Kwantum maakt geen inbreuk op ‘Eames’-stoelen

14-12-2017 Print this page
IEPT20171213, Rb Den Haag, Kwantum v Vitra
(Met dank aan Charlotte Garnitsch en Margot van Gerwen, Taylor Wessing)

Vitra kan in Nederland noch in België aanspraak maken op auteursrechtelijke bescherming DSW stoelen: Vitra kan geen beroep doen op het Unieverdrag aangezien artikel 1 lid 2 Unieverdrag op categorieën van rechtsbescherming ziet en niet op objecten  Geen beroep mogelijk op de Vriendschapsverdragen aangezien de Vriendschapsverdragen gebaseerd zijn op het Unieverdrag. Geen rechtstreeks werking Duurrichtlijn en geen beroep het Sony v Falcon arrest, omdat DSW in Nederland en België niet beschermd wordt als werk van kunst. Vitra kan geen beroep doen op de Berner Conventie artikel 2 lid 7 BC: concrete toets voor de regel (onderdeel A) dat “werken die in het land van oorsprong alleen als tekeningen en modellen zijn beschermd, in een ander land van de Unie in beginsel slechts de bijzondere bescherming kan worden ingeroepen welke in dat land aan tekeningen en modellen wordt verleend” DSW komt geen auteursrechtelijke bescherming toe uit hoofde van onderdeel A: vast staat dat DSW in het land van oorsprong – de VS – geen auteursrechtelijke bescherming geniet. Abstracte toets voor de uitzondering (onderdeel B) dat indien in het land waar bescherming ingeroepen wordt geen modelrechtelijke bescherming bestaat het als werk van kunst beschermd dient te worden. DSW komt geen bescherming toe uit hoofde van onderdeel B van artikel 2 lid 7 BC omdat thans een bijzonder beschermingsregime voor modellen niet ontbreekt. Geen sprake van slaafse nabootsing: DSW had onvoldoende eigen gezicht op markt toen Kwantum in 2014 de Paris-stoel op de markt bracht. Beslagen opgeheven; Vitra gehouden schade Kwantum te vergoeden: grondslag ten laste gelegde beslagen vervallen.

 

AUTEURSRECHT - SLAAFSE NABOOTSING

 

Het Zweedse Vitra produceert onderstaande stoel, ontworpen rond 1948 door het Amerikaanse designer-echtpaar Easmes, de DSW. Kwantum verkoopt de ‘Paris’-stoel.

 

DSW_vitra.png   paris_kwantum.png

 

DSW - Vitra                                       Paris - Kwantum

 

 

In dit geschil draait het vooral om de vraag of de DSW auteursrechtelijk wordt beschermd in Nederland en België. En - pas op, spoiler - naar het oordeel van de rechtbank Den Haag is dat niet zo.

 

De DSW is geen model van nijverheid dat volgens artikel 1 lid 2 onder de bescherming van het Unieverdrag van Parijs valt. Anders dan Vitra betoogt, ziet artikel 1 lid 2 van het Unieverdrag niet op objecten maar op categorieën van (rechts-)beschermingsregimes. Het gaat om rechten en niet om de objecten die het voorwerp van die rechten zijn.

 

Aan de BC kan Vitra ook geen auteursrechtelijke bescherming ontlenen. Uitgangspunt van de BC is dat auteurs die onderdanen zijn van landen die niet het land van oorsprong zijn, de rechten genieten welke de wetten, hier het Nederlandse recht en het Belgische recht, aan eigen onderdanen verlenen (artikel 5 lid 1 BC).  Artikel 2 lid 7 BC schrijft voor dat voor werken die in het land van oorsprong alleen als tekeningen en modellen zijn beschermd, in een ander land van de Unie in beginsel slechts de bijzondere bescherming kunnen verkrijgen welke in dat land aan tekeningen en modellen wordt verleend [onderdeel A]. Dit zelfde artikel schrijft voor dat, als er in het betreffende land geen bijzondere modelrechtelijke bescherming bestaat, het werk wordt beschermd als een werk van kunst [onderdeel B].

Tussen partijen staat vast dat in het land van oorsprong de DSW geen auteursrechtelijke bescherming toekomt en in navolging van het arrest IEPT20131220, HR, MAG v Edco wordt aan een werk van toegepaste kunst ingevolge artikel a lid 7 BC geen auteursrechtelijke bescherming in Nederland en België geboden omdat er geen auteursrechtelijke bescherming in het land van oorsprong toekomt, [onderdeel A]. De vraag is nu of de stoel binnen de uitzondering in het tweede gedeelte van artikel 2 lid 7 BC valt.

De DSW is op de markt gebracht voor dat er in 1975 een bijzonder beschermingsregime in Nederland en België in werking trad. Onder verwijzing naar het Vijf Spellen-arrest van de Hoge Raad acht de rechtbank onderdeel B van artikel 2 lid 7 BC ook niet van toepassing op de DSW.

 

Vitra kan in Nederland noch in België aanspraak maken op auteursrechtelijke bescherming voor de DSW-stoel. Kwantum maakt dan ook geen inbreuk op een auteursrecht van Vitra.

 

Er is ook geen sprake van slaafse nabootsing door Kwantum. Vitra heeft onvoldoende onderbouwd dat de DSW ten tijde van het op de markt brengen van de Paris-stoel nog een zodanig eigen gezicht had, dat er gevaar voor verwarring tussen de twee stoelen is.

 

IEPT20171213, Rb Den Haag, Kwantum v Vitra

 

ECLI:NL:RBDHA:2017:14483