Modeltreinen niet auteursrechtelijk beschermd omdat het zo getrouw mogelijke kopieën zijn van originele treinstellen

30-10-2018 Print this page
IEPT20180919, Rb Den Haag, Artitec v Venus

Vordering  tot overdracht van de Gemeenschapsmodellen op grond van vaststellingsovereenkomst afgewezen: vaststellingsovereenkomst heeft uitsluitend betrekking op vermogensbestanddelen van de VOF en rechtbank heeft vastgesteld dat de modellen geen deel uitmaakten van het vermogen van VOF. Ovaalramer G-model 002171439-0011 nietig verklaard door ontbreken eigen karakter: het relevante verschilkenmerk tussen de Ovaalramer-G-modellen en de trein van Philotrain bevindt zich aan de onderkant en is niet of nauwelijks te zien waardoor het bij de geïnformeerde gebruiker geen andere algemene indruk wekt. Ovaalramer G-model 2345942-0001 nietig verklaard door ontbreken eigen karakter: gesteld noch gebleken dat het zwanenhalsdraaistel tot een andere algemene indruk leidt. Venus komt geen auteursrecht toe op de ovaalramer modeltreinen van Artitec: auteursrechthebbende van de solidworks tekeningen kunnen niet worden aangemerkt als auteursrechthebbenden van de mallen en eindproduct (modeltreinen) geen auteursrechtelijk beschermd werk omdat deze een zo getrouw mogelijk kopie zijn van originele treinstellen. Hoogte van gevorderde proceskosten in het ingetrokken kort geding door de rechtbank ambtshalve begroot op € 2500: Artitec c.s. heeft deze proceskosten onvoldoende gespecificeerd, terwijl dit op haar weg had gelegen. Geen bestuurdersaansprakelijkheid omdat het gesteld onrechtmatig handelen zich nog niet heeft voorgedaan: onvoldoende grond om aan te nemen dat Venus niet aan de verbintenissen uit dit vonnis zal voldoen.

 

IE-VERBINTENISSENRECHT - MODELRECHT - AUTEURSRECHT - PROCESRECHT

 

Partijen, aan elke kant twee broers, zijn gaan samenwerken bij het ontwerpen en laten produceren van treinmodellen voor de hobbybranche. Ze zijn daartoe een VOF aangegaan. Afspraken over de samenwerking in de VOF zijn neergelegd in een overeenkomst. Venus (holding van de gedaagde broers) is houder van een aantal Gemeenschapsmodellen. Op 11 februari 2013 hebben alle partijen een vaststellingsovereenkomst ondertekend in verband met de uittreding van de gedaagde broers uit de VOF. Bij partijen is onduidelijkheid ontstaan welke eigendomsrechten binnen de VOF vielen en welke niet. Te meer nu Venus Artitec (de B.V. van de eisende broers) vordert alle inbreukmakende handelingen op hun auteursrecht en modellenrecht te staken.

 

Artitec meent dat Venus de Gemeenschapsmodelrechten op bepaalde treinmodellen aan Artitec had moeten overdragen op grond van de vaststellingsovereenkomst. De modellen hebben betrekking op modeltreinen die in het kader van de VOF zijn ontwikkeld. De Gemeenschapsmodellen zijn vermogensbestanddelen die horen bij aan Artitec (op grond van artikel 2.2 van de vaststellingsovereenkomst) toebedeelde modeltreinen-projecten. De rechtbank oordeelt dat de vordering tot overdracht van de Gemeenschapsmodellen (hierna: G-modellen) wordt afgewezen. In artikel 2.2 van de vaststellingovereenkomst is bepaald dat de overige vermogensbestanddelen bij de VOF verblijven althans worden toegedeeld. De term ‘vermogensbestanddelen’ in dat artikel moet zo worden uitgelegd dat dit geen betrekking heeft tot de model- en auteursrechten. Hierdoor is komen vast te staan dat de G-modellen geen onderdeel uitmaakten van het te verdelen vermogen van de VOF en dat Venus c.s. niet was gehouden om die modellen over te dragen aan Artitec c.s.

 

Artitec vordert, wanneer de overdracht van de G-modellen ‘Ovaalramer’ en ‘Stalen D bagagewageon’ wordt afgewezen, deze modelrechten nietig te verklaren en de doorhaling te bevelen bij het EUIPO. Aangezien de overdracht van de Ovaalramer-G-modellen is afgewezen, is de voorwaarde waaronder de vordering tot nietig verklaring en doorhaling in de registers van het EUIPO van deze modelrechten is ingesteld, vervuld. Ter beoordeling staat of de modellen zoals gedeponeerd nieuw zijn en een eigen karakter hebben ten opzichte van de Ovaalramer-modeltreinen die in 1993 door het bedrijf Philotrain zijn openbaar gemaakt. Venus c.s. betoogt dat het relevante verschilkenmerk tussen de Ovaalramer-G-modellen en de trein van Philotrain gelegen is het karakteristieke zwanenhalsdraaistel. De rechtbank oordeelt dat het uiterlijk van de door Philotrain aangeboden Ovaalramer identiek is aan het door Venus gedeponeerde model, althans daarvan slechts in onbelangrijke details verschilt, en bij de geïnformeerde gebruiker geen andere indruk werkt aangezien het zwanenhalsdraaistel zich aan de onderkant van het treinstel bevindt en daardoor niet of nauwelijks te zien is. Ovaalramer-G-model 002171439-0011 wordt dan ook nietig verklaard.

 

Artitec vordert, naar de rechtbank begrijpt, vast te stellen dat Venus geen auteursrecht toekomt op de ovaalramer modeltreinen van Artitrec. Naar het oordeel van de rechtbank zijn de mallen en de daarmee vervaardigde (eind)producten niet aan te merken als openbaarmakingen of vereenvoudigingen van de solidworks tekeningen (ingewikkelde, gedetailleerde, driedimensionale (3D) tekeningen, waarbij de details van het treinstel als het ware worden vertaald naar een miniatuurschaal van, normaal gesproken, 1:87 ten opzichte van de originele treinstellen). De mallen zijn een resultaat van een zelfstandige fase in het ontwikkelproces van een modeltrein, weliswaar gedeeltelijk gebaseerd op de solidworks tekeningen, maar in het kader waarvan opnieuw keuzes moeten worden gemaakt en aanpassingen nodig zijn. Artitec c.s. heeft gemotiveerd gesteld dat de mallen van het zwanenhalsdraaistel gedurende de samenwerking in de VOF gezamenlijk ontwikkeld zijn voor het C12/C6400 personenrijtuig, zodat, zo de mallen al een werk zijn in de zin van de Auteurswet, dit niet (uitsluitend) aan Venus c.s. toekomt. Ten aanzien van de met de mallen verkregen samengestelde eindproducten heeft Artitec er terecht op gewezen dat dit geen auteursrechtelijk beschermde werken zijn omdat deze een verkleinde kopie vormen van originele treinstellen. Venus komt aldus geen auteursrecht op de ovaalramers toe.

 

IEPT20180919, Rb Den Haag, Artitec v Venus

 

ECLI:NL:RBDHA:2018:11276