VAAAM krijgt slechts schadevergoeding namens één fotograaf

05-06-2025 Print this page
IEPT20250603, Hof Amsterdam, VAAAM v EEN Media c.s.
(Met dank aan Anne Bekema en Julie Visser, AC&R)

Vaaam komt naar eigen zeggen op voor een aantal aangeslotenen, die al dan niet als licentiehouder de auteursrechten van fotografen geldend willen maken. Zij stelt dat EEN Media c.s. met publicatie van foto’s op hun websites inbreuk op die auteursrechten maken. De rechtbank heeft het grootste deel van de vorderingen afgewezen omdat niet duidelijk was dat Vaaam bevoegd is om de desbetreffende vorderingen in te stellen. Ten aanzien van de foto’s van één fotograaf die aangesloten is bij Vaaam is de vordering tot schadevergoeding wel toegewezen. Het hof komt, net als de rechtbank, tot het oordeel dat Vaaam alleen voor de foto’s van de rechtstreeks bij haar aangesloten fotograaf heeft aangetoond dat zij bevoegd is een gebod tot staking van inbreukmakend gebruik daarvan en/of schadevergoeding te vorderen.

 

AUTEURSRECHT - HANDHAVINGSBEVOEGDHEID

 

In september 2020 is Vaaam opgericht. Zij stelt op te komen voor bij haar aangesloten fotografen en rechthebbenden en maakt gebruik van een eigen softwareprogramma (reverse image tracking technology), waarmee zij op het internet foto’s opspoort die mogelijk zonder toestemming zijn gebruikt. Als dergelijke foto’s worden aangetroffen, maakt Vaaam een zogenoemd case report op en wordt de exploitant van de website waarop de foto is aangetroffen verzocht bewijs van toestemming te leveren of een post license aan te schaffen.

 

EEN Media c.s., een groep vennootschappen die websites exploiteert gericht op de Nederlandse vrouw (waaronder Yourscene), heeft volgens Vaaam zonder toestemming foto’s van haar aangeslotenen gepubliceerd op onder andere Trendalert.nl, Shopgids.nl, Ze.nl en Girlscene.nl. Vaaam vorderde daarop onder meer een verbod op verder gebruik en een schadevergoeding van € 228.960.

 

De rechtbank wees het merendeel van de vorderingen af, omdat niet duidelijk was dat Vaaam bevoegd was om namens de rechthebbenden op te treden. Alleen de vordering ten aanzien van een foto van fotograaf Tippetts werd toegewezen, tot een bedrag van € 562,50.
 

In hoger beroep stond de vraag centraal of Vaaam wel bevoegd was om namens de rechthebbenden op te treden. Volgens het hof kan Vaaam zich in deze procedure niet beroepen op de volmachten van Instar en Avalon. Zij heeft de procedure niet daadwerkelijk in naam van the client aanhangig gemaakt. Daarbij is het volgens Vaaam zelf niet the client die auteursrechthebbende is, maar het foto-agentschap, dat slechts exploitatierechten heeft. Ook heeft Vaaam er niet voor gezorgd dat de auteursrechthebbenden aan de procedure zijn gaan deelnemen via tussenkomst of voeging.

 

Ten aanzien van Blaublut had Vaaam moeten toelichten hoe het op die overeenkomst toepasselijke Zwitserse recht de kwestie regelt. Volgens Yourscene laat het Zwitserse recht niet toe dat Vaaam zonder zelf rechthebbende te zijn handhavingsacties instelt. Vaaam kon niet volstaan met het overleggen van documenten die op punten niet rijmen met eerder overgelegde stukken.

 

Het hof stelt vast dat door Vaaam onvoldoende onderbouwd is dat zij de vorderingen tot handhaving namens de auteursrechthebbenden heeft ingesteld (HR 2 april 1993, IEPT19930402 NVPI v Snelleman), zodat zij niet-ontvankelijk is. Aan bewijslevering komt het hof niet toe.

 

Alleen voor fotograaf Tippetts acht het hof, gelet op de overgelegde verklaringen, voldoende aangetoond dat Vaaam over een volmacht beschikt. De eerdere onduidelijke verklaringen doen daar niet aan af.

 

Het hof beoordeelt vervolgens de schadevergoeding. Beide partijen vinden het toegewezen bedrag onjuist. Yourscene stelt dat zij voor dit soort foto’s gewoonlijk €3 - 6 per stuk betaalt. De tarieven van Stichting BeeldAnoniem zijn volgens haar niet van toepassing. Omdat Vaaam niet per foto een reële licentievergoeding heeft aangegeven, sluit het hof aan bij de tarieven van Yourscene en de schadevergoeding bedraagt commercieel geschat 7 x € 50 = € 350.
 

Vaaam wordt in het principaal appel in het ongelijk gesteld en veroordeeld in de proceskosten (€ 20.000). In incidenteel appel worden de kosten gecompenseerd.
 

Net als de rechtbank oordeelt het hof dat Vaaam slechts bevoegd is om op te treden ten aanzien van de foto’s van Tippetts . Voor de overige foto’s is zij niet-ontvankelijk.


IEPT-versie volgt later

Lees de oorspronkelijke uitspraak