Vormgeving Rubik’s Cube zonder decoratie niet auteursrechtelijk beschermd, uitvoering in kleur wel
05-02-2018 Print this page
Vormgeving Rubik’s Cube zonder decoratie niet auteursrechtelijk beschermd: vormgevingselementen in hoge mate technisch en functioneel bepaald of triviaal. Uitvoering in kleur wel auteursrechtelijk beschermd: algemene keuze om iedere deelkubus identificeerbaar te maken weliswaar voor de hand liggend en functioneel, keuze voor rand in specifieke vorm en dikte in combinatie met gekozen opvallende contrasterende kleuren is creatief. Magic Cube en Keychain Magic Cube zijn inbreukmakend: auteursrechtelijk beschermde trekken Rubik’s Cube vrijwel één op één overgenomen. Geen slaafse nabootsing van Rubik’s Cube zonder decoratie: overnemen van technisch/functioneel bepaalde vormgevingselementen staat vrij, aangebrachte afbeeldingen geven Kama Sutra Cube, Pink Cube en Sudoku Cube geheel ander aanzicht.
AUTEURSRECHT - SLAAFSE NABOOTSING
Gevoegde zaken. Rubik is de ontwerper van de zogenaamde ‘Rubik’s Cube’. Beckx is een in Nederland gevestigde onderneming die zich bezighoudt met handel in cadeauartikelen, waaronder de zogenoemde ‘Magic Cube’, ‘Keychain Magic Cube’, ‘Pink Cube’, ‘Kama Sutra Cube’ en ‘Sudoku Cube’. Out Of The Blue is een Duitse vennootschap die deze artikelen heeft geleverd aan Beckx. Kern van de geschillen tussen partijen betreft de vraag of aan de door Rubik in 1974 ontworpen Rubiks kubus als werk auteursrechtelijke bescherming toekomt en, zo ja, of de door Beckx c.s. verhandelde producten daar dan inbreuk op maken. En zo nee, of dan sprake is van slaafse nabootsing van de Rubiks kubus. Zie eerder de kortgedingprocedure voor de rechtbank Utrecht (IEPT20111012), het Hof Arnhem (IEPT20120925) en de Hoge Raad (IEPT20140919).
De rechtbank oordeelt dat de vormgeving van de Rubik’s Cube geabstraheerd van de gekleurde vakken niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt. De vormgevingselementen zijn naar het oordeel van de rechtbank in hoge mate technisch en functioneel bepaald (zo dient een aantal van de aangedragen elementen ter functie van een draaibaar driedimensionaal object) voor de of triviaal (keuze voor een kubusvorm of de 3x3x3 samenstelling).
De gevorderde auteursrechtelijke bescherming van de Rubik’s Cube, uitgevoerd in de kleuren wit, rood, blauw, groen, geel en oranje wordt echter wel toegewezen. De rechtbank overweegt weliswaar dat de keuze om de verschillende oppervlakten identificeerbaar te maken weliswaar voor de hand liggend en functioneel is, maar dat de toegepaste vormgevingselementen hier geen een logisch en dwingend uitvloeisel van zijn. De keuze voor contrasterende rand in deze specifieke vorm en dikte in combinatie met de gekozen 6 opvallende contrasterende kleuren is naar het oordeel van de rechtbank creatief, zodat deze verschijningsvorm voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt.
Vervolgens komt de rechtbank tot het oordeel dat de Magic Cube en Keychain Magic Cube inbreuk maken. De rechtbank stelt dat de auteursrechtelijk beschermde trekken van de Rubik’s Cube vrijwel één op één zijn overgenomen. Zo hebben beide kubussen hebben op vijf van de zes zijden een aan de Rubik’s Cube gelijkende kleur en ogen de kleurvakken en vlakverdeling hetzelfde. De geconstateerde afwijkingen in bijvoorbeeld de grootte en het gebruikte materiaal zijn naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende om de totaalindruk te laten verschillen.
Tot slot wordt beoordeeld of er sprake is van slaafse nabootsing van de Rubik’s Cube zonder decoratie. Hier is volgens de rechtbank geen sprake van nu het overnemen van tenchisch/functioneel bepaalde vormgevingselementen vrij staat, en de op de Kama Sutra Cube, Pink Cube en Sudoku Cube aangebrachte afbeeldingen deze een geheel ander aanzicht geven dan Rubik’s Cube zonder decoratie.
IEPT20180131, Rb Midden-Nederland, Beckx v Rubik
Deze uitspraak wordt besproken in de volgende webinars:
