Onrechtmatige handhaving IE-rechten - wapperen

Zie ook: aansprakelijkheid uit handhaving IE-rechten

Hoge Raad

IEPT20060929, HR, CFS Bakel v Stork Titan

Enkele verzwijgen tijdens oppositieprocedure dat elementen octrooiconclusie niet nieuw zijn niet onrechtmatig - Geen risico-aansprakelijkheid voor handhaving octrooi tijdens oppositie- of nietigheidsprocedure - Eerdere handhaving van achteraf nietigverklaard octrooi leidt niet 'per se' tot ongerechtvaardigde verrijking.

Gerechtshoven

IEPT20231128, Hof Den Haag, HE Licenties v Orchid Gardens 
Wapperverbod. In dit geval gaat het wat betreft NL 904 om een niet-vooronderzocht octrooi. Dat brengt mee dat HE Licentie minder grond heeft om erop te vertrouwen dat het octrooi stand zal houden in een oppositie- of een nietigheidsprocedure. Voortbrengselconclusies NL 904 zijn niet nieuw. Dat de Phalaenopsis orchideeën die VG Colours voorafgaand aan de prioriteitsdatum op de markt bracht alle kenmerken vertonen van de conclusies 11 tot en met 13 en 15 van NL 904 blijkt genoegzaam uit de foto’s die Orchid Gardens c.s. heeft overgelegd. Orchid Gardens maakt geen inbreuk op de werkwijzeconclusies van NL 904 en EP 287. Orchid Gardens c.s. heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat zij de geclaimde werkwijze niet toepast en meer in het bijzonder dat, voor zover haar orchideeën een groter gat bevatten, dat gat niet wordt gevormd voordat het gat wordt onderworpen aan de kleursubstantie. Bekrachtiging opheffing beslagen en wapperverbod. 

IEPT20211228, Hof Den Haag, AstraZeneca v Menzis

Geen risicoaansprakelijkheid octrooihouder voor handhaving later vernietigd octrooi tegenover concurrent of niet-concurrent. Niet in geschil is dat in de verhouding tussen een octrooihouder en zijn concurrenten geen risicoaansprakelijkheid geldt voor een beroep op een octrooi dat later vernietigd wordt. Uit het arrest CFS Bakel/Stork  volgt dat het Nederlands recht zich richt naar de – ook in ons omringende landen gehuldigde – opvatting dat enige vorm van verwijtbaarheid bij de octrooihouder is vereist voor het aannemen van aansprakelijkheid na de vernietiging van een octrooi. Dat de octrooihouder die zich op het octrooi heeft beroepen, aansprakelijk is voor de als gevolg van die handelwijze door zijn concurrenten of anderen geleden schade op grond van de enkele omstandigheid dat een octrooi achteraf wordt vernietigd, wordt blijkens dat arrest niet aanvaard. Uit het Ciba Geigy/Voorbraak-arrest volgt geen risicoaansprakelijkheid van de octrooihouder ten opzichte van anderen dan de partij die door dreiging met executie is gedwongen een in kort geding gegeven verbod na te leven.  Geen verwijtbaarheid/misbruik AstraZeneca. Het feit dat het octrooi is vernietigd op de grond dat de geclaimde uitvinding voor de gemiddelde vakman voor de hand lag, impliceert ook niet dat AstraZeneca wist dat die uitvinding niet inventief was. Het gaat in deze zaak om een beroep op het Nederlandse deel van het Europese octrooi. In dat kader mag de octrooihouder in beginsel varen op het bij het vonnis van 7 maart 2012 gegeven geldigheidsoordeel van de Nederlandse bodemrechter. Daar komt bij dat de buitenlandse rechters die in de relevante periode uitspraak hadden gedaan over de geldigheid van het octrooi in meerderheid tot hetzelfde oordeel zijn gekomen als de Nederlandse rechter.

IEPT20190827, Hof Den Haag, Tinnus
Wapperverbod, bevel tot rectificatie en de veroordeling tot schadevergoeding moeten slechts worden geschorst  voor zover de vorderingen zijn gebaseerd op de gestelde nietigheid van de Gemeenschapsmodellen.

IEPT20150922, Hof Den Haag , SDC Verifier v Femto Engineering

SDC (mede-)auteursrechthebbende op SDC-software: Aangenomen dat auteursrechten met betrekking tot programma vielen onder door eenmanszaak [B] bij akte overgedragen activa. Op grond van Lex loci protectionis Nederlands recht van toepassing op vraag wie originaire auteursrechthebbende is. Wapperen jegens mede-auteursrechthebbende onrechtmatig nu de ene deelgenoot niet zelfstandig auteursrecht kan handhaven jegens de andere deelgenoot. Naar zowel Nederlands als Oekraïens recht mag Femto op grond van het overeengekomene SDC niet weerhouden van de exploitatie van de software. Geen 1019h Rv proceskostenvergoeding: procedure ziet niet op de inbreuk of schending van een intellectueel eigendomsrecht, maar op vraag wie rechthebbende is.

IEPT20130709, Hof Den Bosch, Betsoft v Bubble

Wapperverbod. Zowel in verband met de bevoegdheid en toepasselijk recht als in verband met toewijsbaarheid van vordering (wapperverbod) dient een voldoende objectief te rechtvaardigen vrees te bestaan dat Betsoft in Nederland dan wel tegenover in Nederland gevestigde relaties van Bubble ongeoorloofd zal gaan wapperen. Deze vrees is aanwezig, nu van inbreuk op de "look and feel" van "Expandicon"- effect of op achterliggende broncode daarvan geen sprake is. Bovendien lijkt Betsoft bereid te wapperen, terwijl zij weet dat van auteursrecht noch inbreuk sprake is.

Rechtbanken

IEPT20240117, Rb Amsterdam, The Bulldog v Red Bull 
Risicoaansprakelijkheid Red Bull voor onrechtmatige executie van vernietigd 2010 Arrest. Afwijzing afgeleide schadevorderingen Beheer en [eiser 3]. Dreiging met executie tegen Verkoop voldoende voor risicoaansprakelijkheid Red Bull. Gelet op deze handelswijze en (proces)houding van Red Bull was de dreiging met executie door de betekening van het 2010-Arrest niet alleen gericht tegen Beheer en [eiser 3], maar tegen elk onderdeel van de onderneming van [eiser 3] die The Bulldog Energy Drink produceert en/of distribueert, dus ook tegen Verkoop, al wist Red Bull in 2003 nog niet dat deze mededeling zich ook tegen Verkoop richtte. The Bulldog heeft dat terecht zo begrepen. Causaal verband ontbreek niet doordat verkoop al voor betekening exploitatie afbouwde ter voorkoming van dwangsommen. Schade doordat Bulldog in de periode tussen gewonnen vonnis en het 2010 Arrest niet vol heeft geëxploiteerd komt voor haar eigen rekening en risico.

IEPT20220803, Rb Den Haag, VDC v EC

Beschermingsomvang van de gewapperde octrooien beperkt tot nihil. EC behoorde dat te weten. Dreigen met handhaven octrooirechten onrechtmatig. Brief was gericht aan ondernemers die niet juridisch geschoold zijn. VDC uit angst voor beslaglegging niet haar champignonkweekopstelling niet gepresenteerd op beurs. Potentiële klanten blijven weg bij dreigende inbreuk. Wapperverbod en rectificatie kantelbare champignonkweekopstelling. Verbod om mededelingen te doen aan afnemers van VDC c.s. met de strekking dat de kantelbare kweekstellingen van VDC c.s. inbreuk maken op octrooirechten en aanvragen daarvoor van EC c.s.

IEPT20220727, Rb Den Haag, HE Licenties v Orchid Gardens
Onrechtmatige handhaving voortbrengselconclusies. De voorzieningenrechter komt dan ook tot het voorlopig oordeel dat HE Licenties sinds 12 mei 2022 dient te beseffen dat er een serieuze kans is dat de voortbrengsel-conclusies of niet inventief zijn ten opzichte van NL 491 en/of NL 581 in combinatie met algemene vakkennis, of dat Orchid Gardens c.s. daarop geen inbreuk maakt omdat zij bij toepassing van stand van de techniek tot het voortbrengsel komt. Opheffing conservatoire verhaalsbeslagen. Wapperverbod. Geen inbreuk Orchid Gardens op werkwijzeconclusies van NL 904 en EP 278;  methode van NL 491 toegepast. Beschermingsomvang NL 904 en EP 278 afgestemd op eerder oordeel in bodemprocedure over beschermingsomvang NL 904.

IEPT20200325, Rb Amsterdam, Synthon v Teva

Rechtbank onbevoegd jegens Teva B.V. ten aanzien van gestelde onrechtmatige daad wegens handhaving van nadien ingetrokken octrooien: alle rechtshandelingen in kader van handhaving octrooien uitsluitend op naam van Teva Ltd genomen, onvoldoende feiten gesteld dat handelen Teva werknemers aan Teva B.V. kan worden toegerekend.

IEPT20180905, Rb Noord-Holland, Nikki v Nomenta
Geen sprake van onrechtmatig wapperen door mededelingen van Nomenta aan afnemers van concurrent Nikki. Geen sprake van handhaving tegen beter weten in. In het onderhavige geval heeft de voorzieningenrechter van deze rechtbank de vorderingen van Nomenta HK aangaande de intellectuele eigendomsrechten op de Asserbo speaker/lamp/wijnkoeler afgewezen, omdat er – kort gezegd – nog te veel onduidelijkheid was om vast te stellen wie de ontwerper is van de speaker/lamp/wijnkoeler. Beide partijen hadden daartoe in de kort geding procedure kennelijk valide standpunten ingenomen, maar om de juistheid daarvan te kunnen vaststellen was nader onderzoek nodig, voor welk nader onderzoek een procedure in kort geding zich niet leent. Anders dan Nikki BV meent is de “stand tussen partijen” hiermee niet 1-0 voor Nikki BV maar ligt hiermee tussen partijen, waar het de intellectuele eigendomsrechten op het ontwerp van de speaker/lamp/wijnkoeler betreft, in feite alles nog geheel open. De stand is in dat opzicht beter te kwalificeren als 0-0. De enkele afwijzing van haar van haar inbreukvordering in het eerdere kort geding tussen partijen, maakt de handhaving van haar gestelde auteursrecht dan ook nog niet automatisch onrechtmatig.

IEPT20180221, Rb Den Haag, HE Licenties v VG Colours
Geen onrechtmatig wapperen. Bevat geen onjuistheden, betreft geen sommaties en geen duidelijke kansloze aanspraak op octrooi. Er staat immers niets meer of anders dan dat HE Licenties van oordeel is dat sprake is van inbreuk, in het tweede bericht aangevuld met de mededeling dat de voorzieningenrechter dat oordeel niet deelde. Het is geen sommatie of andere vorm van handhaving jegens een derde.
 

IEPT20170915, Rb Den Haag, Toi-Toys v Tinnus
Wapperen met octrooiaanvraag tegen afnemer van Toi-Toys onrechtmatig. Van oordeel dat de brief aan Big Bazar (zie onder 2.14) ten aanzien van het beroep door Zuru op de octrooiaanvraag onrechtmatig is jegens Toi-Toys, van wie Big Bazar het product betrekt.   Zonder te differentiëren naar  intellectuele eigendomsrechten (waarbij de octrooiaanvraag wel wordt genoemd) wordt Big Bazar immers gesommeerd om op basis van alle voornoemde rechten de verhandeling van de Water Bombs te staken.

IEPT20170915, Rb Amsterdam, Toi-Toys v Tinnus
Vzgr Amsterdam onbevoegd. Wapperverbod is vordering volgens artikel 81 GMoV (en artikel 3 Uitvoeringswet), dat onder exclusieve bevoegdheid Haagse (voorzieningen)rechter valt. Stelling dat onrechtmatig wordt gehandeld door wapperen ziet op vraag of inbreuk wordt gemaakt op Gemeenschapsmodelrecht. Bij reguliere inbreuk is ook sprake van beslissing over onrechtmatig handelen. Wetgever heeft ‘alle vorderingen’ van artikel 81 GMoV in exclusieve bereik van de Haagse (voorzieningen)rechter gebracht.

IEPT20170613, Rb Den Haag, Quantum v DMS

Wing Yacht Stabilizer maakt geen inbreuk op conclusie 1 van EP 922 voor het op actieve wijze stabiliseren van o.a. vaartuigen op zee: octrooi verkrijgt liftkracht bij stilliggen van het schip door een op- en neergaande “flapperbeweging” van de vin over een rotatie-as in de lengterichting van de boot, terwijl de Wing geen op- en neergaande beweging uitvoert bij stilliggen en geen rotatie-as heeft die daartoe dient. Rectificatiebrief toegewezen. Geen wapperverbod: geen serieuze dreiging dat verdere mededelingen worden gedaan.

IEPT20160915, Rb Amsterdam, EDF v Stichting Gedragscodes Mobiele Diensten
Handhavend optreden door Stichting Gedragscodes Mobiele Diensten tegen applicatie ontwikkelaar EDF niet onrechtmatig: EDF gebonden aan Gedragscode voor betaalde Mobiele Internet Diensten door registratie bij stichting en contract met Dimoco, gedragscode valt niet onder kartelverbod, geen misbruik van economische machtspositie, geen onaanvaardbare beperking van recht op contractsvrijheid en partijautonomie, Stichting onafhankelijk en onpartijdig  en voldoende juridische grondslag voor aanspreken bestuurder in persoon.

IEPT20160909, Rb Den Haag, A Booth v Hestex

Wapperverbod Hestex ten aanzien van DE 126. Niet uit te sluiten dat vorderingen op basis van DE 126 onder vaststellingovereenkomst vallen. Uitleg passage “all related claims” vereist nadere bewijsvoering waarvoor geen plaats is in kort geding. Indien DE 126 niet (rechtstreeks) onder vaststellingsovereenkomst valt is in strijd met postcontractuele goede trouw gehandeld door direct na sluiten vaststellingsovereenkomst beroep te doen op DE 126. Gerede twijfel of DE 126 geldig is: Gebrauchsmuster is een niet onderzocht recht en conclusie 1 DE 126 aanzienlijk beperkt, gewijzigde conclusie 1 voorshands niet nieuw en inventief gelet op D1 en D4, geldigheid gewijzigde DE 126 niet deugdelijk onderbouwd.

IEPT20160512, Rb Amsterdam, Pacovis v SD Trading
“Wapperen” door SD Trading niet onrechtmatig: geen serieuze, niet te verwaarlozen kans dat modelrechten geen stand houden in nietigheidsprocedure en niet uit te sluiten dat SD Trading zich terecht op auteursrecht beroept.

IEPT20151127, Rb Den Haag, I4F v Unilin
Grensoverschrijdende bevoegdheid inzake wapperverbod wegens geen inbreuk versus Nederlandse gedaagde. Grensoverschrijdende bevoegdheid inzake wapperverbod bij voorlopige maatregel wegens nietigheid octrooien versus Nederrlandse gedaagde.Geen grensoverschrijdende bevoegdheid inzake ant-suit injunction versus Nederlandse gedaagde. Grensoverschrijdende bevoegdheid inzake wapperverboden en anti-suit-injunction voor Liechtenstein versus Nederlandse gedaagde. Geen spoedeisend belang bij wapperverboden en anti-suit-injunction voor Nederland: geen Nederlandse producenten die technologie niet implementeren en geen plannen voor verhandeling vloerpanelen in Nederland op korte termijn. Geen spoedeisend belang bij wapperverboden en anti-suit-injunction voor handelingen buiten Nederland wegens niet instellingen buitenlandse nietigheidsacties na medio 2014. Geen spoedeisend belang bij exhibitie wegens onduidelijkheid relevante rechtsbetrekking: in bodemprocedure is onrechtmatige octrooi-handhaving geen grondslag vorderingen.
 

IEPT20141003, Rb Den Haag, Mooreast v Vryhof
Vryhof heeft onrechtmatig gewapperd: voldoende aannemelijk dat mededelingen over IE-rechten op ankers onjuist zijn en Vryhof schade heeft geleden / dreigt te gaan lijden.
 

IEPT20140917, Rb Den Haag, Veap v Snoeks
Schade wegens handhaving herroepen octrooi: € 163.519 (€ 110.338 gederfde winst, € 53.181 deskundigenkosten). Winstderving voldoende onderbouwd voor PVT-bedrijfswagens, maar niet voor overige bedrijfswagens.

IEPT20100930, Rb Arnhem, Wapperverbod

Nu [gedaagde] tot op heden geen enkele concrete onderbouwing heeft gegeven - en kennelijk vooralsnog ook niet wil geven - van zijn verweer (tegen de onder 4.4 genoemde stellingen van [eisers]) dat hij auteursrechthebbende is met betrekking tot de eerdergenoemde werken, maar wèl klanten van [eisers] heeft aangeschreven met de mededeling dat zij, kort gezegd, gebruikmaken van illegale software van [eisers], nu de auteursrechten van deze software niet bij [eisers] maar bij hem rusten, handelt [gedaagde] naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt en aldus onrechtmatig jegens [eisers].

IEPT20100908, Rb Den Haag, Wins v Hema v Action

Geen wapperverbod: Slechts in geval van handhaving tegen beter (behoren te) weten in, onrechtmatig. Geen inbreuk auteursrecht: De (net) voldoende geoordeelde afwijkende vormgeving van de "poten" van de taartplateaus maken dat niet gesproken kan worden van ontlening in auteursrechtelijke zin.