2023 Publicatie-Privacy

Hoge Raad

IEPT20230421, HR, HBM v De Griffier

Het gaat in deze cassatieprocedure in het belang der wet om de openbaarheid van civiele procedures en in het bijzonder om de vraag of de gerechten verplicht zijn om aan anderen dan partijen informatie te verstrekken over civiele procedures die aanhangig zijn of zijn geweest. HR oordeelt van wel in een vierledig antwoord.

Gerechtshoven

IEPT20231124, Hof Amsterdam, Noordkaap

Undercover-uitzending over ontuchtelijke rijschoolhouder mag doorgaan, geen uitzonderlijke omstandigheden waardoor aan artikel 7 lid 2 Grondwet voorbij kan worden gegaan: dat als gevolg van uitzending bekendheid van [appellant] zal toenemen is niet aannemelijk. Vertonen van de beelden van verborgen camera leidt op zichzelf niet tot extra schade.

IEPT20230912, Hof Arnhem-Leeuwarden, appellante v Airbus

Publieke uitingen [appellante] niet onrechtmatig jegens Airbus: niet elke uiting van een partij die afwijkt van het oordeel van de rechter in een bodemzaak over hetzelfde feitencomplex is in beginsel onrechtmatig tegenover de wederpartij. Uitingen van [appellante] betreffen waardeoordelen. Preventief uitingsverbod aan [appellante] afgewezen: Airbus heeft geen reden te vrezen dat [appellante], in geval zij van het hof Amsterdam ongelijk krijgt, toch haar beschuldigingen zal uiten.

IEPT20230912, Hof Arnhem-Leeuwarden, appellant v de echtgenoten

[appellant] en [appellante] handelen door diverse negatieve uitlatingen onrechtmatig tegenover [de echtgenoten]: geen sprake van een misstand die aan de kaak gesteld moest worden met betrekking tot [geïntimeerde2]. Dat er een buitenechtelijke relatie tussen [geïntimeerde1] en [appellante] is geweest, staat vast, maar verder heeft [appellant] overige beschuldigingen niet feitelijk onderbouwd. Ook [appellante] heeft onrechtmatig gehandeld, nu zij geen moeite heeft gedaan om [appellant] van het sturen van deze berichten te weerhouden en de berichten actief heeft ondersteund.

IEPT20230808, Hof Amsterdam, Parool v kind(Jeugdbescherming)

Bestreden vonnis vernietigd. Vrijheid van meningsuiting Parool (art. 10 EVRM) weegt zwaarder dan persoonlijke levenssfeer kind: de voorgenomen publicatie beoogt een bijdrage te leveren aan het publieke debat over de taakvervulling van Jeugdbescherming. Met de toezegging van Het Parool dat niet gepubliceerd zal worden over een aantal onderwerpen en gegevens is de vrees dat de voorgenomen publicatie onherstelbare schade aan het kind zal kunnen berokkenen voorshands voldoende weggenomen. 

IEPT20230718, Hof Amsterdam, Hearst

Publicatie artikel niet onrechtmatig, door rechtbank toegewezen vordering tot plaatsen rectificatie alsnog afgewezen: als publieke figuur moet [geïntimeerde 1] zich in het publieke debat dat over hem en zijn onderneming wordt gevoerd meer laten welgevallen dan een gemiddelde burger. Niet wordt feitelijk beweerd dat er geen of slechts een handvol motorfietsen zouden zijn. Het beeld dat in het artikel van [geintimeerde 2] is geschetst komt voor rekening van [geïntimeerden].

IEPT20230619, Hof Amsterdam, Een Amerikaanse nachtmerrie

Vonnis vernietigd: verbod op aflevering 5 in documentaire-serie gerechtvaardigd, gelet op het ontbreken van wederhoor en de ernst van de beschuldigingen, ontbreken van sluitend bewijs en de mogelijke consequenties daarvan voor betrokkene in een Amerikaanse gevangenis. 

IEPT20230523, Hof Arnhem-Leeuwarden, Multirisk v AvroTros

In een uitzending van het programma Opgelicht?! is aandacht besteed aan appellant. De vooraankondiging en de uiting op de website, zoals de titel, is niet onrechtmatig. De uitzending zelf is wel onrechtmatig omdat in de introductie van de uitzending op een misleidende manier een koppeling is gemaakt met de werkwijze van appellant en frauduleuze grondhandel waarbij hij niet betrokken was. AvroTros heeft onrechtmatig gehandeld en dient schadevergoeding te betalen.

IEPT20230502, Hof Arnhem-Leeuwarden, Brein v Ziggo II

Ziggo is verplicht mee te werken aan het verzoek van Brein om een waarschuwingsbrief aan de Ziggo-klant met het IP-adres via welke de Calibre-bibliotheek recent vindbaar is: aannemelijk dat er sprake is van inbreuk doordat de Ziggo-klant de toegang to de Calibre-bibliotheek mogelijk maakt. Brein heeft een reëel belang. Aannemelijk is dat geen minder ingrijpende mogelijkheid bestaat. Ziggo mag de persoonsgegevens van deze Ziggo-klant verwerken: bij de koppeling van de gegevens staat de positie van Brein los van de positie van Ziggo. Brein mag deze persoonsgegevens vervolgens verwerken: bij de mondelinge behandeling is geen ruimte voor de nieuwe incidentele grief,dat Brein grondslag mist voor verwerken persoonsgegevens bij speurwerk naar inbreukmakers op internet. Afwijzing vordering ten aanzien van andere Ziggo-klanten: het gaat om toekomstige gevallen waardoor het niet mogelijk is omeen belangenafweging te maken tussen de vermeende inbreuk op auteursrechten en de privacybelangen van deze Ziggo-klant.

IEPT20231003, Hof Den Haag, Prijsvrij/D-reizen v Consumentenbond

Vordering tot rectificatie van een publicatie van de Consumentenbond over transparantie van prijzen bij reisaanbieders afgewezen. ‘Grootschalige prijsmisleiding’ is een waardeoordeel dat in voldoende mate berust op het verrichte onderzoek. Onderzoek niet ondeugdelijk of manipulatief. De mededeling dat ‘alle reisaanbieders de bevindingen van de Consumentenbond erkennen’ niet onrechtmatig. Geen inzage ex 843a Rv. Geen rechtmatig belang bij inzage. Vonnis wordt bekrachtigd.

Rechtbanken

IEPT20231130, Rb Gelderland, CBR stalking

Inbreuk die [gedaagde sub 1 en 2] maken op privacy van CBR medewerkers onrechtmatig: inbreuk op de privacy staat niet in redelijke verhouding tot het maatschappelijk belang dat [gedaagden sub 1 en 2] beogen te dienen.

IEPT20231110, Rb Amsterdam, Noordkaap

Undercover-uitzending over ontuchtelijke rijschoolhouder mag doorgaan, belang van Noordkaap bij uitingsvrijheid weegt zwaarder: sprake van een serieuze misstand die Noordkaap aan het licht mag brengen. Beschuldigingen vinden steun in de feiten. Hoger beroep van eiser in strafrechtelijke procedure staat er niet aan in de weg dat de media over de veroordeling mag berichten. Inzet van verborgen camera is toelaatbaar.

IEPT20231108, Rb Den Haag, Lupi v voormalig werknemers

Grenzen vrijheid van meningsuiting tot nu toe niet overschreden. Uitingen niet evidend onjuist. Flyeracties en demonstratie niet disproportioneel. Ondervonden nadeel weegt niet zwaarder dan het recht op vrije meningsuiting van ex-werknemers. Door voortzetting van de acties kan de grens van het toelaatbare wel in zicht komen. De acties krijgen dan het karakter van een ongerijmd en onrechtmatig pressiemiddel. Het aangepaste logo met de middelvinger en de “steals from workers”-tekst is onrechtmatig. Het gebruik daarvan is naar de regels van het maatschappelijk verkeer ongeoorloofd. 

IEPT20231026, Rb Rotterdam, TikTok-suggestieve filmpjes

Onrechtmatige daad door plaatsen van filmpjes op TikTok: groot bereik filmpjes en suggestie van strafrechtelijk onrechtmatig handelen zorgt voor grote onrust en schade bij betrokkene. [gedaagde01] wist of had moeten bedenken dat het gaat om hoe anderen de inhoud van de filmpjes opvatten. Schadevergoeding wegens aantasting eer en goede naam: gevolgen van suggestieve filmpjes groot door positie van [eiser01] als BN’er en actuele (terechte) maatschappelijke verontwaardigheid aangaande dit gevoelige onderwerp. Vorderingen in reconventie niet toegekend: geen sprake van onrechtmatig gebruik beeldmateriaal van [eiseres01], geen rectificatie gezien aannemelijkheid dat [eiseres01] de door haar genoemde zaken wel heeft gedaan en staat niet vast dat [verweerder01] stalkt, beschuldigt of zwartmaakt. 
 

IEPT20231115, Rb Amsterdam, Deventer Mediazaak

Podcast en film over Deventer moordzaak niet onrechtmatig jegens eiser: Podcast en film tasten eer en goede naam eiser niet aan. Belangenafweging valt in voordeel gedaagden uit.  Eiser geen goede gronden om aan te nemen dat de klusjesman de moord heeft gepleegd: status quo is dat iemand anders veroordeeld is tot de moord en eiser veroordeeld voor smaad met betrekking tot deze veronderstelling. Eiser heeft te gelden dat hoge bomen veel wind vangen: door als bekend figuur vergaande beschuldigingen te uiten heeft eiser te accepteren dat hij publiek wordt aangesproken. Voldoende wederhoor geboden: visie van eiser voldoende aan bod gekomen. Film niet ten onrechte gepresenteerd als objectieve waarheid: makers duidelijk dat in de film getoonde gebeurtenissen zijn gebaseerd op feiten die voor de film zijn gedramatiseerd. Geen beroep op portretrecht: beelden eerder uitgezonden en zijn niet gemanipuleerd.

IEPT20231011, Rb Den Haag, Family Office

Uitlating ‘oplichters’ in artikel LinkedIn dient te worden gewijzigd naar ‘mensen’: uitlating vindt onvoldoende steun in de feiten en is daarmee onrechtmatig jegens eiser.

IEPT20230713, Rb Amsterdam, Boek Willeke Dost

De publicatie kan bij voorbaat op eventuele onrechtmatigheden worden getoetst: het manuscript is (zo goed als) af, en de hoofdlijnen daarvan zijn uit de aard der zaak bij gedaagden bekend. De keuze om iemand naam te noemen valt onder journalistieke vrijheid: artikel 10 EVRM geeft journalisten de vrijheid om te beslissen welke details zij willen publiceren om de geloofwaardigheid van een artikel te waarborgen. Het is onvermijdelijk dat de vriendin en haar ouders in het boek zullen worden genoemd en dat zij, ook als hun naam achterwege wordt gelaten, herleidbaar zijn, want het weglaten van deze personen zou erop neer komen dat het verhaal onvolledig is. Dat zou feitelijk zou neerkomen op een verbod van het boek. Gebruik in het boek van de onder heimelijke omstandigheden verkregen verklaringen en geluidsopnames, is niet op voorhand onrechtmatig: dat hangt af van de context maatschappelijke vraagstuk en mogelijke misstanden waaraan het boek is gewijd. Het is aan [gedaagde 2] om daarmee zorgvuldig om te gaan. 

IEPT20230615, Rb Amsterdam, notaris v De Groene Amsterdammer

De Groene Amsterdammer en Spit veroordeeld tot rectificeren artikel over oud-notaris: gemiddelde lezer brengt notaris naar aanleiding van het artikel in verband met “gesjoemel” en “corruptie”. Het door De Groene en de journalist geschetste scenario leunt voor een groot deel op speculaties, waarvoor geen direct of indirect bewijs is aangedragen. 

IEPT20230614, Rb Midden-Nederland, voormalig advocaat v AvroTros
Eiser werkte voorheen als advocaat maar is van het tableau geschrapt. AvroTros besteedt aandacht aan de tuchtrechtelijke veroordelingen. Anders dan de voorzieningenrechter, komt de rechtbank niet toe aan een belangenafweging op basis van 8 en 10 EVRM, omdat het beroep op privéleven nauwelijks onder beroepsmatige reputatie valt. De gestelde uitlatingen zijn ofwel niet gedaan ofwel vinden voldoende steun in het beschikbare feitenmateriaal. Er is voldoende gelegenheid voor wederhoor geboden. Geen rectificatie.

IEPT20230629, Rb Amsterdam, NEG-IT v Google

Verzoek tot afgifte NEG-IT ex 843a Rv van identificerende gegevens wordt toegewezen. Van NEG-IT kan niet worden gevergd dat zij tijdrovende verzoeken tot verwijdering van de reviews bij Google blijft indienen. Van een gewichtige reden om afgifte van de gegevens te weigeren is niet gebleken. Het verzoek van Google de uitspraak niet te publiceren wordt gepareerd. Het maatschappelijk belang bij openbare en controleerbare rechtspraak weegt zwaarder dan het belang bij het waarborgen van de privacy en de bescherming van de persoonsgegevens van de reviewers. Publicatie volgens de anonimiseringsrichtlijn vormt een voldoende waarborging van de privacybelangen van de gebruiker(s) van Google.

IEPT20230608, Rb Amsterdam, Columniste Tinkebell

Columniste moet onrechtmatige uitingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag en ‘zwijgdeal’ rectificeren: de beschuldiging dat de PvdA [eiser] een baan zou hebben aangeboden, hem € 350.000,- zou hebben betaald en zou hebben toegezegd ‘niets voor de slachtoffers te zullen doen’, vindt geen steun in de feiten. De beschuldiging dat [eiser] [naam 2] heeft aangerand vindt geen steun in de feiten. De bewering dat [eiser] een relatie heeft of had met [naam 7] vindt geen steun in de feiten. De inkleding van de uitingen is tevens van belang.

IEPT20230530, Rb Midden-Nederland, 8 omgekeerde vlaggen

Het plaatsen van een omgekeerde Nederlandse vlag moet worden aangemerkt als het uiten van een mening: vallen onder het recht op de vrijheid van meningsuiting. Het vlaggenverbod heeft geen grondslag in een wet in formele zin: het verbod is gebaseerd op de autonome verordenende bevoegdheid die provinciale staten hebben op grond van artikel 145 van de Provinciewet. Het provinciale vlaggenverbod, voor zover dat betrekking heeft op het uiten van een mening, is onrechtmatig vanwege strijd met artikel 7, derde lid, van de Grondwet. Het vlaggenverbod heeft namelijk een zeer ruime geografische reikwijdte, waardoor aan een vlag als zelfstandig uitingsmiddel redelijkerwijs geen gebruik van enige betekenis meer wordt gelaten. Daarbij mag het verbod niet worden gegeven in een provinciale verordening binnen de autonome verordenende bevoegdheid van provinciale staten, De motivering van het besluit voldoet ook niet aan artikel 10 EVRM: geen zorgvuldige afweging wat betreft het noodzakelijkheid van de dwangsom. Ook is een tijd lang gedogen op zichzelf onvoldoende om het beschermen van landschappelijke waarden te kunnen aanmerken als reëel maatschappelijk belang dat een beperking van het recht op vrijheid van meningsuiting rechtvaardigt vanwege het voorkomen van wanordelijkheden.

IEPT20230523, Hof Arnhem-Leeuwarden, Multirisk v AvroTros

In een uitzending van het programma Opgelicht?! is aandacht besteed aan appellant. De vooraankondiging en de uiting op de website, zoals de titel, is niet onrechtmatig. De uitzending zelf is wel onrechtmatig omdat in de introductie van de uitzending op een misleidende manier een koppeling is gemaakt met de werkwijze van appellant en frauduleuze grondhandel waarbij hij niet betrokken was. AvroTros heeft onrechtmatig gehandeld en dient schadevergoeding te betalen.

IEPT20230511, Rb Amsterdam, Pastorie Someren-Eind v DPG
In kort geding wordt de rectificatie van een artikel in een krant gevorderd. Dat artikel ging over de aankoop van de pastorie en had als kop: "Zwart geld of niet, dat is de vraag" Vordering wordt afgewezen. Een zekere mate van overdrijving mag in een kop worden toegepast. Het ED laat de beantwoording van de gestelde vraag in de kop aan de lezer zelf laat. Dat is niet onrechtmatig.

IEPT20230420, Rb Limburg, Pomeranian fokker v Meta Platforms
Fokker van Pomeranian honden vordert dat post en comments op Facebook verwijderd worden. Door de gekozen bewoording is er sprake van een waarschuwing. De uitlatingen zijn weliswaar niet flatteus, maar het recht van meningsuiting omvat ook recht om "to offend, shock or disturb". Geen bewijs of gebruikte screenshot van website auteursrechtelijk is beschermd of valt onder citaatrecht. Vorderingen afgewezen.

IEPT20230412, Rb Amsterdam, Stichting Expertisebureau Online Kindermisbruik v xHamster

Er is voldaan aan de voorwaarden van artikel 3:305a BW (rechtsvordering ingesteld door een stichting): EOKM heeft geen winstoogmerk, de vorderingen passen binnen haar statutaire doelstelling en de doelstelling wordt feitelijk behartigd. Er is sprake van een band met de Nederlandse rechtssfeer. EOKM heeft voldoende getracht het gevorderde door het voeren van overleg te bereiken. Vorderingen toegewezen, Hammy Media moet aantonen dat vertoonde personen toestemming hebben gegeven: uit eigen stellingen van Hammy Media kan worden afgeleid dat bij het openbaar maken van beeldmateriaal vóór oktober 2021 niet om toestemming van performers is gevraagd. Hammy Media heeft ten aanzien van de tien filmpjes die EOKM in het geding heeft gebracht niet aangetoond dat zij over de vereiste toestemming beschikte. Hammy Media handelt in strijd met AVG: Hammy Media heeft niet de vereiste uitdrukkelijke toestemming voor het verwerken van bijzondere persoonsgegevens. Hammy Media kan zich niet beroepen op aansprakelijkheidsvrijstelling (artikel 6:196c lid 4 BW): Hammy Media voldoet niet aan het vereiste van neutrale dienstverlener.

IEPT20231025, Rb Noord-Holland, Stichting De Orkaan

Vordering tot rectificatie van onrechtmatige publicaties in online krant deels toegewezen; Beschuldiging vindt onvoldoende steun in het ten tijde van de publicatie aanwezige feitenmateriaal en de publicatie is onrechtmatig; Gelet op de aard van de beschuldiging, het bereik van De Orkaan en het gezag dat aan De Orkaan kan worden toegedicht, heeft eiser voldoende belang bij de door hem gevraagde rectificatie.

IEPT20230302, GvEA Curaçao, Ombudsman v boekauteur

Schrijver van boek ‘Niet te geloven!!!’ met als ondertitel “Ombudsman schendt op gróve manier vertrouwen. Is dat integer? Wordt vervolgens herbenoemd.” over zijn ervaringen met de Ombudsman Curaçao moet ongefundeerde beschuldiging van corruptie rectificeren met inlegvel. Rectificatie op social media, voor zover hij geen social media-pagina, rectificatie te plaatsen in de kranten Amigoe en Extra. Tevens verwijdering portret (p. 37).

IEPT20230217, Rb Noord-Nederland, De Apenrots
Kinderopvang De Apenrots wordt door gedaagde beschuldigd van mishandeling. Uitingen op Facebook en Whatsapp die daarover gaan dient zij te verwijderen en geen nieuwe berichten over mishandeling plaatsen. Kinderen een middagdutje laten doen en broodkorsten kunnen niet als mishandeling van kinderen worden beschouwd.

IEPT20230209, Rb Midden-Nederland, "Persoonlijk naaien"
Onrechtmatige uitlatingen jegens klanten, instanties, bestuurders, aandeelhouders over de financiële situatie van voormalig partner om zo facturen voor bedrijf van broer te incasseren. Ongebruikelijke handelswijze van simultane incasso. "Dit is geen zakelijk geschil, maar persoonlijk "naaien". niets weerhoudt me in het behalen van mijn doelen: algehele betaling en/of algehele sloop". Staking van doen van uitlatingen. 

IEPT20230203, Rb Den Haag, DPG Media - AD
Publicatie in AD met als titel "Advocaat Diekstra doet alweer aangifte tegen adviseur (...), nu wegens valsheid in geschrifte". Sprake van beschuldigingen tussen publieke figuren. Beschuldigingen nog onder de strafrechter. AD heeft de beschuldigingen niet overgenomen, maar is een weergave daarvan. Geen rectificaties.