Foto op voorpagina Volkskrant bij bericht over veiligheid Schiphol ook volgens hof onrechtmatig
18-08-2017 Print this page
Stelling Volkskrant dat voorzieningenrechter bij beoordeling paginabrede foto op voorpagina waarop geïntimideerde wordt gecontroleerd door Marechaussee met daarbij de kop “Is Schiphol nog veilig”, ten onrechte de context niet heeft meegewogen niet gevolgd: foto en kop worden als eerste waargenomen, geïntimideerde duidelijk herkenbaar op foto die zonder zijn medeweten of toestemming is gemaakt, door Volkskrant genoemde context van etnisch profileren komt in het artikel niet terug. Omstandigheid dat geïntimeerde zelf zijn naam aan de foto heeft verbonden en publiciteit heeft gezocht doet niet af aan onrechtmatigheid publicatie. Geen sprake van “chilling effect”: niet aannemelijk dat media en fotografen zich door het vonnis en dit arrest in de toekomst bij het publiceren en maken van foto’s meer geremd zullen voelen.
Hoger beroep tegen (IEPT20160914). Ter herinnering: Op 16 augustus 2016 is op de voorpagina van De Volkskrant een paginabrede foto afgedrukt waarop het gezicht van geïntimeerde is te zien terwijl hij op de bestuurdersplaats in de auto zit. Hij spreekt op dat moment met een lid van de Koninklijke Marechaussee. Op de achtergrond zijn twee zwaar bewapende militairen te zien en verder weg de ingang van de Schipholtunnel. Op de foto is in grote letters de tekst afgedrukt: “Is Schiphol nog veilig?”. Daarnaast staat in kleinere letters de tekst: “Na de marechaussee wordt nu het leger ingezet voor de extra bewaking van Schiphol. Wat staat de reiziger nog meer te wachten - en helpt het?”. Verwezen wordt naar een artikel op de pagina’s 4 en 5, dat gaat over de beveiliging van Schiphol. Bij de foto is het volgende onderschrift geplaatst: “Marechaussees en militairen voeren maandag controles uit op de toegangsweg naar luchthaven Schiphol.” In kort geding oordeelde de voorzieningenrechter dat hiermee sprake was van een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van geïntimideerde die zwaarder weegt dan de belangen van De Volkskrant bij persvrijheid en vrijheid van meningsuiting.
De Volkskrant verwijt de voorzieningenrechter maakt onder meer dat hij de indruk van de publicatie onjuist heeft geïnterpreteerd door daarbij alleen de kop boven het artikel te betrekken en geen acht te slaan op de bredere context. Het hof neemt tot uitgangspunt dat in een publicatie de foto en de kop in beginsel het meest in het oog springen en daarom door de lezers in het algemeen als eerste worden waargenomen. Het hof overweegt bovendien dat het artikel gaat over de verscherpte controles op Schiphol en de beveiliging van deze luchthaven en niet over (de achtergrond van) de personen die worden gecontroleerd. Aan het feit dat bij dergelijke controles mensen met een moslim-achtig uiterlijk eruit worden gepikt, het etnisch profileren - zoals De Volkskrant omschrijft: de werkelijkheid van dit moment - is in het artikel geen aandacht besteed. Dat De Volkskrant, naar zij ook ter zitting heeft toegelicht, de foto niet willekeurig heeft gekozen maar om te laten zien dat vooral moslims gecontroleerd werden (volgens de Volkskrant zat in drie van de zes gecontroleerde auto’s een bestuurder met een moslim-achtig uiterlijk) had volgens het hof reden moeten zijn om ofwel de tekst bij de foto aan te passen ofwel geïntimeerde op de foto niet herkenbaar af te beelden. Het hof acht het verwijt ongegrond.
De voorzieningenrechter heeft naar het oordeel van het hof derhalve terecht geoordeeld dat geïntimeerde een redelijk belang heeft zich tegen de publicatie van zijn portret in de hiervoor geschetste context te verzetten en dat dit belang in het licht van de bovengenoemde omstandigheden zwaarder weegt dan de belangen van De Volkskrant bij persvrijheid en vrijheid van meningsuiting. Het hof acht voorshands voldoende aannemelijk dat de bodemrechter van oordeel zal zijn dat De Volkskrant met het publiceren van het portret van geïntimeerde inbreuk heeft gemaakt op zijn portretrecht en persoonlijke levenssfeer en daarmee onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld. Volgens het hof doet de omstandigheid dat geïntimeerde zelf zijn naam aan de foto heeft verbonden en de publiciteit heeft gezocht door zijn brief aan De Volkskrant op Facebook te publiceren niet af aan de onrechtmatigheid van de publicatie.
Daarnaast is naar het oordeel van het hof voldoende aannemelijk is dat de rechter in een eventuele bodemprocedure in ieder geval het door de voorzieningenrechter toegekende bedrag van € 1.500,- zal toewijzen. Het hof verwerpt bovendien de stelling van De Volkskrant dat van de veroordeling een “chilling effect” zal uitgaan. Volgens het hof is vooralsnog niet aannemelijk dat media en fotografen zich door het vonnis en dit arrest in de toekomst bij het publiceren en maken van foto’s meer geremd zullen voelen. Op grond van het bovenstaande bekrachtigt het hof het bestreden vonnis.
IEPT20170815, Hof Amsterdam, De Volkskrant
