen dat de vloeistof nadat de verpakking is geopend, eruit stroomt, hetgeen in het d.d. 20 september 1955 gepubliceerde VS-octrooi nr. 2,718,105 als volgt wordt omschreven:
“A further object of the invention is the provision of an impoved container having a stiffened base of a type that it will remain upright when so set on a table or support, thereby eliminating the possibility of the contents draining thereform after opening” (kolom 1 regel 30-31).
(2) De vlakke randen aan de zijkanten en aan de bovenste rand zijn bedoeld voor een veilige sluiting. Indien verweerster stelt dat niet de randen maar de lasnaden dienen ter voorkoming van het lekken van de drankvloeistof, dan moet erop geattendeerd worden dat enkel de randen, maar niet lasnaden als belangrijke kenmerken zichtbaar zijn.
(3) Omdat de bodem aan beide zijkanten gefixeerd is, wordt deze tijdens het vullen van de verpakking ovaal opengevouwen. Door de vouw op de bodem van de verpakking heeft de in de verpakking afgevulde vloeistof de mogelijkheid om zich probleemloos te verspreiden. De door het afvullen van de vloeistof ovaal opengevouwen bodem zorgt ervoor dat de verpakking stevig staat. Ten aanzien hiervan wordt in de beschrijving van de octrooiaanvraag nr. 2 234 933 gesteld dat de verpakking in de buurt van de bodem een dwarssnede krijgt die lijkt op de vorm van een ellips, zodat het drankzakje stevig staat (pagina 4 lid 1).
(4) De bolle welving en de naar beneden toe enigszins smaller wordende vorm worden veroorzaakt door het afvullen van de verpakking, omdat bij het afvullen de bodem van de verpakking wordt opengevouwen en de linker en rechter kant enigszins naar binnen wordt getrokken.
(5) De vanuit het zijaanzicht spievormig naar boven toe spits toelopende zijkanten van de verpakking ontstaan onvermijdelijk door de vlakke kant bovenaan de verpakking en de ovale bodem onderaan na het afvullen van de vloeistof. In combinatie met het opgevouwen standvlak na afvulling van de vloeistof ontstaat hierdoor onvermijdelijk een driehoekig silhouet.
(6.1) Een drankzakje bestaat per definitie uit flexibel materiaal (zie Bleisch, Goldhahn, Schricker, Vogt, Lexikon Verpackungstechnik, 2003, pag. 52). Zoals reeds blijkt uit de beschrijving van het Duitse octrooi nr. 1 281 140 (kolom 1 regel 30 e.v., kolom 5 regel 1 -5 ) is het flexibel materiaal bestendig tegen sterke druk en stoot zonder scheurrisico, omdat de druk van de vloeistof altijd gelijkmatig over de bodem van de verpakking wordt verdeeld. Door dit robuuste materiaal is het drankzakje dus beter beschermd tegen transportbeschadigingen. Tevens zorgt dit materiaal vóór het afvullen voor een ruimtebesparende opslag en achteraf voor minder afval (octrooiaanvraag nr. 2 234 933 pagina 2 lid 1).
(6.2) Ondoorzichtig materiaal verlaagt de lichtinlaat waardoor lichtgevoelige drankjes en het aroma hiervan niet worden geschaad. Dit betekent dat alle belangrijke kenmerken van het geregistreerde vormmerk alleen technische functies hebben.”
Lees de originele uitspraak In het Duits hier.
Lees de Nederlandse vertaling hier.
Zie ook:
IEPT20141224, Rb Amsterdam, Capri Sun v Riha
Duitse appelrechter handhaaft inbreukverbod op vormmerk sta-zakje Capri-Sun
